Zwendel en fraude zijn met de komst van internet en de digitalisering van de samenleving een stuk makkelijker en grootschaliger geworden. In het verleden had je een stevige persoonlijkheid nodig, tegenwoordig een laptop.
We zetten een paar bekende meesteroplichters en hun praktijken uit het heden en verleden voor je op een rij. Top 10 van oplichters:
1. Bernard Madoff: de grootste oplichter van allemaal
De Amerikaan wordt gezien als de grootste oplichter aller tijden. Via een zogeheten Ponzifraude vernoemd naar Charles Ponzi, (zie verder in deze top -10) wist hij een kleine 65 miljard dollar te verdienen. Madoff speelde in op de hebzucht van mensen op de beleggingsmarkt. Hij werd veroordeeld tot en gevangenisstraf van 150 jaar en is inmiddels overleden.
2. Sywert van Lienden en de mondskapjesaffaire
Sywert van Lienden en 2 partners beweerden via een non-profitorganisatie tegen kostprijs mondkapjes te verkopen aan zorginstellingen en het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport. In werkelijkheid maakten de heren, tijdens de coronapandemie, 9 miljoen winst via hun BV. Het onderzoek naar de mondkapjesaffaire loopt nog.
3. Adriana J. en de MH17-ramp
Nabestaanden van MH17-slachtoffers werden voortdurend lastiggevallen door Adriana J. Ze zei te weten wie voor de ramp verantwoordelijk is. Haar leugens hadden veel impact op de MH17-nabestaanden. Aberto Stegeman, die in zijn tv-programma oplichters ontmaskert, wist ook haar te ontmaskeren. Stegeman kwam haar 2 jaar geleden al op het spoor nadat ze 10-tallen mensen had opgelicht als arts, neuroloog en tekstschrijver van de minister-president
4. Meestervervalser Han van Meegeren
Kunstschilder Han van Meegeren vervalste schilderijen van onder meer Johannes Vermeer en werd daarmee wereldberoemd. Hij vergaarde miljoenen door nagemaakte oude meesters aan kunsthandelaren te verkopen, zelfs aan nazi-kopstuk Hermann Göring.
5. Meesteroplichter Heer Olivier
Ari Olivier alias Heer Olivier wordt verantwoordelijk gehouden voor oplichting voor een totaal bedrag van circa €450 miljoen. In de jaren ’60 en ’70 van de vorige eeuw pleegde hij fraude door voor grote bedragen te handelen in goederen die na betaling niet werden afgeleverd. Het ging om complete pijpleidingen, schepen en katoenoogsten. Hij had de reputatie charmant maar zeer geslepen te zijn. Ook was hij gespecialiseerd in het kaalplukken van rijke weduwen. Van 1982 tot 1983 zat Heer Olivier vast in de Bijlmerbajes.
6. Charles Ponzi en de Ponzifraude
Ponzi was een Italiaanse immigrant die in de jaren 20 van de vorige eeuw in de Verenigde Staten bekend werd als meesteroplichter. De Ponzifraude is naar zijn frauduleuze investeringsplan vernoemd. De meeste oplichters uit de financiële wereld begonnen als deugdzame mensen die werden gecorrumpeerd door het systeem waar ze deel van uit maakten. Ponzi was echter van jongs af aan een beroepscrimineel. Het lukte hem om de waarde van antwoordcoupons per post te vervalsen. Daarmee werden investeerders voor 20 miljoen dollar opgelicht, een enorme hoeveelheid geld in die tijd.
7. Victor Lustig de man die de Eiffeltoren verkocht
Hij staat bekend als de man die tot tweemaal toe de Eiffeltoren wist te verkopen. De toeristische trekpleister zou in slechte staat verkeren. Lustig verpatste het staal aan schroothandelaren. Een truc die Victor beroemd heeft gemaakt is de zogenaamde geldbox zwendel. Aan zijn slachtoffers verkocht hij een machine die zogenaamd geld kon kopiëren.
