In Rusland is vorige maand de 460e Spar-winkel gelanceerd. Spar International, opgericht en gevestigd in Nederland, ontvangt jaarlijkse vergoedingen van Russische detailhandelaren voor het gebruik van hun naam en logo. Volgens managing director Tobias Wasmuht van Spar International, heeft hij geen invloed op deze situatie.
Spar: ‘We hebben geen invloed op de situatie in Oekraïne’
In het jaarverslag van 2021 gaf Spar een uitgebreid overzicht van hun Russische activiteiten. Met 439 winkels werd een gezamenlijke omzet van €2,13 miljard geboekt, bijna een kwart meer dan in 2020. Daarna zweeg Spar International over Rusland.
In het jaarverslag van 2022 is Rusland niet meer genoemd, hoewel Russische licentiehouders nog steeds nieuwe Spar-winkels openen.
Spar International erkent na weken aandringen dat er nog 100-den Spar-supermarkten in Rusland actief zijn. Terwijl verschillende multinationals Rusland verlieten na de invasie van Oekraïne in 2022, blijft het merk Spar prominent aanwezig. Momenteel zijn er 99 Spar-winkels in Oekraïne en 460 Spar-winkels in Rusland.
Russische consumenten hebben toegang tot 4 Sparconcepten
Een licentieovereenkomst voor Belarus liep in 2023 af en werd niet verlengd,’ aldus een woordvoerder. Russische consumenten hebben toegang tot 4 verschillende Spar-concepten: Interspar, Eurospar, Spar en Spar Express.
Volgens Tobias Wasmuht, managing director van Spar International, verstrekt Spar International licenties, en is geen eigenaar van de winkels. Hij benadrukt dat Spar International anders opereert dan bedrijven zoals Ahold of Heineken en zich niet zomaar uit Rusland kan terugtrekken.
“We verstrekken licenties aan Russische regionale bedrijven. De winkels zijn niet van onszelf. We kunnen ze niet zomaar beëindigen. Dat vergt jarenlange procedures.”
Onafhankelijke bedrijven
Spar International werkt met een gedecentraliseerde structuur van onafhankelijke bedrijven. Voor Rusland zijn er 7 licenties verstrekt aan regionale organisaties. Zolang zij zich aan de voorwaarden van de licentieovereenkomst houden, kan Spar International deze contracten niet beëindigen. De licenties zijn aanvankelijk voor 3 jaar, waarna ze permanent zijn als aan de voorwaarden is voldaan. Permanente licenties trekt Spar in bij niet betalen van de jaarlijkse licentiebijdrage of het niet ontwikkelen van winkels. “De Russische licentiehouders voldoen aan hun verplichtingen,” stelt Wasmuht. Het feit dat de Russische overheid een oorlog begon in februari 2022 is geen reden voor opzegging volgens de licentieovereenkomst.
Dit betekent dat Spar International jaarlijks vergoedingen ontvangt van deze 7 organisaties voor het gebruik van de naam en het Spar-logo. Hoeveel deze vergoedingen bedragen is niet bekendgemaakt. Wasmuht benadrukt dat er geen andere geldstromen uit Rusland naar Spar International vloeien, zoals een percentage van de Russische omzet.
Spar biedt humanitaire en medische hulp aan Oekraïne
Toen Rusland Oekraïne binnenviel, staakte Spar International haar eigen activiteiten in Rusland. Zo exporteert de keten geen producten meer naar het land en zijn logistieke diensten gestopt. Er zijn nog wel ‘ad hoc’ contacten met de Russische licentiehouders, vooral over dringende zaken, zoals waarom er geen Spar-producten leverbaar zijn. Terwijl de Russische activiteiten niet worden vermeld in recente jaarverslagen en op sociale media, meldt Spar International wel dat het hulp biedt aan Oekraïne, zoals humanitaire hulp en medische producten aan niet-gouvernementele organisaties.
Ook Spar supermarkten in Iran
Rusland is niet het enige omstreden land met Spar-winkels. Er zijn ook supermarkten in Iran. In het jaarverslag van 2021 is gemeld dat er 4 winkels waren met een gezamenlijke omzet van €858.000, wat in 2022 groeide naar €1,3 miljoen. De eerste Spar-supermarkt in Iran opende toen westerse sancties tegen het land werden verlicht en er economische kansen leken te ontstaan.
Hoewel de spanningen met Iran sindsdien zijn toegenomen, is het voor Spar niet mogelijk om het merk zomaar terug te trekken uit het land.
Bekijk hier een Russisch filiaal van Spar (Engelstalig) >>
Bron: Distrifood.