Velen ondervinden de ongemakken van een neusspray verslaving zonder te beseffen dat de oorzaak van de klachten vaak verslaving zelf is. Hoe dat precies zit, waarom het zo verslavend is en vooral hoe je er vanaf komt lees je in dit artikel.
Wat is een neusspray verslaving?
Een neusspray verslaving is het overmatig gebruik van neusspray, waarbij de gebruiker zo’n gewoonte ontwikkelt dat het gebruik bijna een obsessie wordt. Neusspray kan helpen bij het verlichten van symptomen van verkoudheid, allergieën en sommige andere aandoeningen van de luchtwegen. Hoewel het gebruik van neusspray in veel gevallen nuttig kan zijn, kan het bij overmatig gebruik zelfs verslavend zijn. Het probleem met neusspray-verslaving is dat de gebruiker als gevolg van het overmatige gebruik een “neusspray-tolerantie” ontwikkelt, wat betekent dat het steeds meer nodig is om hetzelfde effect te bereiken.
Neussprays bevatten vaak een decongestivum, wat betekent dat het verkleinen van de bloedvaten in de neusholte een verlichting geeft van de druk die wordt ervaren. Dat gevoel houdt niet altijd de hele dag aan, waardoor de neusspray gebruiker uiteindelijk meer en meer spray moet gebruiken voor hetzelfde effect. Een neusspray verslaving kan ook leiden tot andere gevaarlijke bijwerkingen zoals hoofdpijn, duizeligheid en slaperigheid. Daarom is het belangrijk om de gebruiker te helpen stoppen met het overmatige gebruik van neusspray en zo nodig professionele hulp te zoeken.
Wat zit er in neusspray?
Neusspray kan snel verslavend zijn vanwege de werking van de actieve ingrediënten in de spray. Naast zoutoplossing bevatten veel neussprays bijvoorbeeld xylometazoline, oxymetazoline of nafazoline, die allemaal vasoconstrictieve eigenschappen hebben. Dit betekent dat ze de bloedvaten in de neus vernauwen, waardoor de zwelling van de neusslijmvliezen afneemt en de luchtstroom verbetert.
Xylometazoline
Neusspray werkt als volgt: “Er zit het stofje xylometazoline in. Als je dat gebruikt, merk je direct wat een lucht je in 1 keer krijgt. Maar blijf je na je verkoudheid, die zo’n 10 dagen duurt, het gebruiken, dan ga je merken dat je eigenlijk niet meer zonder kan.” Xylometazoline gaat na een week gebruik namelijk averechts werken. “Het knijpt in eerste instantie je vaatjes samen in je neus. Je slijmvlies wordt dan heel slank.” Daardoor krijg je meer lucht. “Maar blijf je het gebruiken, dan gebeurt het tegenovergestelde.”
Oorzaken neusspray afhankelijkheid
Veel mensen denken dat neusspray verslaving voornamelijk voorkomt bij drugsverslaafden, maar dit is niet het geval. Neusspray verslaving is een vorm van psychologische verslaving die voorkomt bij mensen die hun symptomen willen verlichten door gebruik te maken van neusspray. Het kan voorkomen bij mensen die lijden aan allergieën, astma, verkoudheid of een andere aandoening waardoor ze voortdurend ademhalingsproblemen hebben.
De meeste neusspray verslaafden zijn zich niet bewust van hun verslaving, waardoor ze denken dat neusspray slechts een middel is dat wat verlichting biedt. Maar als ze te vaak gebruiken, kunnen de symptomen alleen maar verergeren. Neusspray verslaving wordt meestal veroorzaakt door het verkeerd gebruik van neusspray. Sommige mensen gebruiken te veel neusspray of gebruiken neusspray langer dan aanbevolen.
Hoeveel mensen gebruiken dagelijks neusspray?
Uit onderzoek blijkt dat ongeveer 20% van de Nederlandse bevolking regelmatig neusspray gebruikt, vooral om de symptomen van allergieën, verkoudheid of sinusproblemen te verlichten. Dit percentage omvat zowel mensen die ze op voorschrift van een arts gebruiken als mensen die het zonder recept kopen bij de drogist of apotheek. De KNO-arts ziet veel mensen langskomen met een verslavend neusspray probleem. Iedere week komt er wel iemand met een specifieke verwijzing die verslaafd is aan xylometazoline. Precieze aantallen zijn niet bekend. Volgens NRC zijn naar schatting 10 tot wel 100.000-en mensen verslaafd aan neussprays.
10x symptomen van een neusspray verslaving
Hoewel elke persoon anders reageert, zijn hier enkele veelvoorkomende symptomen van het gebruik van neusspray in excessieve hoeveelheden:
- De eerste tekenen van neusspray verslaving kan een toename van de frequentie van het gebruik van neusspray zijn. Of meer sprayen per dosering dan aanbevolen.
