15 juni is het de Internationale Dag tegen Ouderenmishandeling. Ouderenmishandeling komt op papier 200.000 keer per jaar voor in Nederland. In werkelijkheid ligt dit aantal nog veel hoger. Slachtoffers schamen zich vaak en willen het probleem liever verborgen houden. De rol van professionals in het signaleren en aanpakken van ouderenmishandeling wordt steeds crucialer.
Dit moet je weten over ouderenmishandeling. Wat is het precies, hoe herken je het en wat moet je doen bij het vermoeden van?
Wat is ouderenmishandeling?
Ouderenmishandeling omvat veel meer dan alleen lichamelijke of psychische mishandeling; het omvat ook verwaarlozing, financiële uitbuiting en seksueel misbruik.
Dit ernstige probleem blijft vaak onzichtbaar, maar heeft verwoestende gevolgen voor de slachtoffers. Het is complex en ontstaat vaak geleidelijk, beginnend met stress of spanning en escalerend in verschillende vormen van mishandeling.
Naast fysiek geweld zijn psychisch geweld en financieel misbruik de meest voorkomende vormen.
Lees verder onder de video >>
Ouderenmishandeling thuis en in de zorg
- Dit probleem komt zowel voor in huiselijke kring als in zorginstellingen. Thuis kan de mishandeling worden gepleegd door relaties, ex-partners, gezinsleden, familieleden of vrienden, wat een vorm van huiselijk geweld is.
- In zorginstellingen betreft het mishandeling door zorgverleners. Ongeacht de locatie, de impact op de oudere is enorm.
- Mishandeling kan soms opzettelijk zijn, maar vaak ontstaat het door overbelasting van de mantelzorger. De zorg voor een oudere kan soms zo zwaar worden dat het gedrag van de verzorger ontspoort, wat leidt tot onverantwoorde zorg en mishandeling.
Hoe herken je ouderenmishandeling?
Ouderenmishandeling kent diverse vormen en is niet altijd zichtbaar. Signalen kunnen variëren van blauwe plekken en fysieke verwondingen tot meer subtiele tekenen zoals financiële uitbuiting of verwaarlozing. Psychisch geweld kan zich uiten in vernedering, negeren of isoleren van de oudere.
Lees verder onder de video >>
Financiële uitbuiting
Ouderen die afhankelijk zijn van de zorg van anderen, kunnen het slachtoffer worden van financieel misbruik. Denk aan diefstal, het veranderen van testamenten zonder toestemming en het misbruiken van machtigingen.
Het is een verborgen probleem dat vaak niet wordt opgemerkt door de omgeving. Dit probleem is veelzijdig en vraagt om maatwerkoplossingen. Samenwerking tussen zorginstellingen, financiële dienstverleners zoals banken, notarissen, Veilig Thuis en andere organisaties is essentieel.
Signalen van ouderenmishandeling
- Zichtbaar letsel (blauwe plekken)
- Overdreven schrikreacties
- Onsamenhangende verklaringen over verwondingen
- Depressie of onverklaarbare angst
- Schichtig of teruggetrokken gedrag
- Onverklaarbare uitgaven
- Onbetaalde rekeningen en aanmaningen
- Lege koelkast
Wat te doen bij vermoedens van ouderenmishandeling?
Bij vermoedens van ouderenmishandeling in de huiselijke kring neem je contact op met Veilig Thuis, het advies- en meldpunt voor huiselijk geweld.
Zelfs bij alleen een vermoeden, is het belangrijk dit te melden. Veilig Thuis biedt hulp en informatie aan slachtoffers, mantelzorgers, familieleden, omstanders, plegers en professionals zoals verpleegkundigen en huisartsen.