Bron: © Canva - Wanneer heb jij voor het laatst je ontstekingswaarden getest?
Bij een bloedonderzoek worden verschillende stoffen en waarden gemeten, waaronder ontstekingswaarden. Als deze afwijkend zijn, kan dit wijzen op een ontsteking of infectie. Vaak is aanvullend onderzoek nodig om de oorzaak en locatie te bepalen. Lees hier meer over de oorzaken, gevolgen en oplossingen van te hoge ontstekingswaarden.
Ook geven we antwoord op de GoeieVraag: Wat is een ontstekingswaarde en hoe hoog moet deze zijn?
Wat is CRP?
Een van de belangrijkste stoffen die tegenwoordig bij een bloedonderzoek wordt gemeten om ontstekingen op te sporen, is CRP (C-reactief proteïne).
- CRP helpt het lichaam bij het opruimen van bacteriën en andere schadelijke stoffen.
- Dit eiwit wordt geproduceerd door de lever en komt vrij in de bloedbaan zodra er een ontsteking of infectie aanwezig is.
- CRP behoort tot de acutefase-eiwitten, wat betekent dat de concentratie ervan in het bloed al in een vroeg stadium van een ontsteking stijgt.
Infecties, ontstekingen en antibiotica: hoe zit het? Bekijk dat hier in deze video en lees daarna verder >>
Hoe hoog mag CRP zijn?
CRP wordt snel aangemaakt zodra er een ontsteking in het lichaam ontstaat. Binnen 6 tot 8 uur na het begin van een ontsteking stijgt het CRP-gehalte in het bloed. In ernstige gevallen kan de waarde wel duizendmaal hoger zijn dan normaal. Daarom is CRP een belangrijke marker voor het opsporen van ontstekingen en infecties.
Een gezonde CRP-waarde ligt onder de 10 mg/L. Verhoogde waarden kunnen wijzen op:
- Matig verhoogd (minder dan 100 mg/L): Kan duiden op virale infecties, chronische ontstekingen en tuberculose (tbc).
- Sterk verhoogd (hoger dan 100 mg/L): Komt voor bij bacteriële infecties, alvleesklierontsteking, blindedarmontsteking, reuma, kanker en trauma.
Wat betekent een verhoogde ontstekingswaarde?
Een verhoogde CRP-waarde kan op veel verschillende aandoeningen wijzen. Dit varieert van een eenvoudige infectie tot ernstigere aandoeningen zoals auto-immuunziekten of zelfs kanker. Een verhoogde ontstekingswaarde vertelt echter niet waar de ontsteking zich precies bevindt of wat de oorzaak is. Daarom zijn aanvullende onderzoeken nodig om dit vast te stellen.
Wat is BSE?
Vroeger werd vooral gekeken naar BSE (bezinkingssnelheid van de erytrocyten, oftewel de snelheid waarmee rode bloedcellen zakken in een buisje met bloed) om ontstekingen op te sporen. Hoe sneller de rode bloedcellen zakken, hoe ernstiger de ontsteking kan zijn. Tegenwoordig wordt BSE minder vaak gebruikt, omdat de CRP-test sneller en betrouwbaarder is.
Normale BSE-waarden
De BSE-waarde varieert per persoon en hangt af van factoren zoals leeftijd, geslacht en medicijngebruik. Als richtlijn geldt:
- Mannen onder de 50 jaar: lager dan 15 mm/uur.
- Vrouwen onder de 50 jaar: lager dan 20 mm/uur.
Chronische ontstekingen en vage klachten
Soms blijven ontstekingen onopgemerkt, vooral als het om chronische ontstekingen gaat. Deze kunnen sluimerend aanwezig zijn en vage klachten veroorzaken zoals:
- Vermoeidheid
- Nachtzweten
- Verminderde eetlust
- Koorts
- Hoesten
- Loopneus
Veel mensen lopen zonder het te weten rond met een chronische ontsteking. Een bloedtest kan uitsluitsel geven over de aanwezigheid van ontstekingen in het lichaam.
