Bron: © J Carillet Canva
Halsema, de Burgemeester van Amsterdam, herziet de omstreden Top 600-aanpak. Minderjarige familieleden van criminelen worden niet langer standaard gevolgd en als verdachte nummer 1 gezien. Een broodnodige koerswijziging of een risico voor de veiligheid?
Wie staat er op de Top 600-lijst van Amsterdam?
De namen van personen op de Top 600-lijst van Amsterdam worden niet openbaar gemaakt. Dit is vanwege privacywetgeving en de aard van de lijst, die bedoeld is voor opsporing en hulpverlening, niet voor publieke bekendmaking.
De Top 600-aanpak richt zich op de meest actieve veelplegers in de stad, met een focus op zware criminaliteit, zoals gewapende overvallen, inbraken en geweldsdelicten. Het is een dynamische lijst, wat betekent dat personen kunnen instromen en uitstromen op basis van hun strafblad en gedrag.
Lees ook: Misdaad in kaart, waren er inbrekers bij jou in de buurt?
Weg met het vergrootglas op Top 600-familieleden
De gemeente Amsterdam trekt een dikke streep door een omstreden maatregel binnen de Top 600-aanpak. Minderjarige broers en zussen van veelplegers worden niet langer preventief in de gaten gehouden.
Broertjes en zusjes verdacht
Dit beleid, dat ooit bedoeld was om jongeren uit de criminaliteit te houden, blijkt eerder een self-fulfilling prophecy (zelf voorspellende voorziening). In plaats van bescherming kregen deze jongeren een crimineel stempel opgedrukt, nog voordat ze ook maar iets verkeerds hadden gedaan.
Aanpak werkt averechts
Uit een rapport van het Wetenschappelijk Onderzoek- en Datacentrum (WODC) bleek al in november 2023 dat de Top 600-aanpak nauwelijks helpt om herhaling van misdrijven te voorkomen. Sterker nog, het controleren van familieleden kon zelfs een negatief effect hebben.
Een moeder van een jongen op de lijst vertelde dat haar jongere zoon zich gestigmatiseerd voelde en uiteindelijk tóch het criminele pad opging. Een klassiek geval van ‘als je mensen behandelt als criminelen, gaan ze zich ook zo gedragen’.
Nadelen voor broertjes en zusjes Top 600-criminelen
De studente die haar stageplek kwijtraakte omdat haar broer crimineel veelpleger is, krijgt haar stageplek terug.
Bekijk de video hieronder en lees verder >>
Strenger, maar slimmer beleid
Naast het schrappen van de familie-controle, krijgt de Top 600-aanpak vanaf 2026 een make-over.
Waar nu alleen harde politie- en veroordelingscriteria bepalen wie op de lijst komt, kunnen straks ook politie, stadsdelen en zorginstellingen kandidaten voordragen.
Dit maakt de aanpak flexibeler en beter afgestemd op actuele problemen, zoals digitale criminaliteit, criminele uitbuiting en explosies in de stad.
Snellere doorstroom, minder stigma
In de huidige situatie wordt slechts 2 keer per jaar beoordeeld of iemand nog op de lijst hoort. Dat verandert: in de vernieuwde aanpak wordt dit vaker geëvalueerd.
Hierdoor kunnen mensen sneller uitstromen als intensieve controle niet meer nodig is. Vooral voor langgestraften en mensen zonder verblijfsvergunning betekent dit een andere dynamiek: zij zullen minder snel in de aanpak blijven hangen.
Wat betekent dit voor Amsterdam?
Burgemeester Halsema wil met de nieuwe aanpak niet alleen effectiever optreden tegen criminaliteit, maar ook voorkomen dat jongeren onnodig worden gestigmatiseerd. “We pakken actuele problemen in de wijken zo gericht mogelijk aan,” aldus Halsema.
Of de nieuwe aanpak de gewenste resultaten oplevert, zal de komende jaren blijken.
Bronnen:
AT5, Drimble