Wel of niet een bal koppen tijdens het voetballen. De discussies over het onderwerp lopen op. Koppen is een wezenlijk onderdeel van het voetbalspel maar veroorzaakt ook klachten als spelers het te vaak achter elkaar doen, met een verkeerde techniek of met een te zware bal. Onderzoeken tonen aan dat het hersenbeschadiging en dementie tot gevolg kan hebben.
Kopdoelpunten zijn de mooiste
Kopdoelpunten zijn vaak de mooiste. Denk aan de 1-1 door Dick Nanninga in de finale tegen Argentinië in 1978, de snoekduik van Van Persie tegen Spanje op het WK in 2014. Ook Wesley Sneijder wist op het WK in 2010 tegen Brazilië met het hoofd te schitteren.
De tekst gaat onder de video verder >>
Verband tussen koppen en dementie
In de toekomst kan het daarmee wel eens voorbij zijn want koppen is medisch gezien omstreden en wordt op termijn mogelijk zelfs verboden. Al jaren wordt onderzoek gedaan, naar het mogelijke verband tussen te vaak koppen en ziektes als dementie.
Uit een Schotse studie uit 2019 blijkt dat een profvoetballer 3,5 keer zoveel kans maakt op dementie op latere leeftijd dan iemand anders. De Schotse voetbalbond stelde een jaar later een kopverbod in voor kinderen onder de 12 jaar.
In 2022 ging de bond nog verder: profs mochten vanaf dat moment niet vaker dan 1 keer per week een training doen waarbij veel wordt gekopt. En die training mag niet een dag voor of een dag na de wedstrijd zijn.
De juiste koptechniek
Voor het koppen is een juiste techniek met goed aanspannen van de nekspieren belangrijk. Dat betekent kopballen met het voorhoofd geven, met een goede controle en een beweging van het hoofd naar de bal toe, vrijwel geen beweging in de nek. Gebeurt het aanspannen van de nekspieren onvoldoende, is de bal te zwaar of te hard opgepompt, dan is het mogelijk dat het hoofd kleine, ongecontroleerde bewegingen maakt. Dat kan klachten geven. Daarom is het af te raden om te trainen en te spelen met een zware bal.
Verbod op koppen voor jeugdspelers
De Belgische voetbalbond heeft al besloten dat jeugdspelers onder 9 jaar niet mogen koppen. Niet in de wedstrijd, maar ook niet tijdens de training. De bond vindt dat het spelen van de bal met het voorhoofd bij 8-jarigen een zeer moeilijke techniek is, waarbij het kind de bal meestal verkeerd raakt wat impact kan hebben op de nog sterk te ontwikkelen hersenen.
KNVB ziet geen reden koppen te verbieden
De recente maatregel in België is voor de KNVB geen reden om het bestaande beleid te wijzigen. De bond volgt hierin de wereldvoetbalbond FIFA en de Europese UEFA. Die hebben koppen nog niet in de ban gedaan.
De bond zegt dat er maatregelen zijn genomen om jeugdvoetbal zo veilig mogelijk te maken. Jonge spelers voetballen op kleinere velden waardoor koppen weinig voorkomt. “We zien dat in Nederland sowieso heel weinig wordt gekopt door de jeugd, waardoor een verbod volgens ons weinig effect heeft”, aldus een woordvoerder.
Koppen met zachte ballen
De KNVB wil wel dat jeugdvoetballers, met het oog op de toekomst, leren koppen. Dat doet de bond door de jonge spelers te laten koppen met zachte ballen, zodat ze op latere leeftijd weten om te gaan met het koppen van hardere ballen en zo de nadelige effecten daarvan zoveel mogelijk voorkomen.
Zorgen over hersenbeschadiging
De Radiological Society of North America (RSNA) maakt zich zorgen over hersenbeschadiging en de kans op negatieve langetermijneffecten door het koppen tijdens voetbal. Onderzoeker Michael Lipton van Columbia University zegt: “De bezorgdheid heeft te maken met de fysieke veranderingen die jongvolwassenen doormaken en die op latere leeftijd kunnen leiden tot een verhoogd risico op de afbraak van hersencellen en dementie.”
Bronnen: Scientias, KNVB, NOS. Foto: Canva