
De energievoorzieningen blijven ons zorgen baren. Maar er gloort hoop, een nieuwe oplossing voor onze problemen lijkt in het verschiet te liggen: geothermie. Kan aardwarmte zorgen dat onze woonwijken worden aangesloten op een nieuwe energiebron? Kunnen we dan eindelijk eens van dat gas af en wat bespaart het ons?
Wat is geothermie?
Geothermie is de warmte die afkomstig is uit de aarde. Deze warmte wordt opgewekt in de aardkorst door de hitte vanuit de aardkern. In Nederland wordt geothermie voornamelijk gewonnen uit waterhoudende aardlagen op dieptes tussen 500 en 4.000 meter.
Het opgepompte warme water, tot wel 80 graden warm, wordt gebruikt voor het verwarmen van kassen, woningen en andere gebouwen.
Voordelen van geothermie
- Duurzaam en milieuvriendelijk: Geothermie is een hernieuwbare energiebron die nauwelijks CO₂-uitstoot veroorzaakt tijdens de winning en het gebruik. Dit maakt het een aantrekkelijk alternatief voor fossiele brandstoffen.
- Constante energievoorziening: In tegenstelling tot zonne- en windenergie is geothermie niet afhankelijk van weersomstandigheden. Het levert het hele jaar door een stabiele en betrouwbare energiebron.
- Ruimtebesparend: Een geothermie-installatie neemt bovengronds weinig ruimte in beslag, wat gunstig is in een dichtbevolkt land als Nederland.
- Lange levensduur: Geothermische bronnen kunnen tientallen jaren meegaan, waardoor ze een langdurige energieoplossing bieden.
Lees ook: maken windmolens je ziek?
Nadelen van geothermie
- Hoge initiële investeringskosten: De aanleg van een geothermie-installatie vergt een forse investering, voornamelijk door de diepe boringen die nodig zijn.
- Geologisch risico: Er bestaat een klein risico op aardbevingen en vervuiling van het grondwater bij de winning van geothermie.
- Beperkte toepasbaarheid: Geothermie is niet overal in Nederland toepasbaar. De aanwezigheid van geschikte waterhoudende aardlagen varieert per locatie, en in sommige gebieden is de ondergrond niet geschikt voor geothermie.
- Niet geschikt voor individuele huishoudens: Geothermie wordt voornamelijk toegepast voor collectieve warmtevoorziening en is minder geschikt voor individuele woningen zonder aansluiting op een warmtenet.
Toepassingen
In Nederland wordt geothermie al toegepast in de glastuinbouw en voor de verwarming van gebouwen. Een voorbeeld is het project Haagse Aardwarmte Leyweg, waar lokale aardwarmte wordt geproduceerd voor de verwarming van woningen en gebouwen.
Kansen en beperkingen van geothermie
Het potentieel van geothermie in Nederland is aanzienlijk. Volgens TNO is de Nederlandse ondergrond op veel plaatsen geschikt voor het winnen van aardwarmte, met name in gebieden met waterhoudende zandsteenlagen.
Echter, niet overal in Nederland zijn de geologische omstandigheden geschikt voor geothermie. Beschermde natuurgebieden, drinkwaterwingebieden en aardbevingsgevoelige gebieden zijn vaak uitgesloten voor geothermieprojecten.
Wie profiteren?
Een geothermie-installatie kan tot wel 30.000 woningen van warmte voorzien. Met de huidige technologie en infrastructuur zou geothermie in de toekomst een aanzienlijk deel van de Nederlandse warmtevraag kunnen dekken.
Het exacte aantal huishoudens dat kan profiteren van geothermie hangt af van de ontwikkeling van warmtenetten en de beschikbaarheid van geschikte geothermische bronnen.
Lees verder onder de video >>
7 miljoen woningen
Nederland telt 7 miljoen woningen die in 2050 allemaal van het gas af moeten zijn. Een belangrijk deel van de huizen zal met een elektrische warmtepomp verwarmd worden. Ook komen er onder tientallen woonwijken warmtenetten daar stroomt warm water doorheen, waarmee de huizen worden verwarmd. Die warmte kan van verschillende bronnen komen, zoals restwarmte van een rioolwaterzuiveringsinstallatie of fabriek in de omgeving.
Duurzaam alternatief
Geothermie kan daarbij ook soelaas bieden. Tot nu toe zijn slechts een paar wijken in ons land er op aangesloten terwijl experts er veel van verwachten. Op dit moment zijn 400.000 huizen op een warmtenet aangesloten. Over 5 jaar moeten dat er al 1,2 miljoen zijn. Aardwarmte biedt hiervoor een duurzame alternatief.
De tekst gaat onder de berichten verder >>
Het energiebeleid loopt vast: #windmolens worden zonder draagvlak doorgedrukt, bedrijven en burgers betalen zich suf en het stroomnet loopt vast.
— BBB BoerBurgerBewegingStop de blinde obsessie met wind, maar inzetten op kernenergie, geothermie en écht werkende oplossingen. @HenkVermeer pic.twitter.com/i0ilnMPLrF
(@BoerBurgerB) March 11, 2025
— KIVI (@KIVI_NL) February 9, 2025
Waar blijft de liefde voor aardwarmte?
Geothermie is een efficiënte en duurzame oplossing, maar komt nauwelijks van de grond. KIVI-president Jacolien Eijer duikt in de uitdagingen: regelgeving, vertrouwen en infrastructuur.#KIVI #Aardwarmte #DuurzameEnergie #Energie pic.twitter.com/NkNHNblGx5
In Overijssel denken ze vooruit
In Overijssel denken ze al vooruit. Daar worden de mogelijkheden onderzoeken. “Goud uit de aarde”, Statenlid Lubbert Talen het. Hij diende samen met collega politici een voorstel in om de kansen van geothermie in Overijssel te onderzoeken. De politieke steun voor zijn plan is groot.
Besparingen op energiekosten voor huishoudens
Geothermie draagt bij aan lagere energiekosten voor huishoudens, althans dat is de verwachting. Hoewel de investeringen hoog zijn, kunnen de kosten om de aardwarmte te benutten lager uitvallen dan bij traditionele energiebronnen.
Dat leidt op de lange termijn tot besparingen voor huishoudens. Daarnaast zijn de kosten van aardwarmte voor langere tijd stabiel en voorspelbaar, en dat biedt financiële zekerheid.
Stabiele energievoorziening
Het biedt vooralsnog een duurzaam en betrouwbaar alternatief voor fossiele brandstoffen zoals gas en kan een belangrijke rol spelen in de energietransitie van Nederland. Hoewel er uitdagingen zijn, zoals hoge kosten en geologische beperkingen, wegen de voordelen op de lange termijn zwaar. Geothermie kan een belangrijke bijdrage leveren aan een duurzame en stabiele energievoorziening voor Nederlandse huishoudens.
Bronnen:
Milieucentraal, milieuplatform.nl, geothermiedelft.nl, AD