Misschien herken je dit: je staat voor het schap met olijfolies en denkt: welke zijn nu eigenlijk de gezondste? En klopt het dat ik niet met alle soorten kan bakken? Wat is eigenlijk het verschil tussen milde, klassieke en extra vierge olijfolie? Het antwoord is heel eenvoudig en geven we je in dit artikel.
4 varianten olijfolie in de supermarkten
Er zijn heel veel verschillende soorten olijfolies op de markt. Van goedkope geraffineerde olijfolies uit de supermarkt tot hele dure ‘extra vierge’ van exclusieve winkels. Tussen al die soorten zijn er vele varianten.
De 4 bekende varianten olijfolie in de supermarkten zijn:
- Extra vierge olijfolie: Dit is de hoogste kwaliteit, verkregen door de eerste persing van de olijven zonder gebruik van hitte of chemicaliën. Het heeft een uitgesproken smaak en aroma en is ideaal voor gebruik in saladedressings, als smaakmaker voor gerechten en als dip voor brood.
- Olijfolie: Ook wel bekend als gewone olijfolie, dit is een mengsel van extra vierge olijfolie en geraffineerde olijfolie. Het heeft een mildere smaak en is geschikt voor koken en bakken.
- Geraffineerde olijfolie: Deze olie verkrijgt men door chemische processen zoals raffinage en ontgeuring van beschadigde olijven of de pulp die overblijft na de eerste persing. Deze olijfoliesoort heeft bijna geen smaak.
- Olijfpittenolie: Deze olie wint men uit de pulp en pitten die overblijven na de eerste persing van de olijven. Het wordt verkregen met chemische oplosmiddelen. Het heeft weinig tot geen smaak en gebruikt men voornamelijk in de industrie. Noem het gerust lampenolie.
Veel soorten, is extra vierge olijfolie de beste?
Elk van deze soorten hebben in de winkels ontelbaar veel verschillende etiketten en hoeveelheden. Hierdoor is het moeilijk kiezen. Toch is het makkelijker dan wij dachten, want zoek je de beste en gezondste olijfolie moet je toch echt de extra vierge olijfolie pakken. Vraag het aan een Italiaan of Spanjaard en hij/zij kan het beamen.
- Voor wie van een rijke, uitgesproken olijvensmaak en aroma houdt, kiest extra vierge olijfolie. Extra vierge heeft niet alleen meer smaak, het heeft ook meer gezondheidsvoordelen dan de geraffineerde soorten.
- Extra vierge staat bekend om zijn hoge gehalte aan enkelvoudig onverzadigde vetzuren en antioxidanten. Deze zijn gunstig voor de gezondheid van het hart en andere aspecten van de gezondheid.
Het woord ‘vierge’ betekent ‘maagd’ of ‘onbewerkt’ in het Nederlands. In de context van olijfolie verwijst ‘vierge’ naar de zuiverheid en ongeraffineerdheid van de olie, wat betekent dat het niet is behandeld met chemicaliën of verhit tijdens het extractieproces. Het is de eerste persing van de olijven tot olie.
Wat is een eerste persing?
Een eerste persing, ook wel bekend als koude persing, is het proces waarbij men olijven perst om olie te extraheren zonder verhitting of gebruik van chemische oplosmiddelen. Dit proces is cruciaal bij de productie van extra vierge olijfolie, omdat het de hoogste kwaliteit olie produceert met de meest uitgesproken smaak en aroma.
Tijdens de eerste persing wassen ze de olijven waarna ze ze mechanisch pletten om de olie vrij te maken. De olie scheiden ze vervolgens van de pulp en het water, waarna de substantie door een filter gaat om de laatste restdeeltjes te verwijderen. Het resultaat is een ongeraffineerde olijfolie met een rijke smaak.
Discussie over verhitting bij het bakken
Er is discussie over de hittebestendigheid van de verschillende soorten olijfolies. Zo zou de extra vierge niet geschikt zijn om mee te bakken. En toch lijkt dit lariekoek te zijn. Vraag het deze zomer zelf maar aan een olijfboer in Griekenland. De geraffineerde soorten die ze in mediterrane landen produceren zijn sowieso hoofdzakelijk bestemd voor de export.
Prijzen vergelijken
Extra vierge olijfolie is per liter het duurst vanwege de superieure kwaliteit van de eerste persing. Maar kijk je in de supermarkten dan zie je dat de geraffineerde olijfolies duurder zijn. Dat is raar.
We vergeleken de prijzen van 2 merken in meerdere varianten en ontdekten dat de geraffineerden gek genoeg duurder zijn.
