---

Resultaten van het Nationale Rouwonderzoek tonen aan: stil verdriet is wijdverspreid in Nederland. Uit het onderzoek dat is gedaan door Vereniging Leven met dood blijkt dat na het verlies van een dierbare veel mensen moeite hebben om hulp te vragen of er zelfs niet toe in staat zijn. Bovendien ervaren zij vaak een gebrek aan toegankelijke informatie over rouw.

Mensen durven geen hulp te vragen

Uit het Nationaal Rouwonderzoek blijkt ook dat er nog veel misverstanden bestaan over rouw, wat resulteert in teveel mensen die in stilte lijden. Bovendien vinden veel mensen het ook moeilijk om adequaat om te gaan met rouwenden. 

De meeste mensen vermijden het onderwerp ook liever, maar het overkomt ons allemaal. Daarom is het waardevol om informatie over rouw te lezen of iemand te raadplegen die onbevooroordeeld de tijd neemt om naar je te luisteren. Een steuntje in de rug is cruciaal wanneer je je verloren voelt.

Rouw is geen vak op school

Vereniging Leven met dood

Vereniging Leven met dood benadrukt: “Rouwen is een proces dat je pas echt begrijpt wanneer je er zelf mee geconfronteerd wordt. Rouw wordt niet onderwezen als vak op school.” 

Daarom heeft de vereniging een landelijk vrijwilligersnetwerk opgezet en beheert het de website Rouwinformatie.nl. Het streven van de vereniging is om de dood een natuurlijker plek in het leven te geven. Zodat we in Nederland gezamenlijk beter om kunnen gaan met verlies, rouw en sterven.

• Ook jij kan vrijwilligerswerk doen en nabestaanden een luisterend oor bieden op momenten dat het nodig is. Help mee ‘stil verdriet’ tegen te gaan en geef de dood een natuurlijke plek in het leven. Klik op onderstaande oranje button voor alle informatie.

Hoe verwerk je het verlies van een dierbare?

Het verlies van een geliefde dwingt je om elke dag opnieuw door moeilijke momenten heen te gaan. Van het regelen van de begrafenis tot het alleen naar bed gaan. In het proces van rouwverwerking kom je voor hoogte- en dieptepunten te staan. Waar je voorheen samen was, moet je nu alles zonder diegenen ervaren.

Het is een uitdaging die je moet aangaan omdat je geen andere keuze hebt. Lees hieronder het artikel met 10 tips om verlies van een dierbare te verwerken.

Bron: Rouwinformatie.nl, Vereniging Leven met dood. Hoofdfoto: Sida Productions voor Canva.

Het verlies van een dierbare: 10 tips om te verwerken

Het verliezen van een dierbare, partner of familielid is een van de meest pijnlijke ervaringen die we als mensen kunnen doormaken. Het kan een overweldigende emotie teweegbrengen die ons hele leven overhoop haalt. In deze donkere tijden is het belangrijk om te onthouden dat we niet alleen zijn en dat er manieren zijn om door dit proces heen te komen.

Door Gaby Tenda

10 tips omgaan met verlies van een dierbaar persoon

Het verwerken van een verlies is een moeilijk en emotioneel proces. Het is belangrijk om jezelf toe te staan om te rouwen. Dit kan betekenen dat je verdrietig bent, huilbuien hebt of jezelf emotioneel voelt. Het is oké om je emoties te uiten en te voelen wat je voelt. Rouwen is een natuurlijk proces dat tijd kost en uit verschillende fasen van verdriet bestaat. Het is belangrijk om te onthouden dat er geen juiste of verkeerde manier is om te rouwen en dat je je eigen tempo volgt.

1. Zoek steun bij anderen

Het is belangrijk om jezelf te omringen met mensen die om je geven en je steunen in deze moeilijke tijd. Dit kunnen vrienden, familieleden of zelfs professionals zijn. Het delen van je verdriet en het krijgen van steun helpt om je minder alleen te voelen en om de last van verdriet te verlichten. Praat met vrienden, familieleden, of een professional, zoals een rouw verwerkingstherapeut.

