Bron: © Canva
Is plas ophouden slecht voor je gezondheid? We hebben het allemaal weleens gedaan: je moet naar het toilet, maar je houdt het nog even op. Misschien omdat je in de auto zit, druk bent op werk, of gewoon geen zin hebt om op te staan. Wat doet plas ophouden eigenlijk met je lichaam? En is het echt zo slecht als mensen zeggen? Lees verder om de feiten te ontdekken!
Wat gebeurt er als je je plas ophoudt?
Wanneer je je plas ophoudt, verzamel je urine in je blaas. Je blaas is een flexibel orgaan dat zich kan uitrekken om urine op te slaan, meestal tot ongeveer 400-600 milliliter. Zodra je blaas vol is, stuurt je lichaam signalen naar je hersenen om aan te geven dat het tijd is om te legen.
Als je ervoor kiest om die signalen te negeren, blijft de urine in je blaas zitten en neemt de druk toe. Dit kan tijdelijk geen kwaad, maar langdurig of herhaaldelijk je plas ophouden kan leiden tot gezondheidsproblemen.
Hoe lang kun je je plas ophouden?
De meeste mensen kunnen hun plas enkele uren ophouden zonder directe schade. Maar er zijn grenzen. Een overvolle blaas kan bij extreme gevallen zelfs leiden tot een blaasruptuur (een scheur in de blaaswand), al komt dit zelden voor.
Gemiddeld plast een volwassene 6 tot 8 keer per dag, en het is belangrijk om regelmatig te gaan. Te lang wachten kan gevolgen hebben voor je gezondheid.
Lees ook: waarom moet ik zo vaak plassen?
Tekst gaat verder onder de video>>
Is plas ophouden slecht voor je gezondheid?
1. Verhoogd risico op urineweginfecties (UTI’s)
Urine is een afvalproduct dat bacteriën bevat. Als je je plas ophoudt, geef je bacteriën meer tijd om zich te vermenigvuldigen in je blaas. Dit kan leiden tot een urineweginfectie, vooral bij vrouwen, die hier anatomisch gevoeliger voor zijn.
Feit: Volgens de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) krijgt ongeveer 50% van de vrouwen minstens één keer in hun leven een urineweginfectie. Plas ophouden kan dit risico verhogen.
2. Verzwakking van de blaasspieren
Als je regelmatig je plas ophoudt, kan dit je blaasspieren verzwakken. Dit kan op de lange termijn leiden tot problemen zoals urineretentie (het onvermogen om je blaas volledig te legen) of incontinentie.
Feit: Chronische urineretentie komt vaker voor bij mensen boven de 50 jaar, maar kan door slechte plasgewoonten ook op jongere leeftijd ontstaan.
3. Blaasstenen en nierproblemen
Langdurig plas ophouden kan bijdragen aan de vorming van blaasstenen. Dit zijn harde mineralen die zich ophopen in je blaas en pijn of irritatie kunnen veroorzaken. Bovendien kan urine die te lang in de blaas blijft terugstromen naar de nieren, wat kan leiden tot nierinfecties of schade.
Feit: Blaasstenen komen vaker voor bij mannen en mensen met een voorgeschiedenis van urineweginfecties.
4. vesico-ureterale reflux
Een van de grootste risico’s is dat urine terugstroomt naar de nieren, een proces dat bekend staat als vesico-ureterale reflux. Dit kan leiden tot infecties of zelfs littekenvorming in het nierweefsel.
Daarnaast kan langdurige druk op de nieren hun filtratiefunctie verminderen. Dit betekent dat afvalstoffen minder efficiënt worden verwijderd, wat schadelijk is voor het hele lichaam. Vooral wanneer urine geconcentreerd raakt door weinig urinelozing, neemt het risico op complicaties toe.
5. Onaangename bijwerkingen
Naast de gezondheidsrisico’s kan plas ophouden simpelweg ongemakkelijk zijn. Het kan leiden tot buikpijn, krampen en een opgeblazen gevoel.
Kan je blaas echt barsten door plas ophouden?
Hoewel het extreem zeldzaam is, kan een overvolle blaas daadwerkelijk scheuren. Dit gebeurt meestal alleen in extreme situaties, zoals bij ernstige trauma’s of medische aandoeningen.
Feit: In een medisch rapport uit 2018 werd een geval beschreven van een man die zijn blaas scheurde na meer dan 10 uur niet plassen en het drinken van grote hoeveelheden alcohol.
Wanneer is plas ophouden wél acceptabel?
Het is niet altijd slecht om je plas kort op te houden. In sommige situaties, zoals tijdens een lange autorit of vergadering, is het begrijpelijk dat je even moet wachten. Zolang dit niet een gewoonte wordt en je je blaas niet te vaak overbelast, is er meestal geen reden tot paniek.
