Je verkoopt online je oude schaatsen, dezelfde avond nog worden ze opgehaald. Een win-winsituatie: je ‘rommel’ kwijt en een leuk bedrag op je rekening. Of je vindt op een online verkoopsite die zeldzame wieldoppen voor je oldtimer, want een mede-liefhebber van klassieke auto’s had deze nog liggen. Ja, dan zijn veilingsites zoals Marktplaats, Catawiki, BVA-Auctions en eBay een uitkomst.
Het loopt niet altijd zo soepel, naast de kopers en verkopers zitten ook oplichters op dit soort online platforms. Met deze tips herken je snel of je met een oplichter te maken hebt.
Internetoplichting
Wat kan er gebeuren? Je hebt betaald, maar je krijgt de spullen helemaal niet, je aankoop is kapot óf je verkoopt zelf iets, stuurt alles op naar de koper en krijgt geen geld. Internetoplichting, heet dat officieel, en zowel de politie als organisaties zoals Tweedehands.net, Speurders.nl en Marktplaats zitten er flink achteraan. Gelukkig kun je zelf ook maatregelen nemen om te voorkomen dat je wordt beetgenomen door internetoplichters.
Het lijkt te mooi om waar te zijn
Wanneer moet je achterdochtig worden? Soms wordt op een website precies dat artikel aangeboden waar je al heel lang naar op zoek bent, maar voor een héél laag bedrag. Dat is een rode vlag, want als iets te mooi lijkt om waar te zijn, dan is dat meestal ook zo. Het kan natuurlijk zijn dat een bepaald meubel de eigenaar echt in de weg staat en er voor een prikkie vanaf wil. Fantastisch, want dan heb je een geweldig koopje te pakken.
Elektronica die voor veel minder wordt aangeboden dan er in de winkel wordt gevraagd: mooie fietsen voor een schijntje of kaartjes voor een concert dat al heel lang uitverkocht is, dat is linke soep. Nog zo’n signaal: de verkoper is nog maar kort lid van de verkoopsite, of de verkoper woont erg ver weg. Dat laatste is heel listig: als de verkoper aangeeft bijvoorbeeld op een Waddeneiland te wonen, is de optie om fysiek langs te gaan erg klein. Dat maakt het weer makkelijker voor een oplichter om helemaal niks op te sturen, of een prul. TIP: Door je zoekgebied te verkleinen voorkom je dat je de aankoop niet op kunt halen.
Controleer de koper of de verkoper
Hoe weet je met wie je zaken doet? Bekijk – bij twijfel – de ervaringen van deze contactpersoon op de verkoopsite en controleer de gegevens, als je de volledige naam hebt, bijvoorbeeld op social media of door de naam in Google in te tikken (tussen aanhalingstekens). Wat voor zoekresultaten zie je? Ook kun je de afbeelding van de spullen die je wilt kopen, door de zoekmachine van Google halen via Google Images. Soms is de afbeelding gekopieerd van andere verkoopsites of van een andere plek op internet. Dit is nog zo’n aanwijzing dat je mogelijk niet met een eerlijke verkoper te maken hebt.
De politie heeft een speciale website waar je contactgegevens van een koper of verkoper kunt controleren. Zoek daarvoor op ‘check de verkopersgegevens’. Je kunt daar kijken of het mailadres, telefoonnummer of de naam bekend is door eerdere aangiftes vanwege internetoplichting.
Contact met de koper of verkoper
Laat vragen, biedingen en betalingen altijd via de berichten inbox van de verkoopsites lopen. Zo heb je gemaakte afspraken snel bij de hand. Mensen met slechte bedoelingen willen zo min mogelijk sporen achterlaten en proberen onderling contact buiten deze sites te houden, bijvoorbeeld via Whatsapp.
Betalen, doe het veilig
Al die opties om te betalen, wat is nou veilig? Het handigste is natuurlijk als koper en verkoper elkaar treffen en dan handje contantje betalen. Is de afstand te groot, of zijn de bedragen te hoog, dan is dat niet altijd een optie. Marktplaats werkt met ‘gelijk oversteken’, een online betaalmethode waarbij het geld van de verkoop pas wordt gestort als de koper het artikel in huis heeft. Staat een verkoper er persé op om niet via het veilige gelijk oversteken te betalen, omdat ze ‘niet weten hoe het werkt’ of andere goed verzonnen reden? Dat is een teken om alert te zijn.
Overmaken via online bankieren werkt natuurlijk ook, maar oplichters kunnen daar slimme trucs mee uithalen: als jullie elkaar ontmoeten, openen ze de bank-app op hun telefoon of laptop en maken meteen het geld over, terwijl je meekijkt. Echter, dat kan een nep-site of een nep-app zijn. Bij veel banken onderling wordt geld zonder vertraging overgemaakt, controleer daarom altijd of het geld al op jouw rekening staat.
Tikkie van 1 cent? Niet doen
De politie waarschuwt vooral voor het verzoek om via een Tikkie één cent over te maken. Soms vragen verkopers daarom, om te controleren of je betrouwbaar bent. Zoals de waard is, vertrouwt hij z’n gasten want met die betaalverzoeken van één cent kunnen ze je rekening plunderen. Stuur ook geen kopie van je ID-bewijs of de bankpas naar een verkoper toe. Zo’n kopie van je paspoort, rijbewijs of ID-kaart kan worden gebruikt voor zogenaamde identiteitsfraude, waarbij een crimineel met jouw gegevens strafbare feiten begaat.
Opgelicht? Doe er wat aan!
Ben je beetgenomen met een verkoop via internet? Kom in actie! Je kunt bij de verkoopsites melding maken dat een bepaalde koper of verkoper niet betrouwbaar is. De advertenties van deze persoon of de persoon zelf worden dan geblokkeerd voor de website. Ook kun je aangifte doen van internetoplichting, de politie heeft daar een speciaal meldpunt voor. Bewaar in elk geval al het bewijs van de malafide koop of verkoop, zoals een afbeelding van de advertentie, de gesprekken via de site of via Whatsapp, en de contactgegevens. Die gegevens heb je nodig als je aangifte wilt doen.
Met deze tips kun je gerust verder op zoek gaan naar het beste koopje of exclusieve onderdeel of kledingstuk. Dat blijft natuurlijk het allerleukste van de online verkoopsites. En bedenk dat je bij een online aankoop bij een bedrijf, via veilingsites, óók nog eens wettelijk recht hebt op een zichttermijn van zeven dagen. Succes!
Lees ook:
- Gebruik je sociale media op een veilige manier? Lees onze blog voor tips.
- Wil je van die vervelende telefoontjes af, lees hier alles over het bel-me-niet-register.
- Zo voorkom je ticketfraude bij de aankoop van theater- of concertkaartjes.
- Internetoplichting en fraude herkennen doe je met deze tips.