Door de warme maanden september en oktober, samen met het ontbreken van nachtvorst, verloopt de verkleuring en bladval aan bomen dit jaar trager. Hoe komt het dat bomen langer hun blad vasthouden?
Als we dit vergelijken met 6 jaar geleden, merken we dat de herfst gemiddeld 2 tot 3 weken later begint. Liep jij voor je gevoel ook gisteren nog in open schoenen?
Hoe ontstaat verkleuring van boombladeren?
Dankzij de bladgroenkorrels, ook bekend als chlorofyl, stralen de bladeren aan de bomen. Chlorofyl vangt zonlicht op en zet dit om in energie via fotosynthese. CO2 wordt daarbij omgezet in water en suikers.
Wanneer de herfst aanbreekt, verandert de situatie. De afnemende lichtintensiteit maakt het voor de bladgroenkorrels moeilijk om voldoende zonlicht te absorberen voor fotosynthese.
Er worden minder bladgroenkorrels aangemaakt en wat er nog is, wordt teruggenomen voordat het blad sterft.
Dit proces onthult de prachtige geel-, oranje-, rood- en bruintinten van de herfst, die naast de kleur groen van de korrels tevoorschijn komen.
Door de hogere temperaturen tijdens de nazomer sterft blad later af
Niet alleen lichtintensiteit speelt een rol bij het vallen van de bladeren. Temperatuur heeft zeker invloed. Het weer verandert ook haar vriespatroon. In het begin van de 20e eeuw heeft het meestal rond half oktober wel een keer gevroren. De laatste jaren vroor het pas voor het eerst begin november. Ook stijgen de gemiddelde herfsttemperaturen.
Warmte vertraagt de kurkproductie van bladeren
Bij koude temperaturen wordt minder auxine geproduceerd, een stof die kurkvorming tussen takken en bladeren voorkomt. Wanneer er minder auxine wordt aangemaakt, vormt zich kurk, wat leidt tot het afsterven en afvallen van bladeren. De recente warme september- en oktobermaanden vertraagden de productie van auxine.
Dit is de oorzaak waardoor bladeren zich langer vasthouden aan de takken.
Wind versnelt de val van bladeren; 4 feiten
- Neerslag heeft weinig impact op bladval. Behalve als bladeren al gekleurd zijn, omdat neerslag ze zwaarder maakt en laat vallen.
- Wind versnelt de val van dode bladeren.
- 50 jaar geleden waren de bomen al verkleurd en kaal, maar tegenwoordig is de herfst gemiddeld 2 tot 3 weken trager.
- We wennen aan de hogere temperaturen en een late herfst.
Gemeenten plaatsen bladkorven voor verzamelen bladeren
In de herfst plaatsen veel gemeenten bladkorven op locaties met veel gemeentelijke bomen. Deze korven zijn exclusief bedoeld voor het verzamelen van bladeren en mogen niet worden gebruikt voor takken of ander afval uit de eigen tuin. Dit is belangrijk om te weten, zodat de inhoud van de korven makkelijk te legen zijn en goed te composteren.
Voor bladeren en takken in de eigen tuin zijn de bladkoren niet bedoeld. Schaf zelf een compostbak aan, bouw er eentje in de tuin of gooi het in de groene kliko.
8 tips om je herfstbladeren op te ruimen
- Bladhark: Gebruik een speciale bladhark om de bladeren bij elkaar te harken. Dit maakt het gemakkelijker om ze op te ruimen.
- Bladblazer: Als je over een bladblazer beschikt, kun je het beste de bladeren in een hoop blazen voordat je ze opraapt.
- Bladzuiger: Een bladzuiger kan handig zijn om bladeren op te zuigen en in een opvangzak op te slaan.
- Composthoop: Overweeg om de bladeren te composteren in plaats van ze weg te gooien. Bladeren vormen een waardevolle toevoeging aan compost en kunnen later worden gebruikt om je tuin te verbeteren.
- Hergebruik: Je kunt herfstbladeren ook hergebruiken als mulch voor je plantenbedden. Dit helpt bij het behouden van vocht en het reguleren van de temperatuur in de bodem.
- Bladzakken: Gebruik speciale bladzakken om de opgeruimde bladeren gemakkelijk te verzamelen en af te voeren.
- Bladvangers: Voorkom verstoppingen in de dakgoot door het plaatsen van bladvangers.
- Bescherming van het milieu: Zorg ervoor dat je bladeren op een milieuvriendelijke manier afvoert, zoals door ze naar een compostfaciliteit te brengen of te controleren of er gemeentelijke regels zijn voor het ophalen van herfstbladeren.
Komende jaren vaker een late herfst?
De komende jaren ervaren we mogelijk vaker een late herfst. Het is interessant te onderzoeken welke boomsoorten in Nederland gedijen als de temperatuur nog verder stijgt.
Hiervoor is een Grow-app ontwikkeld. Met de GrowApp is het simpel om video’s van seizoens-veranderingen te maken vanaf jouw locatie. Door foto’s van bomen op ongeveer hetzelfde tijdstip en gedurende meerdere jaren met elkaar te vergelijken, worden de verschillen helder zichtbaar.
Leuke app, voor als je nog een nieuwe hobby zoekt! En ga na het vegen lekker naar buiten om te genieten van de meest betoverende herfstwandelingen in Nederland.
Bronnen: Nature Today, GrowApp.