Vaste planten die zichzelf vermeerderen en makkelijk uitzaaien, zijn een fantastische aanvulling voor elke tuin. Ze zorgen niet alleen voor een weelderige en kleurrijke tuin, ze hebben ook veel minder onderhoud nodig.
In deze blog vind je praktische tips om optimaal én met hulp van moeder natuur van je tuin te genieten.
Vaste planten die zichzelf uitzaaien na de zomer
Vaste tuinplanten zijn planten die meerdere jaren achtereen terugkeren. Ze groeien en bloeien elk jaar opnieuw vanuit dezelfde wortelstructuur, in tegenstelling tot 1-jarige planten die na 1 groeiseizoen afsterven. Sommige vaste planten hebben het bijzondere vermogen om zichzelf te vermeerderen en uit te zaaien, wat betekent dat ze zich op natuurlijke wijze door de tuin verspreiden.
Ook interessant om te lezen: vaste planten toch goedkoper dan 1-jarige.
5 bekende vaste planten die zichzelf vermeerderen
1. Akelei (Aquilegia)
Akelei is een charmante vaste tuinplant met prachtige, klokvormige bloemen die in verschillende kleuren komen. Deze plant zaait zichzelf makkelijk uit en verschijnt vaak op onverwachte plekken in de tuin.
Tips: Snoei na de bloei. Om overmatige verspreiding te voorkomen, kun je de bloemen na de bloei snoeien voordat ze zaad zetten. Verwijder ongewenste zaailingen. Trek jonge zaailingen eruit als ze op ongewenste plekken groeien.
2. Vingerhoedskruid (Digitalis)
Vingerhoedskruid is een indrukwekkende plant met hoge, statige bloemen die geliefd zijn bij bijen. Deze tuinplant zaait zichzelf overvloedig uit en kan elk jaar opduiken op verschillende plekken.
Tip: Beperk de verspreiding: Snijd de bloemen af voordat ze zaad zetten als je de verspreiding wilt beperken. Houd een oogje in het zeil: Let op waar de zaailingen verschijnen en verwijder ze indien nodig.
3. Kattenkruid (Nepeta)
Kattenkruid is een sterke, geurige tuinplant die zichzelf makkelijk uitzaait en een uitstekende bodembedekker vormt. De paarse bloemen trekken veel bestuivers aan.
Tips: Regelmatig snoeien. Door regelmatig te snoeien, kun je de plant compact houden en de zaadverspreiding beperken. Gebruik wortelbarrières. Plaats wortelbarrières om te voorkomen dat de plant zich ongecontroleerd uitbreidt.
4. Ooievaarsbek (Geranium)
Ooievaarsbek is een veelzijdige vaste tuinplant die in veel tuinen goed gedijt. De plant zaait zichzelf makkelijk uit en vult snel lege plekken op.
Tips: Verwijder uitgebloeide bloemen: Door uitgebloeide bloemen te verwijderen, kun je de zaadverspreiding verminderen. Controleer de groei: Houd de groei van zaailingen in de gaten en verwijder ze indien nodig.
5. Sierui (Allium)
Sieruien zijn opvallende tuinplanten met bolvormige bloemen die zichzelf makkelijk uitzaaien. Ze voegen een dramatisch element toe aan de tuin en trekken veel bestuivers aan.
Tips: Zaaddozen verwijderen: Om te voorkomen dat ze zich te veel verspreiden, kun je de zaaddozen verwijderen voordat ze openen. Plant in clusters: Plant sieruien in clusters om de zaadverspreiding beter te beheersen.
Hoewel deze planten zichzelf goed vermeerderen, kun je ze ook eenvoudig stekken om nog meer exemplaren te verkrijgen. Hier zijn enkele tips voor succesvol stekken:
Tips voor Stekken van vaste planten
Kies het juiste moment om te stekken. De beste tijd om vaste planten te stekken is in het voorjaar of de vroege zomer, wanneer de plant in volle groei is.
- Zorg ervoor dat je een scherp mes of snoeischaar gebruikt om de stekken te nemen.
- Schone gereedschappen helpen ziektes te voorkomen.
- Kies voor gezonde, sterke scheuten zonder tekenen van ziekte of schade.
- Laat slechts een paar bladeren aan de top van de stek zitten om verdamping te verminderen en de wortelvorming te bevorderen.
- Dip de basis van de stek in wortelhormoon of gebruik stekken poeder om de kans op succesvolle worteling te vergroten.
- Plaats de stekken in vochtige potgrond en bedek ze met een plastic zak om een vochtig microklimaat te creëren.