- Bertolli bak olijfolie mild (geraffineerd) kost 8,29 voor 500 ml
- Bertolli Olijfolie extra vierge kost 6,99 voor 500 ml
- AH Excellent Olijfolie extra vierge kost 6,99 voor 500 ml
- AH Olijfolie traditioneel (geraffineerd) kost 3,89 voor 250 ml
- AH Olijfolie mild (geraffineerd) kost 3,79 voor 250 ml
Er zijn ontelbaar veel meer merken en hoeveelheden en evenveel verschil in prijzen. Hierdoor is het moeilijk kiezen. Toch is het veel makkelijker dan wij dachten, want zoek je de beste en meest gezond olijfolie moet je toch echt de extra vierge olijfolie hebben en als die dan ook nog goedkoper is, is onze keuze makkelijk gemaakt!
Keuringsdienst over ‘extra vierge’
Bekijk hieronder hoe deze olijfolie gemaakt wordt >>
Omdat we in Nederland niet echt een traditie van koken met oliën hebben, laten we ons (net als met nephoning) gemakkelijk van alles aansmeren. Lees meer over het vloeibare goud voor criminelen in onderstaande artikel.
Olijfolie is het nieuwe vloeibare goud voor criminelen
Olijfboeren in Spanje, Italië en Griekenland kampen met tegenvallende oogstopbrengsten en stijgende prijzen. De productie van olijfolie valt erg tegen door zware regenval en klimaatverandering met aanzienlijke verliezen tot gevolg. Dat is nog niet alles.
Door Harro van Uffelen
Alsof de tegenvallende oogst nog niet genoeg is, hebben criminelen het nieuwe vloeibare goud ontdekt en stelen ze wat ze te pakken kunnen krijgen.
Olijfolie en olijven mikpunt van dieven
De Spaanse olijfolieproducent Martin Parra vertelt in Nieuwsuur hoe zwaar hij is gedupeerd door criminelen. Dieven kaapten uit zijn olijfolietanks 56.000 liter olie weg.
Niet alleen de olie, ook de olijven in de olijfgaarden trekken dieven aan. De Spaanse politie voert regelmatig controles uit. In de olijfgaarden worden alle plukkers nagetrokken, zodat de politie en eigenaars weten wie er aan het werk is en wie zich bezighoudt met criminele praktijken.
Personenauto’s volgeladen met olijven
Denk niet dat het stelen van olijven met vrachtauto’s tegelijk gaat. Ook personenauto’s worden door dieven ingezet en volgeladen. De politie voert daarop controles uit. ‘Daar passen heel wat kostbare olijven in als je de overbodige ballast uit de auto haalt’, zegt een politieagent.
Kleine olijven door extreem weer
Vorig jaar werd in Spanje een derde minder olijven geoogst dan het jaar daarvoor. Om de voorraden olijfolie aan te vullen is alle hoop gevestigd op de olijfoogst van dit jaar. Die zal volgens experts ook tegenvallen vanwege het extreme weer. Dat ziet olijfboer Juan Antonia Álvarez al gebeuren. ‘De olijven zijn dit jaar kleiner. Ik had ze liever groter gehad, maar het heeft te weinig geregend.’
15x olijfolie anders gebruiken
In vrijwel elk huishouden is wel een fles olijfolie te vinden. Het wordt vaak gebruikt tijdens het koken. Startpagina kent echter 15 ongewone manieren waarop je het kan gebruiken. Van haarverzorging tot het laten verdwijnen van verfvlekken!
Lees hier wat je allemaal met olijfolie kunt doen.
Olijfolie komt straks uit China
Er moet snel wat gebeuren, zegt een Spaanse klimaatexpert, anders verandert het Spanje in een tweede Sahara. ‘Spanje kan gezien de hete zomers, toenemende droogte en hitterecords de productie niet meer op peil houden. De kans bestaat dat onze olijfolie over een aantal jaren uit China komt.’
China is al bezig met de genetica van de Andalusische olijfboom. De Chinezen kijken ook al naar olijfbomen uit andere regio’s met een mediterraan klimaat. Spaanse olijfkenners zijn er van overtuigd dat China het gros van de wereldwijde olijfolieproductie levert. ‘De Chinese olijfolie wordt onze concurrent’, denken de Spanjaarden.
Wereldwijd tekort extra vierge
Wereldwijd is al een tekort ontstaan aan hoogwaardige extra vierge olijfolie. Dat heeft geleid tot een toename van namaakproducten. Doordat de olijfolie sector bestaat uit veel kleinschalige en familiebedrijven wordt de ontwikkeling van professionele distributie belemmerd.
Olijfolieproductie moet op de schop
Als gevolg hiervan worden met name veel Italiaanse olijfolieproducenten geconfronteerd met uitdagingen om concurrerend te blijven en te voldoen aan de eisen van de veeleisende klantenkring. De olijfoliecrisis onderstreept de noodzaak van landbouwhervormingen. Grotere investeringen zijn nodig in productie en duurzaamheid om de toekomst van de Europese olijfolie-industrie veilig te stellen.
Bronnen: Nieuwsuur, Welingelichte Kringen