Vallen bij ouderen is een zorgwekkend probleem dat helaas veel voorkomt. Wist je dat ongeveer 1 op de 3 mensen boven de 65 jaar minstens 1 keer per jaar valt? Dit zijn de oorzaken en gevolgen.
Cijfers en risico valpartijen
De kans op een dodelijke val neemt vooral toen naarmate je ouder wordt. In Nederland sterven dagelijks 17 mensen door een val, waarvan bijna 80% ouder is dan 80 jaar. Dit is niet zomaar een statistiek, maar een ernstige realiteit die aandacht verdient.
Het aantal valongevallen onder ouderen blijft stijgen, met schattingen dat 34 procent van de ouderen minimaal één keer valt. Door de vergrijzing kan dit aantal oplopen tot 70 procent in 2050. De gevolgen van valpartijen, zoals angst en verminderde mobiliteit, maken het werkelijke aantal valongevallen nog hoger.
Ben je ook wel eens gevallen en vraag je je af hoe dit komt? Dit zijn de meest voorkomende oorzaken van plotseling vallen.
De 5 belangrijkste oorzaken van vallen bij ouderen
1. Lichamelijke klachten, de grote boosdoeners
Als je ouder wordt, kunnen lichamelijke klachten je evenwicht en coördinatie beïnvloeden. Denk aan duizeligheid, verminderd evenwicht, slechte spiermassa en verminderde gezichtsvermogen.
Ook chronische aandoeningen zoals reuma, Parkinson en een beroerte kunnen bijdragen aan een verhoogd valrisico.
Orthostatische hypotensie, een aandoening waarbij mensen duizelig worden wanneer ze snel rechtop staan omdat de bloeddruk zich niet snel genoeg aanpast, kan ook het valrisico verhogen. Deze problemen kunnen je bewegingen onzeker maken en je risico op een val vergroten.
Ook interessant om te lezen: evenwichtsproblemen, waardoor ontstaan ze.
2. Mentale klachten zijn je onzichtbare vijand
Angst om te vallen kan een vicieuze cirkel creëren. Als je bang bent om te vallen, ga je minder bewegen, waardoor je spierkracht afneemt en je balans verzwakt. Dit maakt je nog kwetsbaarder.
Dat ouderen vallen is een ernstig probleem dat niet alleen lichamelijke gevolgen heeft, zoals blessures, maar ook mentale gevolgen kan hebben, zoals angst en sociale isolatie. Het is essentieel om deze angst te erkennen en er iets aan te doen. Een fysiotherapeut kan je helpen met oefeningen en tips om je vertrouwen terug te winnen.
3. Omgevingsfactoren
Je eigen huis kan boordevol valrisico’s zitten zonder dat je het door hebt. Er zijn verschillende oorzaken waardoor ouderen vallen, zoals lichamelijke klachten, mentale obstakels en omgevingsfactoren. Gladde vloeren, slechte verlichting, losse tapijten en instabiele meubels kunnen allemaal gevaarlijk zijn.
Ook op openbare plekken zoals supermarkten en op straat kan drukte een valrisico vormen. Door je huis veilig te maken en te letten op de omgeving waar je je bevindt, kun je veel valpartijen voorkomen.
4. Eten, drinken en medicijngebruik, de verborgen invloed
Wat je eet en drinkt, en de medicijnen die je gebruikt, kunnen invloed hebben op je valrisico. Alcohol en sommige medicijnen zoals slaappillen kunnen je reactievermogen verminderen. Zorg ervoor dat je bewust omgaat met deze middelen en overleg met je arts over de beste keuzes voor jouw situatie.
5. Ondervoeding is het verborgen risico
Een tekort aan voedingsstoffen kan je fysieke conditie aantasten. Ondervoeding kan leiden tot verminderde spierkracht en algemene zwakte, wat je valrisico vergroot. Zorg ervoor dat je voldoende eiwitten en voedingsstoffen binnenkrijgt om je lichaam sterk en gezond te houden.
