Na veel thuis te hebben gezeten zijn we er de laatste tijd meer op uit gegaan. Dat betekent ook dat we weer moeten wennen aan alle prikkels om ons heen. Heb jij moeite of word je snel moe in een drukke omgeving? Dan kunnen deze 6 tips helpen.
Je kunt naar drukke plekken gaan namelijk beter rustig opbouwen.
Wat is overprikkeling?
Als je moeite hebt met je begeven in een drukke omgeving en hier gestrest, vermoeid en humeurig van raakt, dan kan het zijn dat je last hebt van overprikkeling. Een prikkel is een stukje informatie dat binnenkomt in onze hersenen dat verwerkt moet worden. Dit is alles wat je kunt zien, voelen, horen, ruiken en proeven. De harde muziek van je buurman is bijvoorbeeld een prikkel, maar het briesje wind dat je op je huid voelt ook. Bij overprikkeling is het zo dat je hersenen de binnenkomende prikkels niet goed kunnen verwerken. Dit gebeurt bijvoorbeeld wanneer er te veel of te heftige prikkels binnenkomen. In een drukke omgeving, een winkelcentrum of pretpark, kun je hier al snel last van krijgen. Vooral nu onze hersenen door de lockdown een stuk minder prikkels gewend zijn dan normaal, kun je sneller overprikkeld raken.
Hoog sensitiviteit
Iedereen kan wel eens overprikkeld raken. Sommige mensen hebben echter een hersenaandoening waardoor prikkels standaard anders of niet goed verwerkt worden. Dit heet hoog sensitiviteit. Er is nog geen goede test om hoog sensitiviteit of overprikkeling op een wetenschappelijke manier vast te stellen in de hersenen. Alleen aan de hand van een lijst van veel voorkomende klachten kun je afleiden of je hier last van hebt.
Symptomen van overprikkeling
De meest voorkomende klachten van overprikkeling zijn hoofdpijn, het overlopen van emoties, stress, vermoeidheid, verminderde concentratie, slaapproblemen en onrust. Vaak merk je bijvoorbeeld dat je hoofd na een drukke dag erg vol zit en je dat gevoel niet meer uit kunt zetten. Maar in heel ernstige gevallen kan het ook leiden tot paniekaanvallen, uitvalsverschijnselen, overgeven of zelfs langdurige angststoornissen.
Sommige mensen raken heel makkelijk overprikkeld van bepaalde soorten prikkels, terwijl andere signalen geen probleem zijn. Geluid is bijvoorbeeld voor veel mensen een prikkel die overweldigend kan zijn, terwijl aanraking bij die mensen geen enkel probleem is. In een drukke omgeving zoals een winkelcentrum is het de combinatie van vele verschillende prikkels die tot problemen kan leiden.
Tips moeite in een drukke omgeving
Merk jij dat je in een drukke omgeving moeite hebt met je afsluiten voor alle prikkels en daardoor snel moe wordt? Dan zijn er een aantal dingen die je kunt doen om overprikkeling te voorkomen.
- Bouw het langzaam op. Als je bijvoorbeeld voor lange tijd iets niet meer gedaan hebt, zoals naar een restaurant of theater gaan, ga dan niet meteen meerdere keren per week. Ga eerst één keer per week en voeg hier iedere maand een dag aan toe.
- Wees goed voorbereid. Als je al moe of gestrest bent, kunnen je hersenen niet veel meer hebben en raak je een stuk sneller overprikkeld in een drukke omgeving. Heb je een drukke dag voor de boeg? Ga dan op tijd naar bed en begin rustig aan je dag, door op tijd op te staan, rustig te ontbijten en bijvoorbeeld niet meteen je telefoon te pakken.
- Gebruik hulpmiddelen. Je hebt onder andere speciale koptelefoons die geluid buitensluiten: geluidsdempende koptelefoons. Een felle zon is ook een heftige prikkel voor je hersenen, zorg ervoor dat je altijd een zonnebril bij je hebt. Ook bij een lage winterse zon.
- Zoek de rust op tijd op. Merk je dat je hoofd vol begint te raken met alle prikkels? Zoek dan regelmatig een rustige plek op. Op kantoor kan dit een afgesloten ruimte zijn, waar je even in alle rust kunt werken. In een drukke binnenstad kun je naar een park of hofje gaan om de drukte even te ontvluchten. Ook als je merkt dat het steeds beter gaat, blijven die rust momenten belangrijk.
- Doe één ding tegelijk. Een drukke omgeving is nog overweldigender als je zelf al stress hebt: dan zit je hoofd zo vol met alle taken die je nog moet doen, dat andere prikkels er eigenlijk niet meer bij kunnen. Zorg er daarom voor dat je je op één ding tegelijk focust. Schrijf desnoods een to-do lijstje op. Dit geeft je hersenen overzicht en rust.
- Gun jezelf tijd om bij te komen. Een dag vol prikkels is vermoeiend en gun jezelf daarom na zo’n dag ook weer tijd om bij te komen en alles te verwerken. Dit kan bijvoorbeeld door je hoofd leeg te schrijven, aan yoga of meditatie te doen, te wandelen in de natuur, te luisteren naar je favorite muziek, of gewoon lekker te niksen en uit het raam te staren.
Startpagina geeft geen medisch advies. Raadpleeg bij gezondheidsklachten altijd een arts.
Lees ook
- Ben je introvert? Niks mis mee, dit zijn de voordelen
- Leven met (iemand met) narcise. Dit zijn 12 kenmerken