“Oost-Indisch doof” zijn betekent doen alsof je niets hebt gehoord. Deze uitdrukking vertelt ons meer over het negeren dan over echt gehoorverlies. Hoe is deze uitdrukking precies in de Nederlandse taal terechtgekomen?
Het vindt zijn oorsprong in de 19e eeuw. Toen werd het al gebruikt om uitdrukking te geven aan bewust negeren. De term verwijst naar de koloniale periode en het huidige Indonesië en niet naar gehoorschade.
De oorsprong van Oost-Indisch doof
De oorsprong van deze uitdrukking gaat terug naar de tijd van de Verenigde Oost-Indische Compagnie (VOC). In de 19e eeuw beklaagden Nederlandse kolonisten zich over het gedrag van het lokale personeel in hun kolonie. Ze noemden dit “Oost-Indische doofheid”, een verwijt naar de vermeende onwilligheid om te luisteren.
In die tijd waren de Nederlanders actief in handel met Aziatische landen, waaronder vooral het huidige Indonesië. De bemanning van de schepen die naar Oost-Indië (het huidige Indonesië) voeren, werd geconfronteerd met een compleet nieuwe taal en cultuur. Wanneer de Indonesische bemanningsleden iets hoorden wat ze niet wilden gehoorzamen of begrijpen, deden ze vaak alsof ze ‘doof’ waren voor de orders of instructies van de Nederlandse officieren. Dit gedrag gaf aanleiding tot de uitdrukking “Oost-Indisch doof”. Het idee hierachter was dat ze selectief luisterden en alleen hoorden wat ze wilden horen.
Dus de uitdrukking komt voort uit de koloniale geschiedenis van Nederland en de interacties tussen Nederlandse zeevaarders en Indonesische bemanningsleden tijdens de VOC-periode.
Oost-Indisch doof, hoe zit dat?
De tekst gaat onder de video verder >>
De rijkdom aan interpretaties
Er bestaan meerdere interpretaties over de herkomst van “Oost-Indisch doof”. Zo wordt het ook in verband gebracht met lokale vorsten die samenwerkingen met Nederlandse kolonisten saboteerden.
Een alternatief verhaal relateert de term aan Nederlanders die na hun terugkeer uit de kolonie deden alsof ze niet hoorden wat er thuis over hen gezegd werd. Het doel? Eens kijken wie er echt blij was met hun terugkeer en wie het meer om het geld te doen was. Zo slaat “Oost-Indisch doof” een brug tussen verleden en heden, en blijft het een fascinerend onderwerp.
Bron: maxvandaag