Bron: © Weerplaza
Heb je ooit een witte, gekamde baard op een tak zien liggen tijdens een winterse wandeling? Dit zeldzame natuurfenomeen heet ijshaar, ook wel bekend als de ‘baard van Koning Winter’. Het is nu de beste tijd om dit bijzondere natuurwonder zelf te aanschouwen.
IJshaar ontstaat onder unieke weersomstandigheden en is een waar spektakel om te zien. Benieuwd hoe je dit bijzondere verschijnsel kunt ontdekken? Lees snel verder!
Wat is ijshaar?
IJshaar, of haarijs, is een bijzonder fenomeen dat alleen voorkomt bij temperaturen net onder het vriespunt. Het lijkt op dunne, witte haren die groeien op dood hout. Deze haren kunnen enkele centimeters lang worden en doen denken aan een ijzige snor of baard.
De term ‘baard van Koning Winter’ werd bedacht door paddenstoelenkenner Aldert Gutter, die het verschijnsel onderzocht.
Hoe ontstaat ijshaar?
Het ontstaan van ijshaar is lange tijd een raadsel geweest, maar wetenschappers hebben ontdekt dat schimmels in dood hout een cruciale rol spelen. Hier is hoe het werkt:
- De schimmel zet stoffen in het hout om, waarbij water, koolstofdioxide en een beetje warmte vrijkomen.
- Dit water wordt door kleine kanaaltjes in het hout naar buiten geperst.
- Omdat het buiten vriest, bevriest het water direct en vormt lange, dunne ijsharen.
- Stoffen uit de schimmel voorkomen dat de ijsharen meteen een korst vormen, waardoor ze kunnen blijven groeien.
Lees ook: buitenkraan beschermen tegen vorst.
Wanneer en waar kun je ijshaar zien?
Het is een winterfenomeen dat meestal tussen december en januari voorkomt. Je hebt de meeste kans om het te zien op dagen dat:
- Het licht vriest (temperaturen net onder het vriespunt).
- De luchtvochtigheid hoog is.
- Er weinig wind is en geen sneeuw ligt.
Je vindt ijshaar vooral op dood hout van loofbomen zoals beuk en eik. Beukenbossen zijn uitstekende plekken om te zoeken, bijvoorbeeld op de Veluwe of in het bos bij Austerlitz in Utrecht.
De tekst gaat onder het bericht verder >>
Checklist voor het vinden van ijshaar:
- Volg het weerbericht.
- Zoek in loofbossen met veel beuken en eiken.
- Ga ’s ochtends vroeg op pad, wanneer de kans op bevroren haren het grootst is.
- Kijk op schaduwrijke, vochtige plekken.
- Vermijd aanraking: het smelt direct bij contact.
Waarom is ijshaar zo zeldzaam?
De specifieke omstandigheden waarin ijshaar ontstaat, maken het tot een zeldzaam fenomeen. Als het te hard vriest, daalt de activiteit van de schimmels en stopt de productie van water. Bovendien smelt ijshaar snel als de zon erop schijnt of als de temperatuur boven het vriespunt stijgt.
Geniet van de magie
Heb je het geluk gehad om het natuurwonder zelf te vinden? Maak dan snel een foto van dit fragiele natuurwonder!
Lees ook: straks betalen voor het maken van natuurfoto’s?
Bekijk hieronder alvast de beelden >>
Bronnen:
Natuurmonumenten, RTL nieuws, wandel.nl I Hoofdfoto: (still) video weerplaza.nl