Stel je voor: je hebt net een typisch Nederlands woord geleerd dat zo bijzonder is dat je het gewoon moét delen met je Engelse vrienden. Maar zodra je probeert uit te leggen wat het betekent, klinkt het alsof je in een andere taal spreekt. Sommige Nederlandse woorden zijn zo uniek dat ze in het Engels een beetje als een ongevraagd cadeautje worden gepresenteerd verpakt in een vreemde beschrijving die absoluut niet de lading dekt.
In dit artikel duiken we in een aantal van deze taalkundige pareltjes die je simpelweg niet kunt vertalen naar het Engels. Ontdek hoe woorden als’ ‘smeuïg’ en ‘uitbuiken’ in het Engels vaak eindigen als hilarische puzzel. Welke Nederlandse woorden kan je niet vertalen naar het Engels?
1. Gezellig
Een klassieker die je misschien al kende: gezellig. Dit woord beschrijft een gevoel van warmte, comfort en samen zijn, en is veel meer dan simpelweg ‘cozy’ of ‘pleasant’. Het kan slaan op alles van een knusse kamer tot een gezellige avond met vrienden. Het Engelse equivalent mist de veelzijdigheid van gezellig.
Voorbeeld:
“De verjaardag van oma was zo gezellig; iedereen was er en we hebben uren zitten kletsen.”
Engelse vertaling: “Grandma’s birthday was so cozy; everyone was there and we chatted for hours.”
Opmerking: Het Engelse woord “cozy” mist de sociale en warme sfeer die gezellig uitstraalt.
2. Uitwaaien
Uitwaaien betekent een frisse wandeling maken, vaak langs het strand, om je hoofd leeg te maken. In het Engels zou je kunnen zeggen ‘a walk to clear your head’, maar er is geen kort, specifiek woord dat de hele ervaring van uitwaaien dekt.
Voorbeeld:
“Na een drukke werkdag ga ik graag even uitwaaien aan zee.”
Engelse vertaling: “After a busy workday, I like to go for a walk by the sea to clear my head.”
Opmerking: Het Engelse zinsdeel is omslachtiger en mist de specifieke betekenis van uitwaaien.
3. Voorpret
Voorpret is het plezier en de opwinding die je ervaart voordat iets leuks gebeurt. In het Engels zou je het kunnen omschrijven als ’the joy of anticipation’, maar het Nederlandse woord heeft een speelse nuance die niet goed in het Engels te vangen is. Laten we hem vertalen:
Voorbeeld:
“Ik heb al zoveel voorpret voor de vakantie volgende week!”
Engelse vertaling: “I have so much joy of anticipation for the vacation next week!”
Opmerking: ‘Joy of anticipation’ mist de speelse en opwindende nuance van voorpret.
4. Rijke stinkerds
Dit Nederlandse gezegde betekent letterlijk ‘rich smelly guys’, wat onterecht de indruk kan wekken dat rijke mensen niet douchen. In werkelijkheid duidt het op mensen die het leven goed hebben, en is een informele manier om rijke mensen te beschrijven. Een directe Engelse vertaling ontbreekt, wat soms tot misverstanden leidt.
Voorbeeld:
“Die rijke stinkerds hebben weer een privéjet gekocht.”
Engelse vertaling: “Those rich smelly guys bought another private jet.”
Opmerking: De vertaling maakt de indruk dat rijke mensen ongezond zijn, wat niet de bedoeling is.
5. Natafelen
Na een goed diner blijft men in Nederland vaak nog even natafelen, wat inhoudt dat je gezellig blijft borrelen en kletsen aan tafel. In het Engels zou je dit omschrijven als ‘lingering after a meal’, maar een enkel woord hiervoor bestaat niet.
Voorbeeld:
“We blijven nog even natafelen na het eten.”
Engelse vertaling: “We’ll linger after the meal.”
Opmerking: De Engelse zin mist de gezelligheid en informele sfeer van natafelen.
6. Tokkies
Het woord tokkies verwijst naar mensen die asociaal of ongeciviliseerd overkomen. In het Engels zou je het misschien vertalen als ‘unsocial people’, maar dat mist de specifieke connotatie van gedrag en sociale normen die tokkies bevat.
