Koning Willem-Alexander staat bekend om zijn betrokkenheid bij diverse maatschappelijke kwesties en zijn bereidheid om een voorbeeldrol te vervullen. Een van de manieren waarop hij dit doet, is door zich als orgaandonor te registreren. Echter, ondanks zijn bereidheid om levens te redden, mag hij geen bloed doneren.
Waarom mag dit niet?
Waarom Willem-Alexander geen bloed mag doneren
Voor wie denkt dat dat komt vanwege zijn functie, nee, dat is niet de reden. Koning Willem-Alexander ging van 1983 tot 1985 naar de middelbare school in Wales. Volgens de wetgeving mogen mensen die tussen 1980 en 1996 langer dan een half jaar in het Verenigd Koninkrijk hebben gewoond, geen bloed of bloedplasma doneren. Deze maatregel is genomen vanwege de risico’s verbonden aan de ziekte van Creutzfeldt-Jakob, een zeldzame, maar dodelijke hersenziekte die geassocieerd wordt met de gekkekoeienziekte (BSE).
In de podcast ‘Door de ogen van de koning‘, waarin Willem-Alexander zijn koningschap bespreekt met radiomaker Edwin Evers, onthulde hij deze beperking. Hoewel hij zelf geen symptomen heeft, volgt hij de regels die zijn ingesteld om de veiligheid van bloedtransfusies te waarborgen.
Wat is de ziekte van Creutzfeldt-Jakob?
De ziekte van Creutzfeldt-Jakob is een uiterst zeldzame aandoening die voorkomt bij ongeveer 1 op de miljoen mensen. Het is een prionziekte, wat betekent dat het veroorzaakt wordt door abnormaal gevouwen eiwitten die normale eiwitten in de hersenen beschadigen. Deze beschadiging leidt tot een snel progressieve en fatale degeneratie van de hersenen.
Symptomen en diagnose
In het beginstadium is Creutzfeldt-Jakob moeilijk te herkennen, omdat de symptomen sterk lijken op andere vormen van dementie. De eerste tekenen zijn vaak somberheid, geheugenproblemen en algemene verwarring. Naarmate de ziekte vordert, verergeren de symptomen snel en kunnen patiënten problemen krijgen met bewegen, spreken en zien. Andere symptomen zijn incontinentie, schokkende bewegingen en trillende spieren.
De meeste patiënten met Creutzfeldt-Jakob overlijden binnen 6 weken tot een jaar na het begin van de symptomen. De ziekte komt meestal voor bij mensen tussen de 45 en 75 jaar oud. Met een gemiddelde leeftijd van 65 jaar bij diagnose.
Hoe wordt de ziekte overgedragen?
Creutzfeldt-Jakob kan op verschillende manieren worden overgedragen. De meest bekende vorm is sporadische Creutzfeldt-Jakob, die spontaan optreedt zonder bekende oorzaak. Er zijn echter ook gevallen van erfelijke Creutzfeldt-Jakob, waarbij de ziekte wordt doorgegeven via een genetische mutatie. De variant van Creutzfeldt-Jakob die geassocieerd wordt met de gekkekoeienziekte, bekend als vCJD, wordt overgedragen door het eten van besmet rundvlees.
Het risico op transmissie via bloedtransfusies is zeer gering, maar niet volledig uitgesloten. Daarom hebben veel landen, waaronder Nederland, strikte regels ingevoerd om te voorkomen dat mensen die mogelijk zijn blootgesteld aan BSE-bloed doneren.
De donorwet in Nederland
De donorwet in Nederland, officieel bekend als de Wet op de orgaandonatie, regelt de procedures en voorwaarden voor orgaandonatie. Deze wet is in 1998 ingevoerd en onderging in 2020 een belangrijke wijziging met de invoering van het Actief Donorregistratiesysteem (ADR). Dit systeem houdt in dat alle Nederlanders van 18 jaar en ouder automatisch worden geregistreerd als orgaandonor. Tenzij zij expliciet aangeven dit niet te willen.
Er gelden andere regels voor het doneren van bloed en plasma. Dit komt doordat er bij bloed- en plasma-donatie specifieke gezondheidsrisico’s zijn, zoals de overdracht van infectieziekten.
De impact van de regelgeving
De regelgeving die Willem-Alexander belet bloed te doneren, is bedoeld om de veiligheid van de bloedvoorziening te waarborgen. Hoewel het voor sommige mensen teleurstellend kan zijn dat ze geen bloed kunnen doneren, is het belangrijk om te begrijpen dat deze maatregelen zijn genomen om de gezondheid van ontvangers te beschermen.
Voor Willem-Alexander, die altijd bereid is om zijn steentje bij te dragen aan de samenleving, kan het een frustrerende beperking zijn. Toch respecteert hij de regels en blijft hij op andere manieren bijdragen. Zoals door zijn registratie als orgaandonor en zijn voortdurende inzet voor goede doelen en maatschappelijke kwesties.
Door deze regels te respecteren, blijft Willem-Alexander een voorbeeld voor velen. Zowel in zijn rol als koning als in zijn persoonlijke inzet voor de samenleving.