In de horecasector groeit een verontrustende trend: “eetpiraten” die onbetaald vertrekken na een maaltijd. Restauranthouders zien een toename van dit fenomeen, dat flinke financiële schade veroorzaakt.
Dit artikel onderzoekt de impact van eetpiraterij en wat horecabedrijven doen om dit probleem aan te pakken.
Wat is eetpiraterij?
Een eetpiraat, ook wel “zwart eter” of “tafelschuimer” genoemd, is iemand die dineert in een restaurant zonder de intentie om te betalen. Juridisch valt dit onder flessentrekkerij, een misdrijf waarvoor maximaal 4 jaar gevangenisstraf staat.
In de praktijk worden er echter zelden zware straffen opgelegd. Het grootste probleem is dat restauranthouders vaak geen aangifte doen omdat dit te veel tijd en moeite kost, terwijl het weinig oplevert.
De omvang van het probleem
Hoewel er geen officiële cijfers zijn, blijkt uit ervaringen van horecaondernemers dat eetpiraterij regelmatig voorkomt. Koninklijke Horeca Nederland houdt geen statistieken bij, maar volgens een onderzoek van RTL Nieuws ondervindt een horecazaak gemiddeld eens per maand een incident waarbij een klant zonder te betalen vertrekt. De schade kan per geval oplopen tot honderden euro’s.
Lees verder onder deze video >>
Het dilemma van aangifte doen
Ondanks de financiële schade doen veel ondernemers geen aangifte van eetpiraterij. Dit komt doordat de politie vaak prioriteit geeft aan zwaardere misdrijven. Zelfs als er videobeelden van het incident zijn, levert een aangifte zelden resultaat op. “Je steekt tijd en moeite in een aangifte, maar je krijgt er niets voor terug,” aldus een Amsterdamse horeca-uitbater.
De tekst gaat onder het bericht verder >>
Een aangehouden 'eetpiraat' voorgeleid. Meneer had smakelijk gegeten en gedronken bij een restaurant in de Zwolse binnenstad, terwijl hij wist dat hij niet kon betalen. Brengt nu (met een volle maag) de nacht in de cel door #politie #Zwolle (^mh) pic.twitter.com/lOuRtv1MjX
— Wijkagenten Zwolle-Noord (@WA_ZwolleNoord) July 29, 2019
Hoe herken je eetpiraten?
Eetpiraten gebruiken verschillende tactieken om aan hun rekening te ontkomen. Veelvoorkomend gedrag is:
- Naar het toilet gaan of zogenaamd buiten roken om vervolgens niet terug te keren.
- Eén persoon vertrekt eerst uit het restaurant , gevolgd door de rest van de groep.
- Ze laten kleding of andere persoonlijke items achter om het personeel te misleiden.
- Ondernemers trainen hun personeel om verdacht gedrag te herkennen, maar eetpiraten slaan vaak toe tijdens drukke momenten wanneer er minder toezicht is.
Preventieve maatregelen
Om eetpiraterij tegen te gaan, nemen horecabedrijven diverse maatregelen. Naast het trainen van personeel, worden beveiligingssystemen zoals beveiligingscamera’s steeds vaker ingezet. Apps en digitale betalingssystemen helpen ook bij het stroomlijnen en beveiligen van betalingen. Sommige restaurants vragen hun gasten vooraf te betalen om risico’s te minimaliseren. Dit komt vooral bij fastfoodrestaurants of kleinere eetcafés steeds vaker voor.
Privacy en wetgeving
Vanwege privacywetgeving mogen horecaondernemers geen zwarte lijsten bijhouden of delen. Dit betekent dat ze elkaar informeel waarschuwen als een bekende eetpiraat in de buurt is. Sociale media worden soms gebruikt om eetpiraten publiekelijk te ontmaskeren, maar dit stuit op juridische beperkingen.
Desondanks voelen sommige restauranthouders zich genoodzaakt om actie te ondernemen wanneer de politie niets doet.
Bekende eetpiratenzaken
Eetpiraterij kan soms extreme vormen aannemen. In 2019 werden Jan V. en Jolanda H. veroordeeld tot celstraffen van respectievelijk 4 en 3 jaar, nadat ze in meer dan 20 hotels en B&B’s hadden verbleven zonder te betalen. Hun zaak kwam aan het licht nadat een hotel een foto van het stel online deelde, wat leidde tot tal van reacties van andere gedupeerde horecaondernemers.
Lees verder onder de video >>
Financiële schade voor de horeca én consument
De financiële gevolgen van eetpiraterij zijn groot. Kleine horecazaken hebben vaak moeite om de verliezen op te vangen. Dit leidt ertoe dat sommige restaurants hun prijzen verhogen, wat de consument uiteindelijk de dupe maakt. Op deze manier brengt eetpiraterij niet alleen schade toe aan de horeca, maar ook aan de consument.
De toekomst: digitale oplossingen en bewustwording
Om de schade te beperken, zetten steeds meer horecabedrijven in op technologische oplossingen. Digitale betaalmethoden maken het moeilijker voor eetpiraten om ongemerkt te vertrekken zonder af te rekenen. Horecaondernemers werken daarnaast samen met lokale autoriteiten en brancheorganisaties om oplossingen te vinden en informatie uit te wisselen.
Bewustwording onder personeel en gasten kan ook bijdragen aan het verminderen van eetpiraterij. Hoe eerder verdacht gedrag wordt herkend, hoe kleiner de kans dat een eetpiraat onopgemerkt wegkomt.
Foto: Canva