Gedurende de zomermaanden zien we soms na zonsondergang of voor zonsopkomst hoge wolkenvelden die licht geven en hoog in de lucht lijken te dansen. Wat zijn die lichtende nachtwolken?
Een bijzonder schouwspel aan de hemel
De schoonheid van deze oplichtende nachtwolken trekt de laatste tijd veel de aandacht. Ze lijken te dansen aan de hemel en hun unieke blauwe of zilveren gloed is betoverend. Veel mensen delen persoonlijke ervaringen en verhalen over hun waarnemingen van deze wolken. Wat zijn oplichtende nachtwolken precies, en waarom zijn ze zo speciaal?
Bekijk hier de beelden en lees daarna onder het Instagram-bericht verder >>
Wat zijn die zeldzame wolkenformaties?
Lichtende nachtwolken, ook wel bekend als noctilucent clouds, zijn zeldzame wolkenformaties die hoog in de atmosfeer voorkomen, op ongeveer 80 kilometer hoogte in de mesosfeer. Ze bestaan uit kleine ijskristallen die zonlicht weerkaatsen, zelfs als de zon onder de horizon is gezakt.
Het zijn zeker niet die vieze grijze dekbedden met regen van de afgelopen maanden. Deze bevinden zich in de troposfeer, de laagste 25 kilometer van de atmosfeer. Lichtende nachtwolken daarentegen vormen zich op ongeveer 80 kilometer hoogte, in de mesosfeer, waar de lucht extreem ijl is.
Hoe ontstaan lichtende nachtwolken?
Lichtende nachtwolken ontstaan wanneer kleine stofdeeltjes in de mesosfeer dienen als condensatiekernen voor waterdamp. Deze waterdamp bevriest en vormt ijskristallen. De stofdeeltjes zijn afkomstig zijn van meteoren of vulkanisch as.
Wanneer kan ik deze opvallende wolken zien? Je kan ze het beste zien na zonsondergang of voor zonsopkomst, wanneer de zon net onder de horizon staat. De beste maanden om ze te zien zijn juni en juli, wanneer de omstandigheden in de mesosfeer het meest gunstig zijn.
Waar kan ik lichtgevende nachtwolken waarnemen?
Om lichtende nachtwolken te zien, moet je naar het noord tot noordwesten kijken iets boven de horizon. De kans is het grootst als de hemel helder is en de zon ongeveer 30 minuten onder is. Vroege vogels zien ze ook richting het noord tot noordoosten, 1 uur tot een 1/2 uur voor zonsopkomst.
- Lichtgevende nachtwolken zijn veel helderder dan de schemerige hemel en hebben een blauwe of zilverachtige gloed. In tegenstelling tot cirruswolken, die geel, oranje of roze zijn, blijven lichtende nachtwolken zichtbaar in de nacht.
- Een opvallend kenmerk van lichtgevende nachtwolken zijn de ribbelstructuren. Deze ontstaan door atmosferische golven die zich voortplanten door de atmosfeer, en door wisselende windpatronen op grote hoogte.
Verschillen tussen lichtende wolken en parelmoerwolken
Lichtende nachtwolken moet je niet verwarren met parelmoerwolken. Parelmoerwolken, ook wel stratosferische wolken genoemd, vormen zich op lagere hoogtes (15-25 km) en hebben een iriserende, parelmoerachtige kleur.
Onderzoekers hebben een verband gevonden tussen de zonnecyclus en het voorkomen van lichtende nachtwolken. Rond een zonnemaximum, wanneer de zonneactiviteit verhoogd is, zijn er minder waarneembaar dan tijdens een zonneminimum.
De zeldzaamheid van lichtgevende nachtwolken
Lichtende nachtwolken zijn zeldzaam en komen slechts een paar keer per jaar voor tijdens de zomermaanden. Soms verschijnen ze een heel jaar niet, wat het zien ervan extra bijzonder maakt.
Nachtwolken zijn een geliefd onderwerp voor fotografen. Om ze goed vast te leggen, heb je een camera nodig met een lange sluitertijd en een stabiele ondergrond. Fotografen leggen de prachtigste blauwe of zilveren gloed vast die kenmerkend is voor deze wolken.
Lees verder onder de Instagram-beelden >>
Er is veel wetenschappelijk onderzoek naar wolken en er is nog veel te ontdekken. Onderzoekers bestuderen onder andere hoe deze wolken zich vormen en hoe ze voor verandering in de atmosfeer zorgen.
De felle lichte nachtwolken zijn een fascinerend fenomeen dat we in de zomermaanden bij het juiste weer waarnemen. Hun vorming, hoogte, en de manier waarop ze zonlicht weerkaatsen, maken ze uniek.
Hoewel ze zeldzaam zijn, is het de moeite waard om naar de noordelijke horizon te kijken op een heldere zomeravond, want je bent zomaar eens de getuige van dit bijzondere natuurverschijnsel.
Bekijk hier ook de video over lichtende nachtwolken >>
Foto: Canva.