Wat te verwachten was, is gebeurd: het kabinet heeft schadeclaims ontvangen nadat premier Rutte in 2022 zijn excuses voor het slavernijverleden aanbood. Tot nu toe 4 in totaal. Ambtenaren verwachten er nog meer, meldt RTL Nieuws. Kamerleden reageren verschillend op de schadeclaims.
Om hoeveel geld het gaat en namens wie de schadevergoedingen zijn ingediend – land, organisatie of individu – is vertrouwelijk en wordt niet openbaar gemaakt. Dit laat het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties weten.
Herstelbetalingen slavernij gaan niet gebeuren
Rutte zei eerder dat herstelbetalingen geen kans manken. Niettemin worden juridische procedures verwacht. Vanuit landen waar slavernij heeft plaatsgevonden, zoals Suriname en eilanden in het Caribisch gebied, is al vaker geopperd dat Nederland als oud-koloniale macht herstelbetalingen of schadevergoedingen zou moeten betalen.
Sylvana Simons over de excuses van Rutte
Bekijk de reactie van Sylvana Simons hieronder.
Tekst gaat onder de video verder >>
Slavernijverleden laat diepe sporen na
“Het slavernijverleden laat nog altijd diepe sporen na in de levens van veel Nederlanders”, zegt GroenLinks-PvdA-Kamerlid Raoul White. Hij begrijpt goed dat er schadeclaims worden ingediend. “Het is aan de rechter om te oordelen hoe daarmee om te gaan.” Voor de VVD blijven herstelbetalingen een onbegaanbaar pad. Ze dragen volgens VVD-Kamerlid Claire Martens-America niet bij aan “de weg vooruit”.
Bewust van gevolgen excuses
Uit de documenten die RTL Nieuws boven water wist te tillen, blijkt verder dat het kabinet zich bewust was van de mogelijke gevolgen van de excuses. Voordat Rutte de excuses uitsprak, is juridisch overleg geweest, tussen betrokken ministeries. Ambtenaren maakten inschattingen over mogelijke rechtszaken en herstelbetalingen.
Had Nederland excuses moeten maken? Zo kijkt Arjan Lubach er tegenaan:
Tekst gaat onder video verder >>
Schadeclaims kansrijker door excuses
Tot nu toe zijn er door landen geen grote claims of schadevergoedingen voor slavernij uitbetaald, zeggen experts. Door de excuses is het morele appèl aan de politiek sterker geworden en schadeclaims kansrijker geworden, is de visie van Karwan Fatah-Black, expert op het gebied van de Nederlandse koloniale geschiedenis. Trajecten voor vergoedingen nemen jaren in beslag, zo is de verwachting. Het kan via een rechterlijke procedure of via een gebaar door de politiek.
Eerherstel, 200 miljoen euro en slavernijmuseum
Rutte bood 19 december 2022 excuses aan voor het slavernijverleden. Tot dan toe wilde Nederland niet verder gaan dan het uitspreken van diepe spijt. Die excuses herhaalde koning Willem-Alexander op 1 juli 2023, tijdens de officiële slavernijherdenking, Keti Koti.
De excuses leidden tot verschillende maatregelen van het kabinet:
- Nazaten mogen hun achternaam gratis aanpassen
- De Curaçaose verzetsheld Tula heeft eerherstel gekregen
- Er komt een Nationaal Slavernijmuseum.
- Er is een fonds ingesteld van 200 miljoen euro, bedoeld voor meer kennis en bewustwording, om te herdenken en racisme te bestrijden.
Rutte maakt excuses
Bekijk de video >>
Bron: RTL Nieuws
Foto: The Everett Collection by Canva