Ga naar de inhoud

Een hoge staatsschuld raakt ons in de portemonnee

staatsschuld Bron: © Canva. Een hoge staatsschuld gaat ons geld kosten. 

De schulden die de Nederlandse overheid maakt, de zogeheten staatsschuld, raakt ons allemaal in de portemonnee. Staatsschuld ontstaat doordat we als land meer geld uitgeven dan er binnenkomt en bestaat uit leningen bij investeerders, zoals pensioenfondsen en privébeleggers.

Nederlandse staatsschuld valt mee

Econoom Robert Dur vertelt op NPO Radio 1 dat de staatsschuld op dit moment ongeveer 450 miljard is. Dat lijkt veel, maar valt in vergelijking met andere landen mee. Duitsland, Frankrijk en de  Europese landen gemiddeld zitten veel hoger in de boom. De Nederlandse staatsschuld behoort tot de laagste van Europa.

Latere generaties niet met schuld opzadelen

Hoewel de schuld de afgelopen jaren is gedaald en onder de afgesproken Europese norm blijft, zijn er signalen dat deze in de toekomst weer oploopt. Het kabinet voelt er weinig voor om de Nederlandse begrotingsregels te versoepelen om tegemoet te komen aan miljarden kostende wensen van de coalitiepartijen. Met deze boodschap kwam premier Schoof aan het begin van aankomende de onderhandelingen over de voorjaarsnota. “We leggen de lasten niet bij latere generaties neer”, aldus de Schoof.

Lees verder onder het bericht >>

Oorzaken, gevolgen en oplossingen voor staatsschuld

Geopolitieke ontwikkelingen zoals de oorlog in Oekraïne en de dreiging vanuit Moskou dwingen de overheid miljarden te investeren in defensie en energie voor. Dat roept vragen op over de oorzaken, gevolgen en mogelijke oplossingen.

Een oplopende staatsschuld heeft verschillende gevolgen:

  1. Hogere rentelasten. Een grotere schuld betekent dat de overheid meer rente moet betalen. Dit geld kan dan niet worden besteed aan andere belangrijke zaken zoals onderwijs, zorg of infrastructuur.  
  2. Minder financiële ruimte. Als de schuld hoog is, heeft de overheid minder geld beschikbaar om in moeilijke tijden extra uitgaven te doen om de economie te ondersteunen.  
  3. Invloed op kredietwaardigheid. Een stijgende schuld kan ervoor zorgen dat kredietbeoordelaars minder vertrouwen hebben in de Nederlandse economie. Dit leidt tot hogere kosten voor leningen.  

Effecten in je portemonnee

Voor de gemiddelde burger zijn de gevolgen van een oplopende staatsschuld merkbaar zijn door 

  • Belastingverhogingen. Om de schuld te beheersen, kan de overheid besluiten belastingen te verhogen, wat direct invloed heeft op het besteedbaar inkomen. 
  • Bezuinigingen op voorzieningen. Hogere rentelasten leiden tot bezuinigingen op publieke diensten zoals zorg, onderwijs en veiligheid, waardoor de kwaliteit of beschikbaarheid afneemt. 
  • Rem op economische groei. Een hoge staatsschuld schaadt het vertrouwen van investeerders wat de economische groei remt en de werkgelegenheid beïnvloedt. 

Lees verder onder het bericht >>

Oorzaken van de stijgende staatsschuld

Verschillende factoren dragen bij aan de toename van de Nederlandse staatsschuld. Zoals de coronapandemie en de energiecrisis. Die zorgen voor grote overheidsuitgaven om bedrijven en burgers te ondersteunen. Ook de stijgende kosten in de gezondheidszorg, sociale zekerheid en defensie dragen bij aan hogere overheidsuitgaven. Tel daarbij op de de vergrijzing die tot hogere pensioen- en zorgkosten leidt wat de overheidsfinanciën onder druk zet. 

Zo beheers je een staatsschuld 

Om de staatsschuld te beheersen en te verlagen, kunnen ze in Den Haag een paar stappen overwegen:

  • Bezuinigingen op de eigen overheidsuitgaven zonder essentiële diensten te raken. 
  • Het verhogen van bepaalde belastingen om de inkomsten te verhogen. 
  • Investeren in infrastructuur, onderwijs en innovatie om de economie te laten groeien, waardoor de schuld afneemt. 
  • Efficiënt en effectiviteit beleid voeren en plannen maken waarmee je verspilling voorkomt. 

Waarborg voor stabiliteit

Hoewel de Nederlandse staatsschuld momenteel beheersbaar is, is het belangrijk om alert te blijven. Door verstandig beleid en structurele hervormingen kan worden voorkomen dat de schuld te hoog oploopt, houd jij meer geld op zak en is economische stabiliteit voor toekomstige generaties gewaarborgd.

Bronnen: 

CPB, CBS. NPO

Meer over:

Tips

Reacties zijn gesloten.