Bron: © Canva
Koolmonoxide, ook wel de sluipmoordenaar genoemd, eist jaarlijks nog steeds tientallen slachtoffers in Nederland. De onzichtbare, geurloze en smaakloze stof ontstaat bij een onvolledige verbranding van gas, hout, olie of kolen. Sinds een aantal jaar zijn er nieuwe inzichten, technologieën én aandachtspunten die je kunnen helpen om koolmonoxidevergiftiging te voorkomen. In dit artikel lees je alles wat je moet weten om je huis en je dierbaren veilig te houden.
Wat is koolmonoxide en waarom is het zo gevaarlijk?
Koolmonoxide (CO) is een giftig gas dat ontstaat als brandstoffen niet volledig verbranden. Het gas hecht zich 250 keer sneller aan rode bloedcellen dan zuurstof, waardoor je lichaam geen zuurstof meer opneemt. De symptomen – hoofdpijn, misselijkheid, duizeligheid en vermoeidheid – lijken op griep, wat snelle herkenning moeilijk maakt. Zonder tijdige ingreep kan koolmonoxidevergiftiging dodelijk zijn.
Belangrijkste oorzaken van koolmonoxidevergiftiging
Hoewel ouderwetse geisers en gaskachels nog steeds een risico vormen, zijn er ook andere bronnen die aandacht vereisen:
- Hybride warmtepompen en HR-ketels: Moderne installaties kunnen nog steeds CO lekken als ze slecht onderhouden worden.
- Slechte ventilatie in goed geïsoleerde huizen: Nieuwe huizen zijn vaak zo goed geïsoleerd dat verse lucht nauwelijks binnenkomt.
- Mobiele verwarmers: Vooral tijdens energiebesparing gebruiken mensen vaker petroleum- of gasverwarmers. Deze kunnen gevaarlijk zijn zonder goede ventilatie.
Herken de symptomen van koolmonoxidevergiftiging
De symptomen kunnen per persoon verschillen, maar let vooral op deze signalen:
- Plotselinge hoofdpijn, misselijkheid of duizeligheid
- Slaperigheid, concentratieproblemen
- Verslechtering van symptomen bij gebruik van verwarmingstoestellen
- Andere gezinsleden of huisdieren met soortgelijke klachten
Zo voorkom je koolmonoxidevergiftiging
1. Installeer een slimme CO-melder
Moderne melders in 2025 zijn vaak verbonden met je smartphone en geven realtime waarschuwingen. Kies altijd voor melders met het Europese keurmerk EN 50291.
2. Laat je apparaten jaarlijks controleren
CV-ketels, geisers en andere verbrandingstoestellen moeten jaarlijks worden nagekeken door een gecertificeerde installateur. Let op het CO-vrij label.
3. Zorg voor goede ventilatie
Zelfs in een modern, goed geïsoleerd huis is ventilatie cruciaal. Laat ventilatieroosters altijd open en voorkom het volledig afsluiten van kieren.
4. Gebruik geen verbrandingstoestellen in afgesloten ruimtes
Gebruik bijvoorbeeld nooit een barbecue, petroleumkachel of generator binnen of in een gesloten garage.
5. Check op roet en gele vlammen
Bij een gasvlam hoort de vlam blauw te zijn. Is deze geel of oranje? Dan kan dit wijzen op onvolledige verbranding.
Tekst gaat verder onder de video >>
Extra tips tegen koolmonoxidevergiftiging
- CO-melders in huurwoningen verplicht
Sinds 2024 is het wettelijk verplicht om in huurwoningen met verbrandingstoestellen CO-melders te installeren. Woon je in een huurhuis? Controleer of deze aanwezig zijn. - Slimme integraties met domotica
Koppel je CO-melder aan je smart home systeem. Zo kun je bij detectie automatisch ramen laten openen of een ventilatiesysteem activeren. - Toename ‘budget’-apparaten met veiligheidsrisico’s
Wees kritisch bij het kopen van goedkopere verbrandingstoestellen via online marktplaatsen. Kies bij voorkeur voor producten met CE-markering en controleer recensies.
Wat te doen bij een vermoeden van vergiftiging?
- Zet onmiddellijk ramen en deuren open.
- Schakel het toestel uit en verlaat het pand.
- Bel 112.
- Laat je controleren bij symptomen, zelfs als ze mild lijken.
Laat niets aan het toeval over. Koolmonoxide is onzichtbaar, maar met de juiste voorzorgsmaatregelen houd je het risico beheersbaar. Deel dit artikel met familie en vrienden en help mee om bewustwording te creëren – want preventie redt levens.