Ruim de helft van de Nederlandse medicijngebruikers ondervindt gevolgen van het medicijntekort. Dit blijkt uit een peiling van de Patientenfederatie. De apothekersorganisatie KNMP publiceerde eerder dit jaar een soortgelijk rapport. De situatie is volgens hen ernstiger dan ooit.
Nederland kan steeds moeilijker noodzakelijke medicatie verkrijgen op de internationale markt. Wat zijn de gevolgen?
Problemen in de praktijk
Ingrid Roessingh-Spruijt, huisarts in Voorst, ziet dagelijks de gevolgen van het medicijntekort. Haar praktijk heeft een eigen apotheek en zij merkt vaak dat medicijnen niet voorradig zijn. “We hadden laatst geen antibioticadrankjes meer en konden de anticonceptiepil niet leveren,” vertelt ze. Dit leidt tot frustraties en ongemak voor patiënten. Een alternatief medicijn wordt soms voorgeschreven, maar dit zorgt vaak voor verwarring en extra overleg met specialisten.
Artsen starten petitie
Ook artsen ervaren veel hinder van de medicijntekorten. Huisartsen Dennis Boon en Christof Zwart hebben daarom de petitie ‘Stop de medicijntekorten’ geïnitieerd, waarin ze oproepen tot een oplossing voor de tekorten. Ze hebben namelijk hun handen vol aan het zoeken naar alternatieven en het behandelen van patiënten die slecht reageren op vervangende medicijnen.
Volgens Zwart hebben huisartsen jaren geleden al gewaarschuwd voor de medicijntekorten, maar destijds werd er niet gereageerd op deze risico’s. “Dat geeft nu grote problemen”, vertelt hij in een interview met Hart van Nederland. Hij legt uit dat een oplossing niet eenvoudig is: “Medicatie wordt nu in het buitenland geproduceerd. Als een grondstof in een Aziatisch land wordt afgekeurd, heeft dat invloed op de voorraden. Het duurt dan lang voordat er weer nieuwe medicijnen kunnen worden gemaakt.”
Bekijk hier de uitzending van Hart van Nederland. De tekst gaat onder de video verder >>
Oorzaken van het tekort
De huisarts wijst naar het preferentiebeleid van zorgverzekeraars. Dit beleid focust op goedkope medicijnen, maar leidt er volgens haar toe dat Nederland minder snel medicijnen krijgt dan andere landen. Huisarts Boon vult aan dat dit beleid leidt tot veel extra vragen van patiënten, wat uiteindelijk indirecte kosten met zich meebrengt. Hij merkt op dat grotere apotheken zelfs een extra medewerker in dienst hebben om alle vragen over medicijnwisselingen te beantwoorden.
Grote maatschappelijke gevolgen
Volgens de Patientenfederatie gaat het probleem veel verder en loopt Nederland honderdduizenden potentiële arbeidskrachten en vrijwilligers mis door medicijntekorten. Directeur-bestuurder Arthur Schellekens benadrukt dit probleem aan de vooravond van een debat in de Tweede Kamer over geneesmiddelenbeleid. De federatie adviseert minder afhankelijk te worden van China en India en roept op tot Europese samenwerking. Ook vragen ze zich af hoe effectief het huidige voorradenbeleid is.
Lees onder het X-bericht verder >>
#Medicijntekort is een probleem van iedereen!
— Parkinson Vereniging (@Parkinson_NL) May 29, 2024
Helaas ervaren ook mensen met #parkinson(isme) nare gevolgen door het #medicijntekort!
De @Parkinson_NL en @PatientenNL ziet het aantal meldingen toenemen! https://t.co/xMJzD9JOfV@Parkinson_NL @ParkinsonNL_ @ParkinsonNet
Bron: ND/Omroep Gelderland/Linda
Lees ook:
Tekort aan medicijnen bereikt hoogtepunt: de impact op patiënten
In het jaar 2023 was het medicijntekort in Nederland groter dan ooit tevoren. Dit blijkt uit gegevens van apothekersorganisatie KNMP. Een zorgelijke situatie. Wat is de impact op sommige patiënten?
Met 2292 verschillende medicijnen die minstens 2 weken niet beschikbaar waren in 2023, markeerde dit een aanzienlijke stijging ten opzichte van 1514 tekorten in 2022. Het nieuwe jaar 2024 is niet veel beter gestart.
Nog nooit was het medicijntekort zo groot
Nooit was het medicijntekort in Nederland zo groot als nu: patiënten in de stress https://t.co/vHLmZocPNw pic.twitter.com/W4CblKDk3q
— RTL Nieuws (@RTLnieuws) January 23, 2024
Dit alarmerende probleem heeft ernstige gevolgen gehad voor talloze patiënten, waaronder het verhaal van Edwin Praat, wiens 1-jarige zoontje epileptische aanvallen doormaakte, en waarbij het benodigde medicijn uit Zwitserland gehaald moest worden.
Persoonlijke verhalen illustreren de impact van medicijntekort
Een schrijnend voorbeeld van de gevolgen van medicijntekorten komt naar voren in het verhaal van Edwin Praat, wiens jonge zoontje, getroffen door het Tubereuze Sclerose Complex (TSC), afhankelijk is van het medicijn vigabatrine om epileptische aanvallen te onderdrukken. Toen dit medicijn niet beschikbaar was in Nederland, moesten de ouders naar België en Duitsland reizen, wat resulteerde in stress en bezorgdheid over de gezondheid van hun kind.
Dit staat symbool voor een groter probleem waar steeds meer Nederlandse patiënten mee te maken krijgen: de ontoereikendheid van medicijnen die zij nodig hebben.
Wanneer is er sprake van tekort aan medicijnen
- Het medicijn is landelijk niet beschikbaar
- Het medicijn is naar verwachting langer dan 2 weken niet te krijgen
Medicijntekort komt steeds vaker voor
De afgelopen jaren zijn er steeds vaker medicijntekorten. Bij zo’n tekort zijn bepaalde medicijnen (tijdelijk) niet te krijgen bij de apotheek.
- In 2020 waren er 1480 tekorten.
- Dit was bijna een verdubbeling van het aantal meldingen in 2018.
- In 2021 daalde dit aantal naar 1007.
Klinkt misschien weinig, het is nog steeds erg veel. Hoe dit komt? De belangrijkste oorzaken zijn omdat er simpelweg minder medicijnfabrikanten zijn en dat Nederland kleine medicijnvoorraden heeft.
Kamervragen over tekort aan medicijnen
Het probleem speelt al een tijdje en is onderdeel van de politieke agenda. Zie hieronder een aantal kamervragen over het onderwerp.
De tekst gaat onder het bericht verder >>
#Kamervragen #medicijntekort #Nederland pic.twitter.com/BCv6h1j8OT
— René Claassen (@Claassen_pvv) January 25, 2024
Tot slot is er wel een voordeel: de prijzen van medicijnen in Nederland zijn erg laag in verhouding tot andere landen. Maar dan moeten ze natuurlijk wel leverbaar zijn!
Bronnen: Rijksoverheid, RTL, NOS