Als je je begint te ergeren aan de dorheid van je wintertuin is het fijn om na een korte schoffelstop het tuinieren weer op te pakken. Wat er zoal te doen is in de tuin tijdens de wintermaanden lees je in dit artikel.
1. Startschot om aan de slag te gaan
Op een bepaald moment van het jaar, meestal zo aan het einde van de zomer, kan het zijn dat je de behoefte hebt om je uit je tuin terug te trekken. Je hebt even geen zin om onkruid te wieden, of met je handen in de prut te zitten. Het geeft ruimte voor andere bezigheden in huis. Het kan heel goed, want de planten gaan ook in rust in de winter. Sommige trekken zich zelfs voor bepaalde tijd terug tot onder de grond.
Tot het moment dat je denkt ‘wat een dorre toestand zeg’. Dat is het startschot om weer wat te gaan doen in de tuin. En dat kan prima in de winter!
2. Snoeien kan al in januari, tuinieren in de winter
In de maand januari kan er al voorzichtig gesnoeid worden. Fruitbomen, struiken en andere planten kun je weer in model brengen of terugsnoeien. Snoei nooit als het vriest. Ook een druivenstruik kun je het beste in het begin van het jaar snoeien. Half januari komt de sapstroom van de druif wel al op gang. De plant kan ‘doodbloeden’ als je het later in het seizoen snoeit. Wees snel met snoeien of stel het uit tot in het najaar.
Er zijn veel tuinkalenders verkrijgbaar die je kunt raadplegen om te zien wanneer en hoe je welke boom of struik het beste snoeit. Zo’n kalender is sowieso handig om bij de hand te hebben als naslagwerk voor elk aspect van het tuinieren.
3. Start met het aanleggen van een vijver
Ben je van plan een nieuwe tuin aan te leggen? Dan is de winter de beste periode om op te starten. De planten die er al staan zijn dan makkelijk te verplaatsen of te verwijderen. Ga je ook een vijver aanleggen? Begin dan alvast met het uitgraven. Doe dit wel alleen wanneer je weet dat er de komende dagen geen vorstperiode aan komt.
4. Maak een tekening van je tuin
Maak in de winter alvast een tekening van je (nieuwe) tuin. Bij het aanleggen of herinrichten zie je juist in dit seizoen goed waar het aan groen ontbreekt. Kijk of je winterharde tuinplanten kunt intekenen op de plekken waar het nu zo kaal is. Belangrijk hierbij is wel te weten wat de zonnige plekken en schaduwplekken zijn in de zomermaanden. Het aantal zonuren bepaalt welke plant zich op welke plek goed voelt. De meeste planten doen het goed in de halfschaduw. Zonder zonlicht groeien planten slechter of gaan ze dood.
5. Aanplanten ook in de winter, tips om tuinieren in de winter
In de winter liggen de meeste tuinen er kleurloos bij. Met kale bomen en grauwe grond. Pas in de lente laten de meeste vaste planten zich weer zien. Toch zijn er winterharde planten die de tuin tot het voorjaar kunnen opfleuren.
Groenblijvend en winterhard
Dit zijn de 9 groenblijvende en winterharde planten die je alvast kan toevoegen aan je grauwe
wintertuin:
- Buxus
- Glansmispel
- Hulst
- Kardinaalshoed
- Skimmia
- Rotsheide
- Eucalyptus
- Sneeuwbal
Bloeiende planten
Er zijn ook groenblijvers die nog voor het voorjaar in bloei gaan. Je pikt ze er in januari en februari er zo tussenuit in de tuincentra. Kijk of je ze mooi vindt en plant ze als eerste. Als je nog niet precies weet waar je ze wil hebben, zet de groenblijvers dan tijdelijk in potten op je terras of verdeel ze over de tuin. Zo krijgt het geheel alvast meer sfeer. Hier zijn 6 soorten bloeiende planten die gedijen in de winter:
- Rododendron
- Helleborus
- Sleutelbloem
- Longkruid
- Bosrank
- Sneeuwklokje
De laatste in rij, het sneeuwklokje, is een bolgewas dat als eerste de lente aankondigt. Bloembollen zijn bij uitstek geschikt om je tuin vroeg kleur te geven. De meesten bloeien vanaf eind maart tot begin april.
6. Bloembollen die nog te planten zijn vanaf januari
Na het sneeuwklokje komt de winterakoniet op. Daarna volgen de krokussen, de blauwe druifjes en de vroegbloeiende narcissen. Hoewel het planten van bollen in de herfst de voorkeur geniet kun je prima bloembollen planten in januari. Een overzichtelijk klusje nu er veel open plekken in de borders zitten. Een tip voor komend najaar: zet bij het verwijderen van dode takken van vaste planten een stokje in de grond. Zo kun je later zien waar de vaste planten staan. Wie de tuin winterklaar heeft gemaakt weet waar de vaste planten opkomen en graaft de bollen in op de plekken die nog open zijn.