2. Neem de tijd om jezelf te verzorgen

Goed voor jezelf zorgen tijdens het rouwproces helpt ook mee. Dit betekent dat je tijd vrijmaakt om te ontspannen, te mediteren of te sporten. Goed eten en voldoende slaap horen daarbij. Zelfzorg helpt om je geest en lichaam te kalmeren en om je te helpen omgaan met het verdriet. Andere vormen van zelfzorg zijn: meditatie, yoga, of het deelnemen aan een ontspannings- of ademhalingsoefeningen.

3. Zoek manieren om de herinnering te eren

Manieren vinden om de herinnering aan je dierbare, partner of familielid te eren kan een goede afleiding geven. Bijvoorbeeld foto’s bekijken, herinneringen delen of een aandenken creëren. Verzamel foto’s, brieven, kaarten of andere herinneringen en bewaar deze in een doos of scrapbook. Dit kan helpen om de herinnering aan de overledene levend te houden en te koesteren. Het kan ook betekenen dat je een bijdrage levert aan een goed doel dat belangrijk was voor je dierbare. Zo kun je de tijd die je samen hebt doorgebracht altijd blijven herinneren.

4. Schrijf over je gevoelens

Schrijven over je gevoelens kan je helpen om ze te uiten en te verwerken. Je kunt bijvoorbeeld een dagboek bijhouden, brieven schrijven aan de overledene, of herinneringen opschrijven.

5. Zoek afleiding

Afleiding kan helpen om de pijn te verminderen en je geest bezig te houden. Door jezelf toe te staan om te ontspannen, tijd te besteden aan een hobby, of deel te nemen aan een nieuwe activiteit.

6. Zoek steun bij dieren

Dieren kunnen een bron van troost en steun zijn tijdens het rouwproces. Of het nu gaat om een huisdier of een bezoek aan een boerderij, het gezelschap van dieren kan kalmerend en troostend zijn.

7. Zoek creatieve uitlaatkleppen

Creatieve uitlaatkleppen zoals schilderen, tekenen, schrijven, zingen, muziek maken, dansen of andere vormen van expressie kunnen je helpen om je emoties te uiten en het rouwproces te verwerken.

8. Maak tijd voor zelfreflectie

Maak tijd vrij om na te denken over de betekenis van het verlies en wat het voor jou betekent. Dit kan helpen om de gebeurtenis in perspectief te plaatsen en nieuwe inzichten te krijgen in je eigen leven.

9. Vrijwilligerswerk

Vrijwilligerswerk kan helpen om een gevoel van zingeving te krijgen en kan helpen bij het creëren van een gevoel van gemeenschap en verbondenheid.

10. Mindfulness en meditatie

Mindfulness- en meditatiepraktijken dragen bij aan het verminderen van angst en stress. Door te leren hoe je je geest kunt kalmeren en je emoties kunt observeren zonder oordeel, kun je beter omgaan met de gevoelens die gepaard gaan met rouw.

Onthoud dat het belangrijk is om te experimenteren met verschillende oefeningen en activiteiten om te zien wat voor jou werkt. Het is ook belangrijk om geduld te hebben met jezelf tijdens het rouwproces en om jezelf de tijd te geven die je nodig hebt om te genezen en te herstellen.

Het rouwproces

Het rouwproces is een natuurlijke en individuele reactie op verlies. Het kan verschillende vormen aannemen, afhankelijk van de persoon, de relatie met de overledene en de omstandigheden van het verlies. Over het algemeen doorlopen de meeste mensen verschillende stadia tijdens het rouwproces. Deze stadia kunnen elkaar overlappen, zich herhalen of in een andere volgorde voorkomen en de duur ervan kan variëren.