- Een ander symptoom van een neusspray verslaving is het hebben van een onaangenaam of gespannen gevoel als de spray niet wordt gebruikt. Als iemand het gevoel heeft dat hij of zij neusspray moet gebruiken om zich goed te voelen, of het gevoel heeft dat er iets “mis” is als hij of zij het niet doet, is er mogelijk sprake van een neusspray verslaving.
- Een ander symptoom van neusspray verslaving is dat iemand meer neusspray probeert te kopen dan hij of zij nodig heeft, of probeert om meer of sterkere neusspray te kopen dan aanbevolen.
- Vaak zie je ook dat personen die afhankelijk zijn van de neusspray overmatige aantallen hebben gekocht en overal in huis hebben staan en de spray ook mee naar buiten nemen of mee naar hun werk. Ook kan men gevoelens van schaamte en angst ervaren als men de neusspray niet heeft bij zich.
- Dagelijkse hoestbuien: zijn een van de meest voorkomende symptomen van neusspray verslaving.
Hoestbuien kunnen ervoor zorgen dat mensen voortdurend neusspray gebruiken omdat ze zo hun irritatie in de neus verlichten.
Hoestbuien kunnen ook een teken zijn dat er meer aan de hand is. Hoewel neusspray verslaving het meest voorkomt bij mensen met chronische allergieën, kan het problemen veroorzaken bij iedereen die chronisch neusspray gebruikt. - Verstopte neus: is een van de meest voorkomende kenmerken van neusspray verslaving. Een neus die voortdurend verstopt of geblokkeerd is, ook als de spray al gebruikt is.
Als je een neusspray verslaving ontwikkelt, ervaar je voortdurende neusproblemen. Hoewel het kortstondig verlichting biedt, is het onvermijdelijk dat je neus weer verstopt raakt.
Als je naar de apotheek gaat om er 1 aan te schaffen, denk dan na over de mogelijkheid dat je verslaafd aan het product bent. - Hoofdpijn, versnelde hartslag en duizeligheid.
- Gebrek aan reuk of smaak.
- Gevoeligheid voor licht of geluid.
- Frequente infecties of allergische aanvallen.
7 nuttige tips om te stoppen
- Het kan een verwoestende invloed hebben op je fysieke, emotionele en mentale gezondheid. Het is een serieus probleem dat behandeling vereist om het te overwinnen. Raadpleeg daarom een arts
- Een arts kan je adviseren over het gebruik van andere medicijnen die helpen bij het verminderen van de symptomen van een verstopte neus, zoals antihistaminica of corticosteroïden.
- Het is ook belangrijk dat je een aantal fundamentele stappen zet.
– Blokkeer de toegang tot de spray en leer jezelf een leefwijze aan die je helpt het te overwinnen.
– Zoek naar natuurlijke vocht inbrengende spray, beweeg meer, drink veel water, eet gezond en probeer je stress te verminderen.
– Vertel het ook aan je partner of directe omgeving zodat ze helpen met afleiding.
– Probeer steun te zoeken bij vrienden en familie. Laat hen je helpen door je te motiveren om je doelen te behalen.
– Neem een luchtreiniger; door regelmatig de lucht in je huis of kantoor te verversen, voorkom je dat je (ongemerkt) meer neusspray gebruikt.
– Probeer ook rustiger te worden; door stress en spanning kan je neusspray verslaving verergeren, meer ontspannen!
– Daarnaast is het belangrijk om je voeding aan te passen; voedingsmiddelen zoals koffie of chocolade kunnen bijdragen tot neusspray verslaving, probeer dat te voorkomen. - Probeer behulpzame technieken zoals mindfulness en ademhalingstechnieken. Deze kunnen je helpen de verleidingen om de neusspray te gebruiken te weerstaan.
- Het kan moeilijk zijn om abrupt te stoppen met het gebruik van neusspray, omdat je neus dan mogelijk verstopt raakt. Dit los je op door het geleidelijk verminderen van de dosering, zoals voorgeschreven door een arts.
- Zoutwater neusspoeling: Gebruik een zoutwater neusspray of -spoeling om de neusgangen schoon te maken en de neusholte te hydrateren.
Dit kan helpen om de neus te ontgiften en de symptomen van een verstopte neus te verminderen. - Gedragsverandering: Probeer te achterhalen waarom je neusspray bent gaan gebruiken en werk aan het aanpakken van de onderliggende oorzaken van je verslaving.
Misschien kan het helpen om je levensstijl te veranderen, zoals het vermijden van allergenen, het verminderen van stress of het veranderen van je slaapgewoonten.
Startpagina geeft geen medisch advies. Raadpleeg bij gezondheidsklachten altijd een arts.