- Zet vervolgens de potten op een warme, lichte plek en vermijd direct zonlicht.
Hoe houd je vermeerderende vaste planten in de perken?
Het kan soms een uitdaging zijn om deze enthousiaste verspreiders in bedwang te houden. Hier zijn enkele strategieën om je tuin netjes en georganiseerd te houden:
- Regelmatig snoeien: Door regelmatig te snoeien, kun je de verspreiding van de planten beperken en ze compact houden.
- Gebruik wortelbarrières: Plaats wortelbarrières rondom agressieve groeiers om te voorkomen dat ze zich ongecontroleerd uitbreiden.
- Verwijder zaailingen: Trek jonge zaailingen regelmatig uit om te voorkomen dat ze volwassen planten worden en zich verder verspreiden.
- Creëer dichte beplanting: Een dichte beplanting met andere vaste planten kan helpen de verspreiding van zaaigoed te beperken doordat er minder open grond is.
- Combineer soorten planten: Combineer vaste vermeerderende planten met andere soorten die elkaar aanvullen in groei en bloei voor een harmonieus en gezond tuinbed.
Vaste planten die zich uitzaaien zijn vaak geliefd bij bijen en vlinders. Door deze planten in je tuin te hebben, bevorder je de biodiversiteit. Sommige vaste tuinplanten hebben in de winter wel extra bescherming nodig. Bedek ze met een laag mulch om ze te beschermen tegen vorst of pak ze in.
Vaste planten die zich ondergronds vermeerderen
Naast vaste planten die zichzelf via zaden vermeerderen, zijn er ook veel planten die zich ondergronds verspreiden. Deze planten breiden zich uit door middel van wortelstokken, uitlopers of knollen en zorgen zo voor een dichte, weelderige tuin. Hier zijn 6 vaste planten die zich ondergronds vermeerderen, samen met tips voor het beheren van hun groei.
1. Lelietje-van-dalen (Convallaria majalis)
Lelietje-van-dalen is een geurige plant met delicate witte bloemen die zich snel ondergronds verspreidt via wortelstokken.
Plant Lelietje-van-dalen in een aparte bak of gebruik wortelbarrières om te voorkomen dat ze je hele tuin overnemen. Dun de planten regelmatig uit om overbevolking te voorkomen.
2. Smeerwortel (Symphytum)
Smeerwortel is een sterke, snelgroeiende plant die zich ondergronds uitbreidt via wortelstokken. Het is een uitstekende plant voor bodembedekking en het verbeteren van de bodemstructuur.
Kies een plek waar smeerwortel vrij kan groeien zonder andere planten te verstikken. Verwijder regelmatig uitlopers om de plant onder controle te houden.
3. Bamboe (Fargesia)
Niet alle bamboesoorten zijn invasief. Sommige soorten verspreiden zich snel via ondergrondse wortelstokken. Fargesia is een niet-invasieve bamboe die beter beheersbaar is.
Plaats wortelbarrières rondom bamboe om te voorkomen dat de wortelstokken zich ongecontroleerd verspreiden. Houd de groei van de bamboe goed in de gaten en snoei indien nodig.
- Pas wel goed op met bamboe: geef je bamboe grens goed aan!
4. Kattestaart (Lythrum salicaria)
Kattestaart is een kleurrijke plant die zich via wortelstokken verspreidt. Het is een uitstekende plant voor vochtige gebieden en trekt veel bestuivers aan.
Plant kattestaart in een gebied waar ze vrij kan groeien zonder andere planten te verdringen. Verwijder uitlopers om de plant onder controle te houden.
5. Kruipend zenegroen (Ajuga reptans)
Kruipend Zenegroen is een laagblijvende bodembedekker die zich snel verspreidt via uitlopers. Het is ideaal voor het bedekken van grote oppervlakken.
Dun de planten regelmatig uit om te voorkomen dat ze te dicht op elkaar groeien. Plant kruipend zenegroen in perken of langs randen om hun groei beter te beheersen.
6. Munt (Mentha)
Munt is een bekende vaste plant die zich zeer snel ondergronds uitbreidt via wortelstokken. Het is een aromatische plant die heerlijk ruikt en goed te gebruiken is in de keuken.
Plant munt in potten of bakken om te voorkomen dat ze je hele tuin overnemen. Regelmatig snoeien: Snoei de munt regelmatig om de groei te beheersen en de plant gezond te houden.
Met zelf vermeerderende planten tuinier je gewoon veel slimmer. Het kost je geen extra aanschaf van planten en alles groeit mooi dicht tegen elkaar aan. Hierdoor heb je ook veel minder last van onkruid.
Foto’s: Canva