Bron: © Canva. Staar en slecht zien.
Veel mensen gebruiken termen als staar en slecht zicht door elkaar, terwijl deze 2 heel verschillende zijn. Wat is staar precies en hoe verschilt het van slecht zicht, en wat je kunt doen om je ogen gezond te houden? Tijd om voor jou eens een helder beeld te schetsen, letterlijk en figuurlijk.
Wat is staar eigenlijk?
Staar, ook wel cataract genoemd, is een aandoening waarbij de lens in je oog troebel wordt. Dit gebeurt vaak door veroudering. Wanneer de eiwitten in de ooglens veranderen, wordt het zicht wazig, alsof je door een beslagen raam kijkt. Kleuren zijn minder intens en in het donker zien gaat een stuk lastiger. Dit proces kan langzaam beginnen en is na verloop van tijd hinderlijk.
Er zijn 3 hoofdvormen van staar:
- Ouderdomsstaar
- Aangeboren staar
- Staar door trauma
Ouderdomsstaar is de meest voorkomende en treedt meestal op bij mensen boven de 55 jaar. Dan is er aangeboren staar, wat veel zeldzamer is en voorkomt bij ongeveer 1 op de 10.000 baby’s. En tenslotte is er staar die door trauma of ziekten is veroorzaakt, zoals een harde klap op het oog of blootstelling aan schadelijk licht.
Hoe herken je staar?
Een van de meest opvallende symptomen van staar is permanent wazig zicht. Dit verschil is belangrijk om te begrijpen, want veel mensen verwarren staar met bijziendheid of verziendheid. Bij deze laatste problemen is het zicht alleen op bepaalde afstanden minder scherp, terwijl staar altijd wazig zicht veroorzaakt, ongeacht of je dichtbij of veraf kijkt.
Mensen met staar merken vaak dat kleuren minder helder lijken. Het kan zelfs lijken alsof alles een gelige tint krijgt. Nachtblindheid is een ander veelvoorkomend probleem. Autorijden in het donker kan hierdoor bijvoorbeeld gevaarlijk zijn. Als je merkt dat deze symptomen je dagelijks leven beïnvloeden, is het slim om contact op te nemen met een oogarts.
Wat is slecht zicht?
Slecht zicht daarentegen is vaak minder complex. Het komt vaak door een fout in de manier waarop het oog licht breekt, zoals bij bijziendheid (myopie), verziendheid (hypermetropie) of astigmatisme. Deze aandoeningen zijn meestal gemakkelijk op te lossen met een bril, contactlenzen of een laserbehandeling.
Lees ook: myopie alarm, zie je wazig?
Bij slecht zicht blijven kleuren normaal helder en verandert het zicht niet drastisch bij verschillende lichtomstandigheden. Het is vooral een probleem van scherpte, waarbij je objecten veraf of dichtbij minder goed ziet.
Het grote verschil tussen staar en slecht zicht
Het grootste verschil tussen staar en slecht zicht zit hem dus in de aard van het probleem. Staar is een fysieke verandering in de lens, terwijl slecht zicht meestal te maken heeft met hoe licht in het oog breekt. Staar leidt tot permanente vertroebeling, terwijl slecht zicht meestal eenvoudig te corrigeren is met een bril.
Bij staar spelen ook andere factoren een rol, zoals verminderde kleurintensiteit en problemen in het donker. Dit zijn geen symptomen die je bij slecht zicht tegenkomt. Het begrijpen van deze verschillen kan veel verwarring wegnemen, vooral wanneer je overweegt of je een oogarts moet raadplegen.
Hoe kun je staar voorkomen?
Hoewel staar vaak als een onvermijdelijk onderdeel van het ouder worden is, zijn er manieren om het risico te verkleinen. Een gezonde levensstijl speelt een grote rol. Stop met roken, drink met mate en eet voedsel dat rijk is aan antioxidanten, zoals wortels, spinazie en ander groen bladgroente. Draag ook altijd een zonnebril met UV-bescherming als je in de zon bent. Deze kleine aanpassingen maken het verschil uit.
Het vermijden van schadelijk licht is een andere belangrijke preventieve maatregel. Denk bijvoorbeeld aan het gebruik van een veiligheidsbril bij werkzaamheden of bij het hanteren van vuurwerk. Het zijn simpele stappen die je zicht op de lange termijn beschermen.
Behandeling van staar
Als je staar hebt, is er helaas geen medicijn dat het kan genezen. De enige effectieve behandeling is een operatie. Tijdens een staaroperatie verwijdert de oogarts de troebele lens en plaatst een kunstlens terug in het oog. Het een veelvoorkomende en relatief veilige procedure. Na de operatie zien de meeste mensen direct weer scherp.
De herstelperiode na een staaroperatie is meestal kort, met een volledig herstel binnen enkele weken. Tijdens deze tijd kan het zicht nog wat fluctueren. Het uiteindelijke resultaat is vaak levensverbeterend. Veel mensen beschrijven het alsof ze de wereld weer in volle kleur zien. De gele muren die aan een verfbeurt toe waren blijken toch gewoon nog wit.
- Een van onze lezers had ook een GoeieVraag: Staren, kan dat kwaad?
De tekst gaat verder onder de video >>
Controleer regelmatig je ogen
Regelmatige oogcontroles sporen problemen in een vroeg stadium op, waardoor je sneller actie kan ondernemen. Wees je bewust van de symptomen en schroom niet om een arts te raadplegen als je twijfelt. Let op je gezondheid, want je ogen zijn tenslotte je vensters naar de wereld, en die wereld is zonder staar en slecht zien soms al troebel genoeg. Hou je eigen zicht dus zo lang mogelijk helder!
Tijd voor een check-up van je ogen? Lees hier bij wie je het beste je ogen laat controleren.
Let op: Startpagina.nl geeft geen medisch advies. Raadpleeg bij gezondheidsklachten altijd een arts.
Bronnen:
Bergman Clinics.