Invloed van voeding en dranken op je blaas
- Bepaalde voedingsmiddelen en dranken staan erom bekend dat ze de aandrang verhogen. Cafeïne houdende dranken zoals koffie, thee, cola en energiedrankjes stimuleren de blaas en verhogen de frequentie van plassen. Ook alcohol kan een vergelijkbaar effect hebben. Daarnaast kan een hoge vochtinname, hoewel gezond, de druk op de blaas verhogen, vooral als je in korte tijd veel drinkt.
- Kruiden en specerijen, zoals peper en scherpe kruiden, kunnen bij sommige mensen de blaas irriteren. Dit geldt ook voor citrusvruchten en tomaten, die door hun zuurgehalte een gevoelige blaas kunnen prikkelen. Het is belangrijk om deze triggers te herkennen en eventueel te vermijden.
Voeding die de blaas ondersteunt
Een uitgebalanceerd dieet speelt een rol in blaas gezondheid. Hydraterende voedingsmiddelen zoals komkommer, watermeloen en sinaasappels ondersteunen een goede vochtbalans. Probeer dagelijks ongeveer 2 liter vocht binnen te krijgen, inclusief water, thee en voedingsmiddelen en probeer sterk gekruid of zuur voedsel te vermijden.
Medische oorzaken van aandrang
Plotselinge aandrang om te plassen kan verschillende medische oorzaken hebben, waarvan sommige relatief onschuldig zijn, terwijl andere wijzen op een onderliggend probleem dat medische aandacht vereist.
1. Blaasontsteking (cystitis)
Een blaasontsteking is een veelvoorkomende oorzaak van plotselinge en vaak urgente aandrang. Deze aandoening wordt meestal veroorzaakt door een bacteriële infectie in de urinewegen, wat leidt tot irritatie van de blaaswand. Symptomen zijn vaak:
- Een branderig gevoel bij het plassen.
- Frequente aandrang, zelfs als er maar een kleine hoeveelheid urine is.
- Troebele of sterk ruikende urine.
2. Overactieve blaas (OAB)
Een overactieve blaas is een aandoening waarbij de blaas onwillekeurig samentrekt, zelfs wanneer deze niet vol is. Dit kan leiden tot:
- Plotselinge, moeilijk te onderdrukken aandrang.
- Frequente bezoeken aan het toilet, zowel overdag als ’s nachts.
- Soms urineverlies (urge-incontinentie).
3. Medicatie en hun invloed
Bepaalde medicijnen kunnen de blaasfunctie beïnvloeden en aandrang veroorzaken. Diuretica (plas medicatie) worden bijvoorbeeld voorgeschreven om overtollig vocht uit het lichaam te verwijderen. Ze kunnen ervoor zorgen dat je vaker moet plassen. Andere medicijnen, zoals antidepressiva of spierverslappers, kunnen de zenuwen en spieren van de blaas beïnvloeden, wat ook aandrang kan veroorzaken.
4. Andere medische oorzaken
Naast blaasontsteking en een overactieve blaas, zijn er andere aandoeningen die kunnen bijdragen aan aandrang:
- Prostaatproblemen: Bij mannen kan een vergrote prostaat druk uitoefenen op de blaas, wat leidt tot frequente aandrang.
- Urinewegstenen: Kleine steentjes in de blaas of urinewegen kunnen irritatie veroorzaken, wat resulteert in een gevoel van constante aandrang.
- Neurologische aandoeningen: Ziekten zoals multiple sclerose (MS) of een beroerte kunnen de zenuwen die de blaas aansturen beschadigen, wat leidt tot overmatige aandrang of incontinentie.
5. Symptomen die medische aandacht vereisen
Plotselinge aandrang kan gepaard gaan met andere symptomen die wijzen op een onderliggende medische aandoening:
- Pijn of een branderig gevoel bij het plassen.
- Onverklaarbaar urineverlies of incontinentie.
- Bloed in de urine.
- Aanhoudende aandrang, zelfs na het legen van de blaas.
Wanneer deze symptomen optreden, is het belangrijk om een arts te raadplegen voor een juiste diagnose en behandeling.
Behandelopties aanhoudende aandrang
De behandeling van aandrang hangt af van de oorzaak. Bij een blaasontsteking kunnen antibiotica helpen, terwijl een overactieve blaas vaak wordt behandeld met medicatie, blaastraining of fysiotherapie.
In sommige gevallen (bij 80% van de patiënten) kan een eenvoudige behandeling, zoals het gebruik van een speciale zalf, verlichting bieden van symptomen zoals irritatie of ongemak.
@erasmus_mc Plas je bloed dan is dat niet goed. Ga altijd naar de huisarts die je indien nodig kan doorverwijzen naar een uroloog. Arnout Alberts is uroloog en vertelt je over de verdere procedure. #erasmusmc #bloed #urologie #kanker #ziekenhuis #fy #voorjou ♬ origineel geluid – Erasmus MC
Startpagina geeft geen medisch advies. Raadpleeg bij gezondheidsklachten altijd een arts.