Bron: © Canva. Opwarming van de aarde blijkt meer hartaandoeningen te veroorzaken.
De opwarming van de aarde heeft niet alleen gevolgen voor het milieu, ook voor onze gezondheid. Recente onderzoeken tonen aan dat klimaatverandering, en met name stijgende temperaturen, een directe impact heeft op het aantal hartaandoeningen wereldwijd. Hittegolven, luchtvervuiling en stress door extreme weersomstandigheden spelen hierin een grote rol.
Hittegolven verhogen het risico op hartproblemen
Met de stijgende gemiddelde temperatuur nemen ook het aantal en de intensiteit van hittegolven toe. Onderzoek toont aan dat langdurige blootstelling aan hoge temperaturen het risico op hart- en vaatziekten aanzienlijk verhoogt. Dit komt doordat hitte het hart harder laat werken om de lichaamstemperatuur te reguleren. Vooral kwetsbare groepen, zoals ouderen en mensen met bestaande hartproblemen, lopen een verhoogd risico op uitdroging, hitteberoertes en hartritmestoornissen. In Nederland, waar de temperatuur gemiddeld met 1,7 graden Celsius is gestegen in de afgelopen eeuw, zien we een toenemend aantal hitte gerelateerde ziekenhuisopnames.
Temperaturen boven de 25 °C verhogen het risico
Uit onderzoek blijkt dat temperaturen boven de 25 graden Celsius al een verhoogd risico met zich meebrengen voor mensen met hart- en vaatziekten. Bij deze temperaturen moet het lichaam harder werken om af te koelen, wat extra belasting voor het hart betekent. Vooral bij aanhoudende hittegolven, waarbij de temperatuur meerdere dagen achter elkaar boven de 30 graden ligt, wordt een significante toename van ziekenhuisopnames en sterfgevallen door hartproblemen waargenomen.
Hittegolven met temperaturen boven de 35 °C
Bij extreme hittegolven, zoals temperaturen boven de 35 graden Celsius, stijgt het risico op hartaandoeningen nog sterker. Dit komt doordat het lichaam moeite heeft om de warmte kwijt te raken, zelfs bij zweten. Dit kan leiden tot uitdroging, een verhoogde hartslag en uiteindelijk een groter risico op hartritmestoornissen, hartfalen en zelfs hartstilstand. In Zuid-Europa, waar dergelijke temperaturen regelmatig voorkomen, worden deze gezondheidsrisico’s al langer geregistreerd.
De tekst gaat verder onder deze video>>
Nachtelijke temperaturen spelen ook een rol
Niet alleen de dagtemperaturen zijn van belang. Hoge nachttemperaturen, boven de 20 graden Celsius, zorgen ervoor dat het lichaam onvoldoende kan herstellen van de hitte. Dit leidt tot een verhoogde hartslag en extra belasting van het cardiovasculaire systeem, vooral bij ouderen en mensen met bestaande aandoeningen. In Nederland, waar tropische nachten steeds vaker voorkomen, is dit een groeiend probleem. Zorg dat je een plan hebt om jezelf en je gezin koel te houden bij extreme hitte, bijvoorbeeld met een airconditioning systeem.
Ken de signalen van oververhitting
- Let op symptomen zoals duizeligheid, misselijkheid, snelle hartslag, vermoeidheid en hoofdpijn. Dit kunnen tekenen zijn van uitdroging of een hitteberoerte.
- Bij ernstige symptomen, zoals verwardheid of bewustzijnsverlies, zoek onmiddellijk medische hulp.
Kwetsbare groepen en regionale verschillen
De impact van hittegolven varieert ook per regio en bevolkingsgroep. Ouderen (65 jaar en ouder) lopen het grootste risico, omdat hun lichaam minder efficiënt is in het reguleren van de temperatuur. Daarnaast zijn mensen met reeds bestaande hart- en vaatziekten, obesitas of diabetes extra kwetsbaar. In Nederland is het aantal hitte gerelateerde sterfgevallen bij 75-plussers al aanzienlijk toegenomen tijdens recente hittegolven.
Luchtvervuiling als stille moordenaar
Klimaatverandering draagt bij aan een verslechterende luchtkwaliteit, wat een directe impact heeft op het hart. Fijnstof en ozon, die vaker voorkomen tijdens warmere periodes, kunnen ontstekingen in het lichaam veroorzaken en de bloedvaten beschadigen. Volgens het RIVM leidt langdurige blootstelling aan luchtvervuiling tot een toename van hartaanvallen en beroertes. Wereldwijd worden jaarlijks miljoenen sterfgevallen toegeschreven aan ziektes die verband houden met luchtvervuiling.
De tekst gaat verder onder deze video>>
Stress door extreme weersomstandigheden
Naast fysieke factoren spelen ook mentale gezondheid en stress een rol. Klimaatverandering leidt tot meer extreme weersomstandigheden, zoals overstromingen en droogte, die zorgen voor stress en angst. Deze mentale belasting kan op zijn beurt bijdragen aan een verhoogd risico op hart- en vaatziekten. Studies tonen aan dat chronische stress en angst een negatieve invloed hebben op de bloeddruk en de hartslag, wat kan leiden tot ernstige hartproblemen.
Klimaatverandering maakt hittegolven dodelijker
Klimaatmodellen voorspellen dat de frequentie en intensiteit van hittegolven wereldwijd blijven toenemen. Waar hittegolven vroeger zeldzaam waren, komen ze nu veel vaker voor, met temperaturen die in sommige regio’s zelfs boven de 40 graden Celsius kunnen uitstijgen. Dit verhoogt niet alleen de sterfte door hartaandoeningen, maar ook de ziektelast door andere hitte-gerelateerde aandoeningen zoals nierfalen en beroertes.