De vervelende gevolgen van vallen:
Van verwondingen tot verlies van levenskwaliteit, een vervelende val kan grote gevolgen hebben. Veel ouderen belanden na een val op de spoedeisende hulp, wat de ernst van de fysieke gevolgen benadrukt.
Vallen kan leiden tot ernstige verwondingen zoals botbreuken en hoofdletsel. In sommige gevallen kunnen deze verwondingen fataal zijn. Maar de gevolgen zijn niet alleen fysiek; vallen kan ook leiden tot angst, isolatie en een verminderde levenskwaliteit. Als je niet goed herstelt, kan dit je sociale leven en je mentale welzijn beïnvloeden.
Hoe verminder je het risico op vallen?
1. Maak je huis veilig
Een veilige woning is cruciaal. Zorg voor goede verlichting, vooral op trappen en in donkere hoeken. Gebruik antislipmatten in de badkamer en keuken en verwijder losse tapijten en snoeren die struikelgevaar kunnen opleveren. Stabiele meubels en handgrepen kunnen ook helpen om je huis veiliger te maken.
2. Beweeg regelmatig
Blijf actief om je balans, spierkracht en mobiliteit te behouden. Praktische tips om dagelijkse beweging te integreren in je leven zijn bijvoorbeeld het maken van korte wandelingen, het doen van lichte huishoudelijke taken of het volgen van een oefenprogramma speciaal voor ouderen.
Tip: wil je niet de deur uit om te bewegen, volg eenvoudig vanuit huis dit sportprogramma.
Oefeningen zoals tai chi en yoga kunnen bijzonder nuttig zijn voor het verbeteren van je evenwicht. Overweeg deelname aan valpreventieprogramma’s die speciaal zijn ontworpen om het risico op vallen te verminderen.
De tekst gaat onder de video verder >>
3. Eet gezond
Een uitgebalanceerd dieet ondersteunt je algehele gezondheid en kan je valrisico verlagen. Zorg voor voldoende eiwitten, vitaminen en mineralen, zoals vitamine D, die belangrijk is voor sterke botten. Overleg met een diëtist over hoe je je voeding kunt optimaliseren en eventueel aanvullen met vitamines en supplementen.
4. Wees bewust van je eigen beperkingen
Ken je eigen grenzen en forceer jezelf niet om dingen te doen die je niet aankunt. Vallen bij ouderen is een veelvoorkomend probleem met grote gevolgen voor hun gezondheid en welzijn. Sta langzaam op uit stoelen en bedden, gebruik leuningen en neem regelmatig rustpauzes tijdens dagelijkse activiteiten.
5. Gebruik hulpmiddelen
Hulpmiddelen zoals wandelstokken, rollators en trapliften kunnen je helpen om veilig te blijven. Denk ook aan een alarmsysteem of een draagbare alarmknop, zodat je snel hulp kunt krijgen in geval van nood.
Vallen bij ouderen, veiligheid in de badkamer en het toilet
De badkamer en het toilet zijn vaak de risicovolste plekken in huis. Gebruik antislipmatten en installeer handgrepen voor extra steun. Overweeg ook een toiletverhoger als je moeite hebt met opstaan of zitten.
De rol van valpreventie en therapiesessies
Onderzoek toont aan dat valtherapie en gerichte oefeningen de kans op vallen kunnen verminderen. Programma’s van organisaties zoals Fytac en Stichting Vitaliteit en Veiligheid voor Senioren (VVVS) kunnen waardevolle ondersteuning bieden. Deze therapieën richten zich op het verbeteren van beweging, reactiesnelheid en het verminderen van angst.
Heb je vragen of zorgen over je valrisico? Praat met je arts of een specialist om een persoonlijk plan op te stellen dat past bij jouw situatie. Neem actie en blijf veilig!
Let op: Startpagina geeft geen medisch advies. Raadpleeg bij gezondheidsklachten altijd een arts.