Ontdek hier meer over hoge ontstekingswaarden en lees daarna verder >>
Wat kun je doen bij verhoogde ontstekingswaarden?
Als blijkt dat je ontstekingswaarden verhoogd zijn, is het belangrijk om samen met je arts te achterhalen wat de oorzaak is. Mogelijke behandelingen en oplossingen kunnen zijn:
1. Medicatie en behandeling van verhoogde ontstekingswaarden
Als uit een bloedonderzoek blijkt dat je ontstekingswaarden verhoogd zijn, zal een arts afhankelijk van de oorzaak een passende behandeling voorstellen.
- Bij bacteriële infecties kunnen antibiotica worden voorgeschreven, terwijl bij auto-immuunziekten zoals reuma ontstekingsremmende medicijnen of immunosuppressiva nodig kunnen zijn.
- Daarnaast kunnen pijnstillers zoals NSAID’s (bijvoorbeeld ibuprofen) helpen om ontstekingen en pijn te verminderen.
- In sommige gevallen kunnen ook voedingssupplementen zoals omega-3 vetzuren en kurkuma een ondersteunende rol spelen bij het verlagen van chronische ontstekingen.
2. Leefstijl en ontstekingswaarden
Naast infecties en ziekten kunnen ook leefstijlfactoren van invloed zijn op je ontstekingswaarden. Een ongezond dieet met veel bewerkte suikers en transvetten, roken, stress en een gebrek aan beweging kunnen bijdragen aan chronische ontstekingen in het lichaam.
Daarentegen kunnen gezonde voeding (zoals groenten, fruit, vette vis en noten), regelmatige beweging en voldoende slaap helpen om ontstekingswaarden te verlagen. Studies tonen aan dat bijvoorbeeld het Mediterrane dieet, rijk aan gezonde vetten en antioxidanten, ontstekingsremmende effecten kan hebben.
3. Aanvullende onderzoeken bij verhoogde ontstekingswaarden
Soms is verder onderzoek nodig om de precieze oorzaak van een ontsteking vast te stellen. Dit kan afhangen van de symptomen en de ernst van de verhoogde ontstekingswaarden. Aanvullende diagnostische tests kunnen onder meer een uitgebreid bloedonderzoek, beeldvorming zoals een röntgenfoto, MRI of CT-scan, en microbiologische kweekonderzoeken omvatten.
In sommige gevallen kan een biopsie nodig zijn om ontstoken weefsel nader te analyseren. Deze onderzoeken helpen artsen om de juiste diagnose te stellen en een gerichte behandeling in te zetten.
4. Ga goed om met ontstsekingsgevoelige factoren
Naast medicatie en leefstijlaanpassingen is het belangrijk om preventief om te gaan met ontstekingsgevoelige factoren. Regelmatige controles van je bloedwaarden kunnen helpen om een vroegtijdige detectie van verhoogde ontstekingswaarden te realiseren. Zo kan een arts tijdig ingrijpen en mogelijk ernstige aandoeningen voorkomen.
Daarnaast speelt stressmanagement een sleutelrol, omdat chronische stress de ontstekingsprocessen in het lichaam kan verergeren. Technieken zoals meditatie, ademhalingsoefeningen en mindfulness kunnen bijdragen aan het verlagen van ontstekingsniveaus, evenals het bevorderen van algehele gezondheid en welzijn.
Heb je klachten of vermoed je dat er sprake is van een ontsteking? Laat dan altijd je bloedwaarden controleren door een arts om meer duidelijkheid te krijgen.
Startpagina geeft geen medisch advies. Raadpleeg bij gezondheidsklachten altijd een arts.
Bronnen:
Wellboard, Thuisarts, Nederlands Huisartsen Genootschap, Richtlijnen van de Federatie Medisch Specialisten, PubMed (NCBI)