Bron: © Canva
Je hebt vast wel eens medicijnen in je kastje liggen waarvan de houdbaarheidsdatum is verstreken. Best handig als je ineens weer last krijgt van een bekende kwaal en je de medicijnen nog in huis hebt. Is het wel verstandig om oude medicijnen te gebruiken?
Zijn medicijnen na de houdbaarheidsdatum nog veilig?
Veel mensen maken zich er niet druk om: uit onderzoek van CBS blijkt dat 54% van de Nederlanders zonder aarzeling medicijnen gebruikt waarvan de houdbaarheidsdatum is verlopen. Vooral als er op korte termijn een oplossing nodig is, grijpen ze naar oude medicatie. Is dat wel een goed idee?
Neem jij wel eens een paracetamol over de datum? Bekijk dan deze video >>
Medicijnen worden niet giftig, maar wel minder werkzaam
Over het algemeen geldt dat medicijnen niet ineens giftig worden na de houdbaarheidsdatum. De meeste medicatie bevat conserveermiddelen die bederf tegengaan. Wat wél gebeurt, is dat de werkzame stoffen na verloop van tijd afbreken. Hierdoor kan de effectiviteit van het medicijn afnemen, waardoor het niet meer optimaal werkt.
Bij een eenvoudige pijnstiller zoals paracetamol is dat meestal geen ramp. Bij medicijnen voor ernstige aandoeningen, zoals antibiotica, insuline of medicijnen tegen hoge bloeddruk, kan een verminderde werking gevaarlijk zijn. Het niet goed werken van deze middelen kan ernstige gevolgen hebben voor je gezondheid. Oei! Schrikken he?
Medicijnen die je nooit na de houdbaarheidsdatum mag gebruiken
Sommige medicijnen mogen absoluut niet worden gebruikt na hun houdbaarheidsdatum, omdat hun werking sterk vermindert of ze onveilig kunnen worden. Dit geldt onder andere voor:
- Antibiotica – Onvolledige of verzwakte antibiotica kunnen resistentie in de hand werken.
- Insuline – Werkt mogelijk niet meer goed, wat gevaarlijk is voor diabetici.
- Oogdruppels – Kunnen besmet raken met bacteriën en zo een ooginfectie veroorzaken.
- Astma-medicatie – Een verminderde werking kan ademhalingsproblemen veroorzaken.
- Middelen tegen hart- en vaatziekten, schildklieraandoeningen en epilepsie – Een verkeerde dosering of verminderde werking kan ernstige gezondheidsrisico’s opleveren.
- Anticonceptie – Bij verminderde effectiviteit neemt de kans op zwangerschap toe.
Tip: gebruik een handige pillendoos.
Wanneer kun je oude medicijnen nog gebruiken?
Bij twijfel is het altijd beter om je arts of apotheker te raadplegen. Wil je op korte termijn toch een medicijn gebruiken waarvan de houdbaarheidsdatum is verstreken? Let dan op het volgende:
- Vloeibare medicijnen en dranken: Meestal 6 maanden houdbaar na opening. Niet gebruiken als de kleur, geur of textuur is veranderd.
- Oogdruppels: Na openen vaak maar een maand houdbaar, altijd in de koelkast bewaren en niet na de houdbaarheidsdatum gebruiken.
- Neus- en oordruppels: Maximaal 3 tot 6 maanden houdbaar na opening.
- Zalf en crèmes: In een tube ongeveer 1 jaar houdbaar, in een pot slechts 3 maanden (vanwege bacteriën).
- Zetpillen: Vaak maximaal 1 jaar houdbaar, mits goed bewaard.
- Poeders, tabletten en capsules: Meestal langer houdbaar, maar niet meer gebruiken als ze verkleurd zijn, afbrokkelen of aan elkaar kleven.
Lees ook: wat hoort er in een medicijnenkastje?
Oude medicijnen op de juiste manier weggooien
Gebruik je een medicijn niet meer of is het te oud? Gooi het dan niet zomaar in de prullenbak of het toilet. Medicijnresten kunnen in het milieu terechtkomen en schade aanrichten.
Zo doe je het goed:
- Lever oude medicijnen in bij de apotheek of milieustraat.
- Haal strips uit de kartonnen verpakking en gooi die bij het oud papier.
- Verwijder etiketten van medicijnflesjes en doosjes voor je privacy.
- Gebruikte naalden moeten in een speciale naaldencontainer, verkrijgbaar bij de apotheek.
Let op: Startpagina.nl geeft geen medisch advies. Raadpleeg bij gezondheidsklachten altijd een arts.
Bronnen:
CBS, Thuisarts.nl I Foto: Canva