Ook voor de bolgewassen geldt: plant ze niet als het vriest. Pas ook op met een te natte bodem. Bollen kunnen niet tegen een te vochtige grond. Ze kunnen dan gaan rotten. Als de tuin nog te nat is of wanneer je plannen hebt voor een nieuwe indeling is het ook een idee om eerst te starten met het vullen van potten en bakken met bloembollen.
7. Wees voorzichtig met wat je aanplant: tuinieren in de winter
Plant je aan in de winter dan kan het langer duren voordat de planten echt aanslaan. Ze hebben tijd nodig om te wortelen. Daarom heeft aanplanten in de herfst wel de voorkeur. Ook kan het weer omslaan. We zien elk jaar weer grote temperatuurwisselingen in de wintermaanden. Wees voorzichtig met welke je nu gaat planten.
8. Aanplanten van nieuwe exemplaren groen
Heb je onlangs al een paar planten gekocht, zorg er dan voor dat ze zo snel mogelijk de grond in gaan. Wordt het buiten toch weer een periode slecht weer, dan krijgen ze in elk geval wel voldoende vocht. Wacht je nog met planten en is het een lange tijd erg droog, geef ze dan in de tussentijd zelf water. Wees bij het planten niet karig met het graven van een gat en doe er wat nieuwe tuinaarde bij. Geef de nieuwkomer tijd om te wortelen. Verwen ze ook met de juiste voedingsstoffen. De plant zet je het beste zo diep in de grond als deze in de pot heeft gezeten.
9. Kleine klusjes voor tuinieren in de winter
Het allergrootste voordeel van tuinieren in de winter is dat je buiten bezig bent. Het is goed voor de opname van vitamine D. Alleen als de grond bevroren is, is het niet mogelijk om aan te planten. Dan is er evengoed nog genoeg te doen in de meeste tuinen. Klusjes. Van die klusjes waar je in de lente misschien niet aan toe komt, zoals het schoonspuiten van je tuintegels, schutting en schuur. Kijk ook goed rond in je tuin en ruim op wat je eigenlijk niet meer gebruikt. Gooi nu eindelijk eens die oude BBQ weg. Breng kapotte spullen en tuinafval naar de stort. Dat maakt een tuin ook een stuk minder troosteloos.
10. Extra opfrisbeurt voor de lente begint
Hoe staat de schutting erbij? Heb je een houten? Misschien heeft die een extra opfrisbeurt nodig. Een nieuw likje beits of verf. Soms is het goed om houten tuindelen opnieuw in de olie te zetten. Het kan makkelijker zijn om zulke klusjes in het begin van het jaar op te pakken, juist omdat er dan geen klimplanten tegen de schuur of schutting groeien.
11. Dieren zorgen in de winter voor vrolijkheid
Vogels bezoeken de tuin in de winter voor extra voer en ook egels kunnen op zoek zijn naar een schuilplekje. Een vogelhuisje, een egelhuisje en wat vogelvoer in je tuin plaatsen zorgt voor meer levendigheid. Heb je een vijver, zorg er dan voor dat je een wak maakt als het wel een keer gaat vriezen. Vissen hebben zuurstof nodig.
12. Doe een bodemtest en verrijk de grond: tuinieren in de winter
De planten stellen allemaal hun eigen eisen aan de kwaliteit en voedingswaarde van de grond. Zo houdt de lavendel van kalkrijke, luchtige grond. Ga na welke planten welke voeding waarderen. Kijk of je een bodemtest kunt doen. Zo’n test geeft de PH-waarde aan. Waar nodig voeg je zand, klei, veen of zwavel toe. Ook dit geeft voordelen wanneer je het in de winter doet. Je vertrapt minder snel een plant als je bezig bent.
Er zijn allerlei grondverbeteraars te koop die voedingsstoffen aan de grond leveren. Extra tuinaarde kan nooit kwaad en geeft de tuin ook weer een frisse uitstraling. Kijk ook bij de aanschaf naar de behoefte van je eigen bomen, struiken en bodembedekkers. Tegen de tijd dat het lente is heb jij al een voorsprong gemaakt. Dan heb je tijd over om even te gaan zitten en te genieten van de eerste warme stalen op je gezicht en kun je extra genieten van het prille groen dat opkomt!
Bronnen: Buitenlevengevoel, KleineTuinen