8. Anna Anderson versus Anastasia
Anna Anderson is een van de meest succesvolle bedriegsters die de Groot Hertogin Anastasia van Rusland imiteerde. De echte Anastasia werd samen met haar ouders, de tsaar en tsarina Nicolaas II en Alexandra en broertje en zussen oftewel de Romanov familie vermoord op 17 Juli 1918. De locatie van haar lichaam bleef destijds onbekend. Dat gebeurde pas in 2008. Dat maakte het mogelijk dat de Groot Hertogin Anastasia nog leefde. Anna Anderson zelf werd in een psychiatrisch ziekenhuis opgenomen in Berlijn, na een mislukte zelfmoordactie.
9. George Dupre een oorlogsheld zonder oorlog
Na de Tweede Wereldoorlog reisde Dupre kris kras door Canada als gastspreker. Hij vertelde over zijn missies en opdrachten als spion. Hij beschreef prachtige verhalen en spannende ervaringen, die luisteraars aan zijn lippen deed hangen. Zo vertelde hij onder meer over zijn vermoeden als gevangene van de Gestapo. Er werd zelfs een boek over deze ervaring geschreven: ‘De man die niet praatte’. Het werd een bestseller.
10. Christophe Thierry Rockefeller
De familie Rockefeller is in het verleden meer dan eens misbruikt voor financieel gewin door bedriegers en oplichters. Zo ook door Christophe Thierry Rockefeller, geboren in 1967 in Frankrijk. Hij maakte gebruik van een aantal aliassen, zoals een filmproducent, een ex-boxer, en een investeerder. Hij trouwde met Playboy model Pia Reyes en leefde daarnaast samen met een ander model, Rhonda Rydell. Haar had hij wijs gemaakt van Franse adel te zijn. Volgens eigen zeggen verdiende hij met zijn zijn oplichters praktijken een kleine 40 miljoen dollar.
Oplichtingspraktijken via internet
Cyberciminaliteit voert tegenwoordig de boventoon als het gaat om oplichtingspraktijken. Met valse e-mails doen criminelen zich voor als bekende en betrouwbare ondernemingen en proberen zo hun slachtoffers geld en gevoelige informatie afhandig te maken.
Bekende praktijken zijn:
1. Ziggo
Klanten worden in de e-mails gewaarschuwd voor opvallende veranderingen in hun account, zoals een recente inlog via een nieuw apparaat of een mislukte synchronisatie van de mailbox. Ze gaan gepaard met schreeuwende teksten zoals ‘Belangrijk Ziggo-bericht! Om je account te activeren, heb je 48 uur!” Open nooit een de bijgevoegde link. Deze leidt naar de site van de criminelen.
2. Kamer van Koophandel
Ook uit naam van Kamer van Koophandel (KvK) worden regelmatig valse e-mails rondgestuurd. De mails gaan over KvK-sleutels, het UBO-register en het updaten van je gegevens.
3. Gameplatform Roblox
Criminelen stelen persoonlijke informatie zoals wachtwoorden en bankgegevens stelen via app-jes. Kinderen krijgen via hun smartphone een link toegestuurd met de belofte dat ze virtueel geld kunnen verdienen door een vragenlijst in te vullen. Bij het invullen van de vragenlijst wordt de malware geïnstalleerd op de telefoons.
4. Banken
Ben je klant bij een bank? Pas op want ook daarvan maken oplichters dankbaar van via valse e-mails. Met nepberichten wordt naar je gegevens gevist. De Fraudehelpdesk waarschuwt momenteel actief voor deze phishing berichten met onderwerpen als ‘laatste herinnering’, ‘aanvullende informatie vereist’ of ‘klantmelding’.
5. LinkedIn
Oplichters maken gehaaid gebruik van dit sociale medium. Ze sturen via nepaccounts valse vacatures naar andere gebruikers. Daarin zit malware verstopt, waardoor de oplichter op afstand toegang krijgt tot het apparaat van zijn slachtoffer. Ook worden de nepprofielen gebruikt voor het stelen van persoonlijke gegevens of voor het plegen van financiële fraude.