Foto: © Canva Blaasverzakking
Steeds meer vrouwen kampen met blaasverzakking: ‘Alsof er iets uit je lichaam zakt.’ Een zwaar gevoel in de onderbuik, moeite met plassen of een bolletje bij de vagina – het zijn veelvoorkomende signalen van een blaasverzakking. Vooral vrouwen boven de 40 jaar krijgen ermee te maken, vaak na een bevalling of tijdens de overgang. In dit artikel lees je wat je moet weten over deze veelvoorkomende aandoening en welke behandelingen er mogelijk zijn.
Een blaasverzakking ontstaat wanneer de bekkenbodem verzwakt raakt en de blaas in de vagina zakt. De klachten verschillen van persoon tot persoon: bij de één blijft het bij wat ongemak, terwijl het bij de ander het dagelijks leven flink kan beïnvloeden.
Wat is een blaasverzakking precies?
Blaasverzakking, ook wel cystocele genoemd, is een aandoening waarbij de blaas naar beneden uitzakt in de vaginale wand als gevolg van verzwakte bekkenbodemspieren en -weefsels. Dit komt vaak voor bij vrouwen, vooral na meerdere zwangerschappen of tijdens de menopauze, wanneer de ondersteuning in het bekkengebied vermindert. Het kan leiden tot een ongemakkelijk gevoel, aangezien de blaas niet meer in de juiste positie zit.
Blaasverzakking kan variëren van mild tot ernstig en in sommige gevallen zelfs invloed hebben op de dagelijkse levenskwaliteit. Het is belangrijk om te begrijpen dat dit een veelvoorkomende aandoening is en dat er behandelingen beschikbaar zijn.
De tekst gaat verder onder deze video>>
Symptomen van blaasverzakking
De symptomen van blaasverzakking kunnen van persoon tot persoon verschillen, maar zijn vaak herkenbaar. Hier zijn enkele veelvoorkomende symptomen:
- Drukgevoel in de onderbuik: Veel vrouwen beschrijven een gevoel van druk in hun onderbuik of vaginale gebied.
- Plassen met moeite: Het kan moeilijker worden om urine te laten lopen, wat ongemak kan veroorzaken.
- Het gevoel van een ‘knobbel’: Sommigen voelen een zichtbare of tastbare uitpuiling in de vaginale opening.
- Urine-incontinentie: Dit kan risico’s met zich meebrengen, waarbij vrouwen ongewenst urineren tijdens het lachen, hoesten of tillen.
- Pijn tijdens geslachtsgemeenschap: Dit kan ook een symptoom zijn, waardoor het relatieproblemen kan veroorzaken.
Het is belangrijk om te beseffen dat zwangerschap, bevalling en levensstijlkeuzes allemaal invloed kunnen hebben op de gezondheid van je bekkengebied. Door hier bewust mee om te gaan en actie te ondernemen, kunnen vrouwen hun risico’s verminderen.
De blaas zakt: een heldere uitleg
De bekkenbodemspieren kunnen verzwakken door zwangerschap, bevalling, ouder worden, zwaar tillen, of veel hoesten. Ook overgewicht speelt een rol. Als deze spieren minder kracht hebben, krijgt de blaas minder steun. De blaasbodem zakt dan naar beneden.
Anatomisch ligt de blaas net boven de vagina. Als de spieren slap zijn, komt de blaaswand naar buiten en drukt de plasbuis dicht. Dit heet ook wel een cystocèle. Je merkt dan dat plassen moeizaam gaat of dat je het gevoel hebt niet goed leeg te plassen.
Verschil met andere bekkenbodemproblemen
Een blaasverzakking verschilt van een baarmoederverzakking of darmverzakking.
- Een baarmoederverzakking ontstaat wanneer de baarmoeder naar beneden zakt in de vagina. Dit kan gebeuren door verzwakking van de bekkenbodemspieren en de ligamenten die de baarmoeder normaal op zijn plaats houden.
Symptomen kunnen zijn: een voelbare massa in de vagina, pijn of ongemak, en soms urine-incontinentie. - Darmverzakking (rectocele): Bij een darmverzakking zakt een deel van de darm (meestal de endeldarm) naar beneden in de vagina. Dit komt voor wanneer de steunweefsels van de darm verzwakken.
Symptomen kunnen zijn: moeite met stoelgang, het gevoel dat de darmen niet volledig leeg zijn na het poepen, of een zwelling in de vagina. - Bekkenbodemproblemen: Specifieke klachten zijn moeite met plassen, een zwaar gevoel in de onderbuik, of urineverlies. De behandeling hangt af van de ernst en kan bestaan uit oefeningen, een pessarium, of soms een operatie. 1 op de 3 vrouwen krijgt hiermee te maken, vaker dan bij andere bekkenproblemen.
