Je bent ze vast wel eens tegen het lijf gelopen: pathologische leugenaars. Oftewel mensen met een onbedwingbare dwang over alles liegen. En dat doen ze tegen iedereen: partner, familie, vrienden, kennissen en collega’s.
Hoe weet je nu of je te maken hebt met een pathologische leugenaar? Dat is lastig. Als je een pathologische leugenaar voor het eerst ontmoet, merk je meestal niet zoveel aan de persoon. Ze munten uit in het verbloemen van hun verzinsels.
Zonder schuldgevoel of remmingen
Pathologische leugenaars zenden ze ook signalen uit, die opvallen als je er wat langer met ze omgaat en ernaar leert kijken. Steeds meer mensen lijden aan deze persoonlijkheidsstoornis. Pathologische leugens – het wordt ook wel pseudologia fantastica genoemd zijn vaak groots en fantasierijk. Deze persoon vertelt leugens zonder schuldgevoel of remmingen.
Geen officiële diagnose
Pathologisch liegen is geen officiële diagnose. Het is eerder een gedrag dat kan voorkomen bij verschillende psychische stoornissen, zoals antisociale persoonlijkheidsstoornis, borderline persoonlijkheidsstoornis of narcistische persoonlijkheidsstoornis.
Hoewel narcisme en pathologisch liegen elkaar kunnen overlappen, zijn ze niet identiek aan elkaar. Niet alle narcisten zijn pathologische leugenaars en niet alle pathologische leugenaars hebben noodzakelijkerwijs een narcistische persoonlijkheidsstoornis.
Het verschil tussen pathologische leugenaar en een dwangmatige
Hoewel deze uitdrukkingen door elkaar worden gebruikt, zitten hier enkele nuanceverschillen in, Pathologie betekent dat het fundamenteel abnormaal is en afwijkt van wat als gezond wordt beschouwd. Een pathologische leugenaar gebruikt liegen om op een egocentrische, manipulatieve en sluwe manier te krijgen wat hij wil.
Dwangmatige of gewone leugenaars vertellen leugens zonder onderliggend doel en verdraaien de waarheid over alles, van kleine tot substantiële dingen. Ze zijn niet zo geslepen als pathologische leugenaars. Sommige leugens dienen geen doel of zijn gewoon bedoeld om beter voor de dag te komen. Ze vinden het misschien zelfs vervelend om te liegen, maar het is nog steeds comfortabeler dan het vertellen van de waarheid.
Hieraan herken je de pathologische leugenaar:
1. Te mooi om waar te zijn
Vaak hebben pathologische leugenaars geen gegronde redenen om te liegen. Ze voelen simpelweg de drang om bijzondere verhalen te vertellen, daarmee creëren ze een beter gevoel over zichzelf. Of het nou gaat om prestaties die ze behaald hebben of bijzondere reizen die ze hebben gemaakt. Uiteindelijk gaan ze zelf in de leugens geloven. In het begin raak je onder de indruk van hun verhalen. Maar wanneer je steeds vaker tegenstrijdigheden in de verhalen opmerkt, moeten de alarmbellen gaan rinkelen.
2. Leugens ontkrachten lastig verhaal
Pathologische leugenaars zorgen er altijd voor dat je ze niet zomaar betrapt op een leugen. Zelfs wanneer je begint te twijfelen aan al die mooie praatjes, is het vaak lastig om ze te bevestigen of ontkrachten. Stel vragen: waar zijn je vrienden en studiegenoten van de prestigieuze universiteit waar je hebt gestudeerd? Laat een een foto zien uit de tijd bij de commando’s. Ze laten je nooit in contact komen met mensen die ze in hun verhalen opvoeren. Een veeg teken.
3. Agressieve reacties
Wanneer je een pathologische leugenaar confronteert met de tegenstrijdigheden in zijn verhalen, kun je een agressieve of defensieve reactie verwachten. Daarmee proberen ze de aandacht af te leiden, de schuld op anderen te schuiven en worden ze boos. Pathologische leugenaars leggen vaak de schuld bij jou neer, en worden boos op jou omdat jij je idiote ideeën in je hoofd haalt. Met dit gemanipuleer ga je aan jezelf twijfelen: aan je eigen oordeel en conclusies.
4. Gebrek aan empathie
Leugens vertellen is voor deze mensen de gewoonste zaak van de wereld, en ze zullen zich er dus ook niet snel schuldig over voelen. Ook niet wanneer jij aangeeft dat je je gekwetst voelt. Wanneer je partner onverschillig of minachtend is over hoe zijn gedrag jou beïnvloedt, betekent dit dat je moet ingrijpen.
Bekijk in deze video hoe je leugenaars ontmaskerd >>
Bron: Huffpost, Marie Claire. Foto: Vchal voor Canva