Bron: © Canva
Tandartsen mogen hun patiënten geen – ‘grijze’- vullingen met amalgaam meer geven. Vanaf 1 januari is tandheelkundig amalgaam verboden in de Europese Unie (EU), tenzij er een medische noodzaak voor is. Amalgaam vullingen bestaan voor ongeveer procent uit kwik, en verder delen zilver, tin, zink, en soms wat koper.
Grijze vullingen schadelijk voor je gezondheid
Kwik vormt een risico voor het milieu en voor je gezondheid. Het kan schade veroorzaken aan de hersenen, nieren, en andere organen en kan tijdens zwangerschap en borstvoeding schadelijk zijn voor baby’s.
Dat veel mensen rondlopen met kwik in hun mond lijkt misschien alarmerender dan het is. Kwikdamp inademen in hoge concentraties kan dodelijk zijn, maar bij de vulling plaatsen of verwijderen komt nauwelijks damp vrij.
Witte vullingen zijn gemeengoed
“Of via amalgaamvullingen ook kwik vrijkomt en in het lichaam schade veroorzaakt, is wetenschappelijk niet bewezen”, zegt Marco Gresnigt, universitair hoofddocent Restauratieve Tandheelkunde en Biomaterialen aan de Universiteit Groningen in het AD.
Voor de Nederlandse tandartsen heeft de afschaffing van het amalgaamgebruik weinig gevolgen, omdat minder dan 1 procent van de vullingen die nu worden gemaakt bestaan uit amalgaam. In Nederland is het gebruik van zogenaamde – ‘witte’ – composiet vullingen gemeengoed.
Zijn witte vullingen beter dan grijze?
Ontdek het antwoord in de video en lees verder >>
Nederland loopt voorop
Ook wordt in de opleiding Tandheelkunde in Nederland al 20 jaar geen onderwijs meer gegeven in het gebruik van amalgaam bij tandheelkundige behandelingen. Daarmee loopt Nederland loopt al jaren vooruit op het Europese verbod.
Gresnigt kan in Nederland geen enkele tandarts aanwijzen die nog amalgaam gebruikt. In de 20 jaar dat hij actief is als tandarts, heeft hij zo’n vulling maar één keer geplaatst.
Lees ook: Röntgenfoto tandarts geen overbodige luxe maar niet verplicht.
Het verschil tussen witte en grijze vullingen
Witte composietvullingen, zijn al jaren de standaard in Nederland en zijn volgens Gresnigt een veel betere keuze. Voor het maken van een amalgaamvulling moet veel van de kies worden weggeboord worden en hij moet in de mond uitharden. Er blijft maar 20 procent stevigheid over van de kies en als een stuk kies afbreekt, heb je eerder een wortelkanaalbehandeling of een kroon nodig. Je mag na deze behandeling een tijd niet eten.
Direct weer eten
Bij composietvullingen gaat minder van je kies verloren. Daardoor heb je minder pijn na de restauratie en is de sterkte van de kies zo’n 70 procent. Het aanbrengen van de vulling komt neer op boetseren. Met een spateltje wordt de de witte vulling ingebracht waarin groeven worden gemaakts want een kies hoort niet vlak te zijn. Bij composietvullingen mag je erna direct weer eten.
Moeten grijze vullingen onmiddellijk worden verwijderd?
Is je grijze vulling niet beschadigd, dan hoeft er niets te gebeuren. Als je de vulling laat vervangen, dan moet er weer een stuk van de kies worden weggegooid, waardoor deze weer minder sterk wordt. Pas als er een barstje in het amalgaam of de kies komt, wordt het de moeite waard om voor een witte te gaan, vindt Gresnigt.
Je grijze vullingen laten vervangen moet niet, maar het mag wel. Als je je toch zorgen maakt over de stoffen in amalgaamvullingen, kan de tandarts die zorgen wegnemen met een nieuwe vulling. Grijze vullingen maken steeds vaker plaats voor witte, omdat we die mooier vinden.
Wat kost een witte vulling?
Bij amalgaamvullingen is bekend dat ze na 20 jaar aan vervanging toe kunnen zijn. Een aanvullende verzekering kan de vervanging dekken.
- De Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) stelt jaarlijks de tarieven voor tandheelkundige behandelingen vast. Voor 2025 zijn de tarieven voor composietvullingen vastgesteld tussen de 56 tot 112 euro.
- Daar komen extra kosten bij voor het verwijderen van de oude amalgaamvulling en eventuele verdoving. Het is raadzaam om vooraf een kostenopgave bij je tandarts op te vragen, zodat je een duidelijk beeld hebt van de totale kosten.
Kosten grijze vs. witte vulling
Hier zijn de gemiddelde kosten in Nederland:
- Grijze amalgaamvulling
Prijs: Tussen € 50 en € 100 per vulling
Toepassing: Vaak voor de kiezen of kiezen, duurzamer dan witte vullingen, maar minder esthetisch. - Witte composietvulling
Prijs: Tussen € 70 en € 150 per vulling
Toepassing: Geschikt voor zichtbare tanden, esthetisch mooier, maar kan sneller slijten dan amalgaam.
De zorgverzekering kan een deel van de kosten dekken, vooral bij medische indicaties, maar bij esthetische behandelingen kunnen deze kosten vaak volledig voor eigen rekening zijn.
Bronnen:
KNMT, AD, tandentips.nl I Foto Canva