Hoe de blaas normaal functioneert
Normaal werkt de blaas als een soort ballon die urine opvangt. De blaas kan gemiddeld 400 tot 600 milliliter urine bevatten. Spieren en zenuwen zorgen samen voor controle: de blaas trekt samen als je plast, de bekkenbodem ontspant. De bekkenbodem houdt de blaas op zijn plek en zorgt dat je niet zomaar urine verliest.
De tekst gaat verder onder deze video >>
Graden van verzakking: van mild tot ernstig
Er zijn milde, matige en ernstige blaasverzakkingen. Bij een milde verzakking zijn de klachten licht, soms alleen een zwaar gevoel. Bij een ernstige verzakking kan de blaas zelfs uit de vagina komen en is plassen bijna niet mogelijk. Hoe erger de verzakking, hoe intensiever de behandeling. Een milde verzakking kan zonder hulp erger worden, bijvoorbeeld na zware inspanning of meer bevallingen.
Subtiele tekenen die je niet mag negeren
Naast de duidelijke klachten zijn er ook minder opvallende signalen.
- Denk aan vaker kleine beetjes plassen, een licht urineverlies bij lachen of niezen, of een gevoel van onvolledige lediging.
- Tijdens het fietsen of traplopen kun je soms een vreemd, trekkend gevoel hebben.
Door deze subtiele signalen serieus te nemen, wordt het makkelijker om samen met je huisarts een diagnose te stellen.
1. Zwangerschap en bevalling als trigger
Zwangerschap zet druk op de bekkenbodemspieren. Die spieren rekken uit door het extra gewicht en de groeiende baarmoeder. Tijdens een bevalling rekken en scheuren de spieren soms, vooral bij een vaginale bevalling.
Na de bevalling merken veel vrouwen klachten zoals een zwaar gevoel onderin de buik of urineverlies. Wie vaker bevalt, heeft meer kans op een verzakking. Dit geldt ook als je kinderen groter zijn bij de geboorte.
2. Levensstijl: gewicht, hoesten, zwaar tillen
Overgewicht verhoogt de druk op de bekkenbodem. Vaak zwaar tillen of veel hoesten, bijvoorbeeld bij astma of roken, maakt de kans op verzakking groter. Minder tillen, gezond eten, en stoppen met roken helpen.
Kleine aanpassingen maken verschil in je gezondheid.
3. Genetische aanleg en bindweefsel
Sommige vrouwen hebben zwakker bindweefsel door erfelijkheid. Ehlers-Danlos syndroom is een voorbeeld van zo’n aandoening. Als je familieleden hebt met verzakkingen, is jouw risico hoger. Het helpt om deze familiegeschiedenis te kennen.
De tekst gaat verder onder deze video >>
Bekkenfysiotherapie: de kern van herstel
Fysiotherapie is vaak een eerste stap. Een bekkenfysiotherapeut leert je de juiste spieren gebruiken. Oefeningen zijn bijvoorbeeld het knijpen en loslaten van de bekkenbodem. Deze aanpak maakt spieren sterker en helpt ook na een operatie om sneller te herstellen. Goede begeleiding zorgt ervoor dat je oefeningen goed uitvoert en volhoudt.
Pessarium: een hulpmiddel overwegen
Een pessarium is een ring van siliconen die in de vagina wordt geplaatst. Dit hulpmiddel biedt steun aan de blaas en vermindert zo klachten. Het is vooral handig als je op een operatie wacht of liever geen operatie wilt.
Soms voel je het pessarium zitten, of krijg je wat afscheiding, maar veel vrouwen vinden het niet onprettig.
Wanneer is een operatie nodig?
Een operatie komt in beeld als klachten zwaar zijn en andere dingen niet genoeg helpen. Als je veel druk voelt, moeite hebt met plassen of een bal voelt bij het vagina-opening, kan een arts een operatie aanraden. Je arts kijkt mee naar de beste optie en bespreekt wat je kunt verwachten na de ingreep.
Verschillende operatietechnieken uitgelegd
Er zijn meerdere operaties mogelijk.
- Vaak wordt de blaaswand verstevigd met eigen weefsel of soms met een matje.
- Soms wordt dit gecombineerd met een bekkenbodemplastiek.
Elke techniek heeft voordelen, maar ook risico’s zoals infectie of opnieuw een verzakking. De arts kiest samen met jou de beste aanpak.
