Bij een opgezwollen lymfeklier in je oksels, hals of lies denk je misschien aan een ernstige aandoening. Toch hoeft dit gelukkig niet altijd zo te zijn en is de oorzaak voor opgezette lymfeklieren vaak onschuldig. Van een virus tot een reactie van je afweersysteem: dít zijn de 5 veelvoorkomende oorzaken voor opgezette lymfeklieren.
In dit artikel legt Margriet.nl uit wat die opgezwollen klieren kunnen veroorzaken én wanneer je aan de bel moet trekken.
Wat zijn lymfeklieren?
Er zitten honderden lymfeklieren in ons lichaam, onder andere in de hals, oksels en liezen. Deze lymfeklieren zijn een soort verzamelplek voor witte bloedcellen, die ons lichaam helpen beschermen tegen indringers zoals virussen en bacteriën. Als zo’n indringer het lichaam in probeert te komen, dan zorgen de lymfeklieren dat een ontsteking of infectie zich niet verder door het lichaam verspreidt. Hierbij vermeerderen de witte bloedcellen zich in hoog tempo, waardoor zo’n verzamelplek meer ruimte nodig heeft. Hierdoor ontstaat er een opgezette lymfeklieren.
De oorzaken voor opgezette lymfeklieren
Wanneer je een opgezette lymfeklier in je nek voelt, dan kan dat best schrikken zijn. Gelukkig kan dit meestal geen kwaad en verdwijnt de opgezette of vergrote lymfeklier vanzelf weer als de ontsteking of infectie over is. Het is wel verstandig om de opgezette klier in de gaten te houden. Is deze na 2 weken nog opgezet, blijf je klachten houden of maak je je zorgen? Neem dan contact op met de huisarts. Hieronder hebben we 5 mogelijke oorzaken voor opgezette lymfeklieren op een rijtje gezet.
1. Een verkoudheid- of griepvirus
De meest voorkomende oorzaak die gelukkig ook redelijk onschuldig is, is een verkoudheid of griepje. Doordat virussen of bacteriën in dit geval je lichaam proberen binnen te dringen, maak je veel witte bloedcellen aan. Hierdoor zwellen de lymfeklieren in de nek vaak op. Daarnaast kun je ook bij een ontsteking opgezette klieren krijgen. Denk bijvoorbeeld aan een blaasontsteking, een ontstoken wondje of een ontsteking aan je tanden.
2. Een verkeerde reactie van het afweersysteem
Opgezette lymfeklieren kunnen ook ontstaan door sarcoïdose. Dat is een multisysteemziekte, wat inhoudt dat dit in verschillende organen kan ontstaan. Hierbij is er sprake van een verkeerde reactie van het afweersysteem. Er ontstaan op verschillende plekken ophopingen van witte bloedcellen. Dit worden ook wel granulomen genoemd. Deze ophopingen bevinden zich vaak in de longen, maar kunnen ook in je gewrichten, onder je huid én in je lymfeklieren optreden. Naast opgezette lymfeklieren kun je ook last hebben van benauwdheid, vermoeidheid, pijn in je gewrichten en roodpaarse vlekken op je huid.
3. De ziekte van Pfeiffer
Ook de ziekte van Pfeiffer kan leiden tot opgezette lymfeklieren. Vooral in de eerste periode na een besmetting kunnen de klieren in de hals heel groot worden. Daarnaast zijn veelvoorkomende klachten bij deze ziekte: vermoeidheid, keelpijn en koorts. In principe gaan zowel de ziekte van Pfeiffer als de opgezette klieren vanzelf weer over.
4. Medicatie
In sommige gevallen kunnen lymfeklieren ook opzwellen door medicatie. Dit kan gebeuren bij fenytoïne, een middel voor mensen met epilepsie en soms ook voor mensen met ernstige hartritmestoornissen. Ook het medicijn allopurinol kan deze bijwerking hebben. Dit wordt ter preventie van jicht en bij diverse nieraandoeningen voorgeschreven. Bij uitzondering kan ook carbamazepine de lymfeklieren doen opzwellen. Dit is een medicijn voor onder andere diabetes insipidus (waarbij de nieren vocht niet goed vasthouden), een bipolaire stoornis, epilepsie en voor afkickverschijnselen van alcohol.
5. Lymfklierkanker
Hoewel een opgezette lymfeklier in de meeste gevallen onschuldig is, kan het ook een van de eerste symptomen van lymfeklierkanker zijn. Bijvoorbeeld bij de ziekte van Hodgkin. Het gaat vaak om langdurig vergrote en verharde lymfeklieren. Meestal heb je hierbij ook andere klachten zoals nachtelijk zweten, koorts of val je veel af. Neem altijd contact op met de huisarts als je je zorgen maakt over je opgezette klieren of als je langer dan 2 weken klachten hebt.
Let op: Startpagina geeft geen medisch advies. Raadpleeg bij gezondheidsklachten altijd een arts.
Dit artikel is tot stand gekomen in samenwerking met Margriet.nl.