Iedereen herkent het wel: kledingstukken die na aankoop nooit het daglicht zien. Ze blijven ongedragen in de kast hangen, maar we doen ze niet weg, in de hoop dat ze ooit nog van pas zullen komen. Maar waarom kopen we kleding die we vervolgens nooit dragen? Een psycholoog werpt hier licht op.
We negeren een belangrijke factor
Consumentenpsycholoog en onderzoeker Kit Yarrow verklaart, dat een veelvoorkomende reden voor het kopen van kleding, die we vervolgens nooit dragen, is dat consumenten tijdens de aankoopfase foutief nadenken. Vaak kopen mensen een kledingstuk omdat er iets speciaals aan is, ondanks dat er ook iets aan het item niet helemaal naar hun smaak is. Vooral als het item in de uitverkoop is, wordt het vaak toch gekocht.
Dit gedrag wordt door Yarrow ‘keuze-ondersteunende cognitieve vooringenomenheid’ genoemd. In gewoon Nederlands betekent dit dat we selectief informatie negeren die niet overeenkomt met wat we willen geloven. Een voorbeeld hiervan is een wollen trui die zo zacht is dat je hem wilt hebben, ook al past de trui niet bij je persoonlijke stijl.
We kopen de fantasie, niet de realiteit
Volgens Yarrow is winkelen aantrekkelijk omdat het onze fantasie prikkelt. Tijdens het winkelen visualiseren we hoe we ons zullen voelen en hoe anderen op ons zullen reageren wanneer we het gekochte item dragen. Het probleem ontstaat wanneer we tijdens het winkelen een levensstijl visualiseren die niet realistisch is, zoals denken dat we zullen afvallen of naar een glamoureus gala gaan.
Tegen de tijd dat we beseffen dat deze fantasieën niet uitkomen, is het vaak te laat om het item nog te retourneren.
Voorbeeld: de droom van het gala
Je visualiseert jezelf al op een chique gala, dansend in het prachtige jurkje dat je zojuist hebt gekocht. Je ziet de bewonderende blikken van anderen voor je en voelt je zelfverzekerd en stralend. Echter, in werkelijkheid heb je helemaal geen gala op de planning staan en is de kans klein dat je de galajurk daadwerkelijk draagt.
Het item is simpelweg te mooi
Een andere reden waarom kleding ongedragen in de kast belandt, is omdat we het te mooi vinden om te dragen. Dit fenomeen wordt ‘verliesaversie’ genoemd en komt vooral voor bij mensen die in hun jeugd verliezen hebben geleden, aldus Yarrow. Mensen zijn bang dat het kledingstuk wordt beschadigd, dus bewaren ze het voor een ‘speciale gelegenheid’. Hierdoor kunnen kledingstukken maanden of zelfs jaren ongedragen blijven.
Te veel keuzes zorgen voor keuzestress
In onze moderne samenleving worden we overspoeld met keuzes. Dit leidt tot keuzestress, waardoor we impulsief kleding kopen zonder er goed over na te denken. Een overvolle kledingkast is het gevolg, met veel ongedragen kledingstukken tot gevolg.
Wat te doen met ongedragen kleding?
Als je merkt dat je kledingkast volhangt met ongedragen kleding, is het tijd om actie te ondernemen. Je kunt de items bijvoorbeeld verkopen op platforms zoals Vinted of doneren aan goede doelen. Een goed initiatief is ReShare van het Leger des Heils. De ingezamelde kleding wordt gebruikt om mensen in nood te helpen en werkgelegenheid te creëren voor mensen met een kwetsbare positie op de arbeidsmarkt.
Hoe kun je dit gedrag voorkomen?
1. Bewust winkelen
Probeer bewuster te winkelen en neem de tijd om na te denken over je aankopen. Vraag jezelf af of je het kledingstuk echt nodig hebt, of dat je het koopt vanwege de prijs of omdat het ’te mooi’ is.
2. Kwaliteit boven kwantiteit
Investeer in kwaliteitskleding die lang meegaat en tijdloos is, in plaats van goedkope items die je na een paar keer dragen al weg wilt doen.
3. Ruim regelmatig op
Houd regelmatig een opruim sessie in je kledingkast. Verkoop of doneer kleding die je niet meer draagt en maak ruimte voor items die je wel met plezier draagt.
4. Denk na over je levensstijl
Koop kleding die past bij je huidige levensstijl en niet bij de levensstijl die je zou willen hebben. Dit voorkomt dat je kleding koopt voor situaties die waarschijnlijk nooit plaatsvinden.
Wees je bewust van patronen
Kleding kopen en vervolgens niet dragen is gedrag dat veel mensen vertonen. De redenen hiervoor zijn divers, variërend van foutief denken tijdens het winkelen tot het kopen van een fantasie in plaats van een realistisch kledingstuk. Het is belangrijk om bewust te zijn van deze patronen en actie te ondernemen door ongedragen kleding een nieuwe bestemming te geven. Dus, de volgende keer dat je voor je kledingkast staat, neem dan een kritische blik en geef ongebruikte kleding een tweede leven.