Succeskansen en mogelijke risico’s
Behandelingen werken vaak goed, maar soms keert een verzakking terug. Ongeveer 1 op de 6 vrouwen heeft binnen 5 jaar opnieuw een zware verzakking na een operatie. Fysiotherapie verkleint die kans. Risico’s zijn er altijd, zoals wondproblemen of moeite met plassen. Duidelijke uitleg en realistische verwachtingen helpen bij het kiezen van de beste behandeling.
Leven met een blaasverzakking
Een blaasverzakking kan het dagelijks leven flink veranderen. Veel vrouwen merken dat simpele dingen, zoals boodschappen doen, sporten of lang staan, ineens lastig zijn. Soms komen klachten snel terug na een operatie, soms pas na jaren.
Vaak zijn de klachten minder erg dan eerder, en als ze meevallen is een behandeling niet altijd nodig. Toch blijft het belangrijk om goed te letten op wat je voelt en waar je tegenaan loopt.
Emotionele impact en zelfbeeld
Het gevoel van controle verliezen over je lijf kan zwaar zijn. Veel vrouwen voelen zich onzeker of schamen zich. Je zelfbeeld krijgt een klap als je merkt dat je minder kan dan voorheen. Praten met anderen, zoals een partner of vriend(in), helpt vaak.
Ook een gesprek met de huisarts of een psycholoog kan steun bieden. Mentale gezondheid speelt een grote rol bij herstel en omgaan met beperkingen.
Zoek steun en betrouwbare informatie
Goede informatie is belangrijk. Betrouwbare bronnen zijn de huisarts, gynaecoloog of websites van ziekenhuizen. Steun van familie en vrienden geeft kracht, vooral op moeilijke dagen.
Lotgenotengroepen zijn waardevol; vrouwen delen ervaringen en tips, wat veel herkenning geeft. Delen lucht op en maakt het makkelijker om met een blaasverzakking te leven.
Verwachtingen na een ingreep
De hersteltijd verschilt per behandeling. Vaak duurt het 2 tot 4 weken voor je weer lichte taken oppakt.
- In de eerste 2 weken na de operatie mag je niet bukken, tillen boven de 2 kilo, of huishoudelijk werk doen.
- Traplopen kan wel, bijvoorbeeld om naar bed te gaan.
- Na 4 weken mag je tot 5 kilo tillen en licht werk in huis doen.
Soms heb je langer een blaaskatheter nodig. Het komt voor dat plassen lastig blijft, bij 1 op de 10 vrouwen. Klachten als pijn, koorts boven 38°C, branderig gevoel bij plassen of abnormale afscheiding vragen om direct contact met de arts.
Leefregels voor optimaal herstel
Rust is belangrijk. Volg simpele regels zoals niet zwaar tillen en niet te lang staan. Lichte wandelingen tot een uur per dag zijn goed, maar laat zware inspanning nog even achterwege. Gezonde voeding en genoeg drinken helpen je darmen en blaas herstellen. Blijf letten op signalen van je lichaam en geef het tijd.
Alarmsignalen die directe actie vereisen
Sommige klachten vragen om snelle actie. Plots niet meer kunnen plassen, hevige pijn in de onderbuik, bloed in de urine of koorts zijn voorbeelden van symptomen die direct aandacht nodig hebben. Dit soort signalen kan wijzen op complicaties, zoals een blaasontsteking of afsluiting van de plasbuis. Wachten met hulp zoeken kan zorgen voor schade aan de blaas of nieren. Neem bij deze klachten altijd direct contact op met uw huisarts of de huisartsenpost. Snel handelen voorkomt vaak ernstigere problemen.
Preventieve maatregelen bij blaasverzakking
Er zijn verschillende dingen die vrouwen kunnen doen om het risico op een blaasverzakking te verkleinen. Regelmatig oefeningen doen voor je bekkenbodemspieren helpt om die spieren sterk en soepel te houden, wat belangrijk is voor de ondersteuning van je blaas.
Let ook goed op bij zwaar tillen en gebruik altijd de juiste techniek om de druk op je bekkenbodem te verminderen. Verder helpt het om een gezond gewicht te behouden en voldoende vezels te eten, zodat je bekkenbodem minder belast wordt en de kans op verzakking kleiner wordt.
Door het herkennen van deze oorzaken en risicofactoren kan men tijdig actie ondernemen, wat kan helpen bij het voorkomen of verlichten van symptomen van blaasverzakking.
Video: Tips om je blaas gezond te houden
Startpagina geeft geen medisch advies. Raadpleeg bij gezondheidsklachten altijd een arts.