Invloed van het Europese plasticverbod (2030) op houdbaarheid groente en fruit

Bron: Canva - Plasticverbod en voedselverspilling 

---

Het verbod op plastic verpakkingen voor groente en fruit zal de houdbaarheid van verse producten aanzienlijk verkorten. Experts waarschuwen dat de kans op bederf toeneemt nu groenten en fruit onbeschermd in de schappen liggen, met voedselverspilling als mogelijk gevolg. Lees hier wat de nieuwe regels van het plasticverbod voor jou betekenen en welke producten zijn uitgezonderd.

Wat houdt het plasticverbod (2030) in?

Het Europese plasticverbod, dat vanaf 2030 in werking treedt, betekent dat supermarkten geen plastic verpakkingen meer mogen gebruiken voor groente en fruit onder de 1,5 kilo. Dit moet onnodig plastic afval verminderen. Maar hoe zit het met de houdbaarheid van de producten?

Belangrijkste regels van het Europese plasticverbod

• Verbod op plastic verpakkingen voor verse groente en fruit onder 1,5 kg: Vanaf 1 januari 2030 is het verboden om verse, onbewerkte groente en fruit onder de 1,5 kilogram in plastic wegwerpverpakkingen te verkopen.
• Composteerbare etiketten verplicht: Vanaf 12 februari 2028 moeten alle stickers en etiketten op groente en fruit composteerbaar zijn.​
• Verbod op ultradunne plastic tasjes: Plastic draagtassen dunner dan 15 micron, zoals die vaak worden gebruikt voor losse groente en fruit, zijn vanaf 2030 verboden .​
• Reductiedoelen voor verpakkingen: Er zijn verplichte reductiedoelen vastgesteld: 5% minder verpakkingsafval in 2030, 10% in 2035 en 15% in 2040. Daarnaast moeten verpakkingen tegen 2030 volledig recyclebaar zijn.​
• Beperking van schadelijke stoffen: Het gebruik van bepaalde schadelijke stoffen in verpakkingen, zoals per- en polyfluoralkylstoffen (PFAS), wordt beperkt als ze bepaalde drempelwaarden overschrijden.​
• Stimulering van herbruikbare verpakkingen: Afhaalrestaurants en cafés moeten klanten de mogelijkheid bieden om hun eigen herbruikbare verpakkingen mee te nemen, zonder extra kosten.

Uitzonderingen en nationale aanpassingen

EU-lidstaten hebben de mogelijkheid om strengere regels in te voeren of specifieke uitzonderingen toe te staan, bijvoorbeeld voor producten die zonder verpakking sneller bederven. De lijst met uitzonderingen wordt nog opgesteld en kan per land verschillen.

Impact op houdbaarheid van groenten en fruit

Verpakkingen zorgen ervoor dat groenten en fruit langer vers blijven. Voor komkommers, bijvoorbeeld, kan plastic ervoor zorgen dat ze tot 3 weken eetbaar blijven. Zonder verpakking drogen ze snel uit en verliezen ze hun aantrekkelijke kleur. Groenten die zonder verpakking snel bederven, zoals komkommers, komen mogelijk op een uitzonderingslijst.

Verschillende soorten tomaten en verpakkingsuitdagingen

Tomaten vormen een complexere uitdaging. Grote trostomaten kunnen zonder plastic worden aangeboden, maar het is minder hygiënisch en ze worden minder vaak verkocht. Cherrytomaten daarentegen zullen vanwege hun kwetsbaarheid en potentieel verlies in de supermarkt waarschijnlijk op de uitzonderingslijst terechtkomen. We zien ze al rollen over de supermarktvloer, als ze niet verpakt worden.

Reacties uit de sector

Nederlandse telers en verpakkers, zoals Harvest House en Nature’s Pride, reageren wisselend op de nieuwe regelgeving. Ze erkennen de noodzaak van duurzaamheid, maar vrezen de hogere kosten en benodigde investeringen in alternatieven.

Biologisch afbreekbare labels zijn aanzienlijk duurder, wat mogelijk leidt tot stijgende prijzen voor de consument. Daarnaast heeft het vaker produceren en aanvoeren (veelal importeren) van verse groente en fruit ook een flink prijskaartje.

Europese samenwerking en uitdagingen

Het verschil in uitzonderingslijsten per Europees land kan problemen veroorzaken bij het transport en verkoop van deze groenten en fruit. Er wordt daarom hard gelobbyd om de lijsten te harmoniseren.

Dit zal helpen om problemen bij her-verpakking aan de grens te voorkomen en de efficiëntie in de productie te verhogen.

Oplossingen voor milieu verantwoord verpakken

Naast de uitdagingen, zijn er diverse innovaties waarmee bedrijven hun verpakkingsmethoden milieuvriendelijker maken. Veel bedrijven onderzoeken verpakkingsmaterialen die zowel biologisch afbreekbaar zijn als de houdbaarheid van producten verlengen.

Materialen zoals bamboe, gelatinefolie en suikerriet krijgen al de aandacht als potentiële vervangers van plastic verpakkingen. Door samenwerking binnen de branche verwacht men op termijn oplossingen te vinden die zowel economisch als ecologisch rendabel zijn.

De tekst gaat onder de berichten verder >>

Consumentengedrag en bewustzijn

Een verandering in het soort verpakkingen heeft ook invloed op het consumentengedrag. Klanten erkennen de noodzaak van duurzaam winkelen, maar staan nog voor praktische uitdagingen.

In winkelcentra worden steeds vaker herbruikbare zakjes voor groenten en fruit aangeboden, evenals beloningen voor het gebruik van eigen verpakkingen. Het vergroten van het bewustzijn onder consumenten over de voordelen van minder plasticgebruik kan tot meer acceptatie en aanpassing in hun koopgedrag volgen, wat essentieel is voor het succes van deze maatregelen.

Wat kost meer geld? Plasticverpakkingen of voedselverspilling?

Bekijk de video hieronder voor antwoord op die vraag >>

Lees ook: Plastic bewaarbakjes, 15 effectieve schoonmaaktrucs.

Bronnen:

Omroepwest, verpakkingsmanagement.nl