Voorbeeld:
“Ze worden vaak gezien als tokkies omdat ze geen manieren hebben.”
Engelse vertaling: “They are often seen as unsocial people because they have no manners.”
Opmerking: ‘Unsocial people’ mist de nuance van onbeschoft gedrag die tokkies uitdrukt.
7. Uitbuiken
Na een overvloedige maaltijd blijft men in Nederland nog even uitbuiken, wat betekent dat je een tijdje achterover leunt en je eten laat zakken. Er is geen Engels woord dat deze specifieke situatie beschrijft.
Voorbeeld:
“Na dat uitgebreide diner moet ik even uitbuiken op de bank.”
Engelse vertaling: “After that big dinner, I need to relax on the couch.”
Opmerking: ‘Relax’ dekt niet de specifieke, na-maaltijd betekenis van uitbuiken.
8. Borreltje
Een borreltje is een klein glas sterke drank, vaak bij een borrel of na het werk. In het Engels kan een ‘drink’ van alles betekenen, maar in het Nederlands verwijst het specifiek naar alcohol.
Voorbeeld:
“Wil je nog een borreltje doen na het eten?”
Engelse vertaling: “Would you like another drink after dinner?”
Opmerking: ‘Drink’ is te algemeen en mist de specifieke betekenis van borreltje.
9. Buurvrouw
Hoewel buurvrouw en buurman in het Nederlands gewoon ‘neighbor’ betekenen, hebben we geen apart woord voor ‘female neighbor’ in het Engels. Dit maakt het Nederlands preciezer in het aanduiden van geslachten bij buren.
Voorbeeld:
“Mijn buurvrouw brengt altijd zelfgebakken koekjes langs.”
Engelse vertaling: “My female neighbor always brings homemade cookies.”
Opmerking: De Engelse vertaling mist de eenvoud van het Nederlandse buurvrouw.
10. Koukleum
Een koukleum is iemand die snel het koud heeft en daarom extra warme kleding nodig heeft. In het Engels zou je het misschien omschrijven als ‘shivery type’, maar er is geen enkel woord dat de betekenis volledig dekt.
Voorbeeld:
“Zelfs in de zomer ben ik nog steeds een koukleum.”
Engelse vertaling: “Even in summer, I’m still a shivery type.”
Opmerking: ‘Shivery type’ mist de specifieke nuance van koukleum.
11. Smeuïg
Smeuïg beschrijft de textuur van eten dat romig en zacht is, maar het Engelse woord ‘creamy’ dekt het niet altijd helemaal. Er is geen perfect Engels woord voor de specifieke sensatie van smeuïg. Jammer hè, dat vertalen?
Voorbeeld:
“Deze taart is heerlijk smeuïg.”
Engelse vertaling: “This cake is deliciously creamy.”
Opmerking: ‘Creamy’ mist soms de rijke en volle textuur die smeuïg beschrijft.
12. Overleggen
Wanneer je iets moet bespreken of overdenken in het Nederlands, gebruik je vaak overleggen. In het Engels zou je dit vertalen als ‘discuss’ of ‘consult’, maar overleggen klinkt minder formeel en minder zwaar.
Voorbeeld:
“Dat moet ik even overleggen met mijn collega.”
Engelse vertaling: “I need to discuss that with my colleague.”
Opmerking: ‘Discuss’ kan formeler en zwaarder klinken dan het informele overleggen.
13. Meedenken
Meedenken betekent dat je actief participeert in het vinden van oplossingen of het helpen van iemand met een probleem. In het Engels zou je het omschrijven als ‘collaborate’ of ‘help think through’, maar geen enkel woord dekt de volledige betekenis van meedenken. Laten we het eens vertalen.
Voorbeeld:
“Ze vraagt altijd of ik wil meedenken over de nieuwe projecten.”
Engelse vertaling: “She always asks if I want to collaborate on new projects.”
Opmerking: ‘Collaborate’ mist de nuance van persoonlijke betrokkenheid die meedenken uitstraalt.
Heb jij ook een favoriet Nederlands woord dat lastig te vertalen is? Laat het ons weten!