De volgende zijn de meest voorkomende stadia van rouw:

1. Ontkenning: Dit is het eerste stadium van rouw en treedt op wanneer je niet kunt accepteren dat het verlies heeft plaatsgevonden. Het kan gepaard gaan met het negeren van gevoelens als schok, ongeloof en verwarring.
2. Boosheid: Tijdens dit stadium voel je je vaak boos over het verlies. Dit kan gericht zijn op de overledene, op anderen die betrokken waren bij de situatie of zelfs op jezelf.
3. Onderhandelen: In dit stadium probeer je vaak het verlies te begrijpen en te rationaliseren. Je kunt jezelf afvragen wat je anders had kunnen doen om het verlies te voorkomen.
4. Verdriet: Verdriet is een natuurlijk onderdeel van rouw en kan verschillende vormen aannemen, zoals verdriet, depressie, eenzaamheid en angst.
5. Aanvaarding: Uiteindelijk, na het doorlopen van de verschillende stadia, kun je het verlies accepteren en doorgaan met je leven. Dit betekent niet dat je het verlies volledig achter je laat, maar wel dat je leert ermee te leven en verder te gaan.

Er is geen vaste tijdlijn voor rouwverwerking en iedereen verwerkt het verlies op zijn of haar eigen manier. Het is ook belangrijk om steun te zoeken bij vrienden, familieleden, of professionals als je dat nodig hebt. Er zijn veel bronnen en organisaties die kunnen helpen bij het omgaan met rouw, zoals rouw-verwerkingstherapeuten, supportgroepen en websites met informatie en bronnen.

Lichamelijke klachten bij rouw en plotseling verlies

Het plotselinge verlies van een dierbare kan leiden tot gevoelens van ontregeling en verwarring. Naast emoties zoals verdriet en eenzaamheid, kunnen ook fysieke klachten optreden:

1. Vermoeidheid: Rouw en verlies kunnen fysiek en emotioneel uitputtend zijn, wat kan leiden tot gevoelens van vermoeidheid en lusteloosheid.
2. Slaapproblemen: Slaapproblemen zijn gebruikelijk tijdens het rouwproces, zoals problemen met in slaap vallen of doorslapen, of te veel slapen.
3. Verminderde eetlust of overmatige eetlust: Rouw kan invloed hebben op de eetlust van een persoon. Sommige mensen kunnen minder honger hebben en minder eten dan normaal, terwijl anderen juist meer eten en zich overeten.
4. Hoofdpijn: Hoofdpijn kan een veel voorkomende klacht zijn tijdens rouw en verlies. Dit kan te wijten zijn aan de spanning die gepaard gaat met emoties, evenals het fysieke en emotionele uitputting.
5. Spierpijn en rugpijn: Stress en spanningen kunnen leiden tot spierspanning en spierpijn, vooral in de nek, schouders en rug.
6. Misselijkheid: Emotionele stress kan leiden tot misselijkheid en overgeven.
7. Verzwakt immuunsysteem: Rouw kan het immuunsysteem van een persoon verzwakken, waardoor ze vatbaarder zijn voor infecties en ziekten.

Jouw rouwproces: iedereen op zijn eigen manier

Het is zwaar om te beseffen dat rouw geen einddatum heeft en dat het verlies altijd een onderdeel van je leven zal blijven. Hoewel het moeilijk is, is het belangrijk om te onthouden dat het leven wel door moet gaan. Door het nemen van kleine stappen en het vinden van manieren om te genezen, leer je omgaan met je verlies. Je vindt een manier om verder te gaan met je leven, terwijl je nog steeds de herinnering aan je dierbare koestert.

Het verwerken van een verlies is een moeilijk en uitdagend proces, het is belangrijk om te onthouden dat je niet alleen bent. Door het uiten van je emoties, het vinden van steun bij anderen en het toepassen van zelfzorg methoden kun je beginnen met het genezen en herstellen van je verdriet. Het is normaal om je verdrietig, verward en overweldigd te voelen, maar het is ook mogelijk om te leren leven met het verlies en uiteindelijk een gevoel van vrede te vinden. Wees geduldig en lief voor jezelf tijdens het rouwproces en onthoud dat er professionele hulp beschikbaar is, als je merkt dat het te moeilijk wordt om het alleen te doen. Je bent sterk en je zult deze uitdaging overwinnen.