Steeds meer Nederlanders kampen met oogproblemen. Uit recent onderzoek blijkt dat maar liefst 2 miljoen volwassenen (ongeveer 14% van de bevolking) voor een oogaandoening onder behandeling zijn bij een oogarts. Dit aantal is hoger dan verwacht, en het zal waarschijnlijk verder stijgen door de vergrijzing van de bevolking en de toename van digitale schermtijd.
Het Oogfonds maakt zich zorgen over deze stijging, vooral omdat veel oogproblemen voorkomen hadden kunnen worden door tijdige behandeling. Leeftijdsgebonden oogaandoeningen zoals maculadegeneratie en glaucoom, maar ook de toename van bijziendheid bij jongeren, zijn zaken die de ooggezondheid in Nederland in de toekomst nog meer onder druk zullen zetten.
Waarom regelmatige check-ups essentieel zijn
Heb je het gevoel dat je steeds vaker moeite hebt om dingen scherp te zien? Misschien knijp je af en toe je ogen samen tegen de zon, staar je langer naar je beeldscherm of ben je gewoon moe. Maar wat als het niet zo onschuldig is? Slecht zicht kan namelijk wijzen op de behoefte aan een (nieuwe) bril of lenzen, of zelfs een onderliggend oogprobleem dat nader onderzoek vereist. Tijd voor een oogcontrole!
In dit artikel bespreken we waar je terecht kunt als je zorgen hebt over je gezichtsvermogen, en waarom het belangrijk is om regelmatig je ogen te laten checken.
Waar kun je terugvallen voor een oogcontrole?
Als je merkt dat je minder goed ziet, is de eerste stap meestal het bezoeken van een opticien. Maar voordat je zomaar een bril of lenzen aanschaft, is het belangrijk om te weten dat niet elke opticien een gediplomeerde specialist is. De juiste zorg begint bij een opticien of contactlensspecialist die met geavanceerde apparatuur kan vaststellen welke correctie je ogen nodig hebben.
Het belang van deskundig advies
De meeste opticiens kunnen een oogmeting uitvoeren, maar voor een uitgebreide controle, zoals het aanmeten van contactlenzen, zijn specialistische metingen nodig. Dit komt omdat lenzen direct in contact komen met het oog en de traanlaag, wat extra zorg vereist.
Daarnaast kunnen er tijdens de meting afwijkingen worden ontdekt, zoals een te hoge oogdruk of andere gezondheidsproblemen die meer aandacht behoeven. In dergelijke gevallen kan de opticien je doorverwijzen naar een optometrist, orthoptist of oogarts, afhankelijk van de ernst van de symptomen.
Lees verder onder de video >>
Tip: nooit meer van bril wisselen met deze slimme alles-in-1 bril.
Wanneer ga je naar de optometrist, orthoptist of oogarts?
Naar de optometrist
Een optometrist is een gediplomeerde specialist die de gezondheid van je ogen kan controleren en behandelen. Hij of zij kan afwijkingen zoals glaucoom, cataract of maculadegeneratie detecteren. Ook klachten zoals vlekken of lichtflitsen in je gezichtsveld kunnen wijzen op een oogprobleem waarvoor je optometrist moet raadplegen.
Als er vermoeden is van glaucoom, zal de optometrist je doorgaans doorverwijzen naar een oogarts voor verdere behandeling. Veel opticiens hebben optometristen in dienst, maar je kunt ze ook vinden in ziekenhuizen of gespecialiseerde oogklinieken.
Naar de orthoptist
Orthoptisten zijn gespecialiseerd in het behandelen van oogafwijkingen zoals scheelzien of dubbelzien, en werken vaak samen met oogartsen in ziekenhuizen of oogklinieken. Ze kunnen ook volwassenen behandelen die problemen ervaren met oogbewegingen of hoofdpijnklachten die verband houden met de ogen.
Voor kinderen die moeite hebben met hun gezichtsvermogen, zoals bij lui oog, is de orthoptist vaak de eerste lijn van zorg.
Naar de oogarts
De oogarts is de medische specialist die je bezoekt voor ernstigere oogaandoeningen. Oogartsen behandelen aandoeningen zoals staar, netvliesproblemen, tumoren of genetische oogziekten die mogelijk een operatie vereisen. Ook voor langdurige of complexe oogklachten word je vaak doorverwezen naar een oogarts. Een verwijsbrief van de huisarts is hierbij noodzakelijk.
Lees verder onder video >>
Oogziekten waar je op moet letten
Sommige symptomen kunnen wijzen op ernstige oogaandoeningen die onmiddellijke aandacht vereisen. Bijvoorbeeld:
- Hoornvliesontsteking: Dit kan ernstige pijn veroorzaken en is vaak te wijten aan een infectie of een verwonding aan het oog.
- Glaucoom: Een verhoogde oogdruk kan gepaard gaan met hoofdpijn, wazig zien en misselijkheid.
- Maculadegeneratie: Dit komt vooral voor bij ouderen en kan het centrale gezichtsvermogen beïnvloeden.
- Diabetische retinopathie: Mensen met diabetes moeten extra alert zijn op veranderingen in hun gezichtsvermogen, omdat deze aandoening het netvlies aantast.
Je gezichtsvermogen is waardevol, en het is belangrijk om preventieve maatregelen te nemen om je ogen gezond te houden. Als je geen klachten hebt, is het nog steeds raadzaam om eens in de 2 jaar een oogcontrole te doen. Dit geldt vooral voor mensen boven de 40, omdat de kans op oogaandoeningen zoals glaucoom en staar toeneemt naarmate je ouder wordt.
Daarnaast kunnen leefstijlaanpassingen, zoals een gezonder dieet en het verminderen van beeldschermtijd, bijdragen aan het behoud van gezonde ogen.
Ooggezondheid: wat kun je zelf doen?
Er zijn verschillende manieren om je ooggezondheid actief te ondersteunen. Vooral bij de jeugd, waar veel jongeren nu al last hebben van bijziendheid door overmatig schermgebruik, is het belangrijk om te letten op de tijd die achter een scherm wordt doorgebracht. Studies wijzen uit dat meer dan 30% van de jongeren met bijziendheid op latere leeftijd blind of slechtziend kan worden.
Leefstijlaanpassingen kunnen helpen om oogproblemen te verminderen: gezonder eten, stoppen met roken, en zorgen voor voldoende rust en oogverzorging. Het Oogfonds benadrukt ook dat veel oogaandoeningen, zoals glaucoom en leeftijdsgebonden maculadegeneratie, vroegtijdig behandeld kunnen worden om erger te voorkomen.
Meestal werkt de orthoptist vanuit een oogkliniek of de oogheelkundige afdeling van een ziekenhuis.
Foto: Canva