Last van jicht
Plotselinge, hevige pijn in je grote teen? Zwelling en roodheid erbij? Grote kans dat je te maken hebt met jicht. Deze vorm van artritis kan je behoorlijk lam leggen. We duiken in de oorzaken, symptomen en behandelingen, zodat je hopelijk snel weer lekker op je voeten staat.
Oorzaken: een verstoorde balans van urinezuur
De kernoorzaak van jicht ligt in een verhoogde concentratie urinezuur in het bloed. Urinezuur is een afvalproduct dat normaliter via de nieren wordt uitgescheiden. Bij mensen met jicht is er echter een verstoring in dit proces, waardoor het urinezuur zich ophoopt en kristallen vormt in de gewrichten. Deze kristallen veroorzaken een ontsteking, wat leidt tot de karakteristieke pijnlijke aanvallen.
- Lees ook: Is jicht erfelijk?
Factoren die het risico verhogen
Hoewel jicht niet uitsluitend door ongezonde leefgewoonten wordt veroorzaakt, spelen deze wel een rol. Factoren die het risico op jicht kunnen verhogen zijn:
- Genetische aanleg: Jicht kan familiair voorkomen, wat suggereert dat genetische factoren een rol spelen.
- Geslacht: Mannen hebben een grotere kans op jicht dan vrouwen, vooral voor de menopauze.
- Leeftijd: Jicht komt vaker voor bij mannen boven de 40 en vrouwen na de menopauze.
- Overgewicht: Overgewicht kan de urinezuurproductie verhogen en de uitscheiding ervan verminderen.
- Voeding: Een dieet rijk aan purines (zoals in rood vlees, orgaanvlees en schaaldieren) kan het urinezuurgehalte verhogen.
- Alcoholgebruik: Alcohol kan de urinezuurproductie verhogen en de uitscheiding ervan verminderen.
- Suikerhoudende dranken: Fructose in suikerhoudende dranken kan de urinezuurproductie verhogen.
- Nierziekte: Nierziekte kan de uitscheiding van urinezuur belemmeren.
- Medicijnen: Sommige medicijnen, zoals diuretica, kunnen het urinezuurgehalte verhogen.
Leer in deze video meer over jicht en lees daarna verder >>
Symptomen: een pijnlijke ervaring
Een jichtaanval komt vaak plotseling opzetten, meestal ’s nachts. De pijn is intens en kan zo heftig zijn dat zelfs de lichtste aanraking al ondraaglijk is. Het aangedane gewricht is gezwollen, rood en warm. De aanval kan enkele dagen tot weken duren.
Behandeling van jicht: pijn verlichten en aanvallen voorkomen
De behandeling van jicht is gericht op het verlichten van de pijn tijdens een aanval en het voorkomen van nieuwe aanvallen. Dit omvat:
- Pijnstillers: NSAID’s (zoals ibuprofen of naproxen) of colchicine kunnen de pijn en ontsteking verlichten tijdens een aanval.
- Urinezuurverlagende medicijnen: Allopurinol of febuxostat kunnen worden voorgeschreven om het urinezuurgehalte in het bloed te verlagen en zo nieuwe aanvallen te voorkomen.
- Aanpassingen in de levensstijl: Afvallen, een gezond dieet volgen, matig zijn met alcohol en voldoende water drinken zijn belangrijke stappen om het risico op jicht te verminderen.
Lees ook: Helpt hydrateren het ouderdomsproces vertragen?
Preventie van jicht: een gezonde levensstijl als basis
Hoewel jicht niet altijd te voorkomen is, zijn er wel maatregelen die je kunt nemen om het risico te verkleinen:
- Gezonde voeding: Vermijd purinerijke voedingsmiddelen zoals rood vlees, orgaanvlees en schaaldieren. Kies voor een dieet met veel fruit, groenten en volle granen.
- Voldoende water drinken: Voldoende water helpt om het urinezuur uit te scheiden.
- Matig alcoholgebruik: Alcohol kan het urinezuurgehalte verhogen, dus matig of vermijd alcoholgebruik.
- Gezond gewicht: Overgewicht verhoogt het risico op jicht, dus streef naar een gezond gewicht.
- Regelmatige beweging: Lichaamsbeweging helpt om een gezond gewicht te behouden en de gewrichten soepel te houden.
Jicht is een aandoening die een grote impact kan hebben op de kwaliteit van leven. Door de oorzaken, symptomen en behandelingsmogelijkheden te begrijpen, kunnen mensen met jicht beter omgaan met de aandoening en stappen ondernemen om aanvallen te voorkomen.
Geen jicht, maar wel elke ochtend zo stram als een kruiwagen met een lekke band? Lees ons artikel over stijve spieren en gewrichten.
Bronnen
Thuisarts.nl, ReumaNederland, Voedingscentrum, Mayo Clinic I Foto: Canva