In onze prachtige wereld van kleurrijke flora schuilt soms een onzichtbaar gevaar: giftige planten. Het consumeren van zelfs kleine hoeveelheden bessen of bladeren kan ernstige vergiftiging veroorzaken, soms met fatale afloop.
En wist je dit? Alle planten zijn in principe giftig! Het hangt er alleen af van de dosis of de stof al dan niet giftig is voor mensen en dieren. Lees daarom verder en blijf bij ze uit de buurt.
Zet deze planten niet in je tuin, of blijf bij ze uit de buurt
Er zijn planten die ronduit zwaar vergiftigend zijn. Andere planten geven (mildere) allergische reacties en dan is er nog een groep eetbare planten: zoals goudsbloemen en Oost-Indische kers. In dit artikel focussen we op de giftige planten.
Dat een plant giftig is komt door het verdedigingsmechanisme van planten. Als je in aanraking komt met een giftige plant kun je veel verschillende reacties krijgen.
Dit zijn de veelvoorkomende reacties die mensen krijgen als ze giftige planten aanraken of inslikken:
- De huid gaat irriteren
- Tranende ogen of rode ogen
- Verslechterde ademhaling of moeilijke ademhaling
- Verslechterde hartfunctie en langzame pols en lage bloeddruk
- Branderig gevoel in de mond
- Vernauwde pupillen
- Hevig braken van de giftige stoffen
- Extra gevoelig, een branderig gevoel
- Ineens een slechte concentratie of voelt juist opwinding
De reacties variëren per individu: van licht jeukende ogen, misselijkheid tot zware uitslag en zelfs verlamming. Het is altijd afhankelijk per persoon. Daarom is het belangrijk om kennis over giftige planten te hebben. Allergische reacties te herkennen om op tijd veiligheidsmaatregelen te nemen.
Laten we 10 van de veel voorkomende giftige planten voor mensen uitlichten:
1. Taxus (Taxus baccata)
De Taxus, ook bekend als venijnboom, is een bekende inheemse giftige plant. Alle delen van de Taxus zijn giftig, behalve het vruchtvlees van de bessen. De zaden bevatten echter wel giftige stoffen. Dit benadrukt het belang van voorzichtigheid bij het planten van Taxus in gebieden waar kinderen spelen.
- Inname van Taxus leidt tot symptomen zoals paarse vlekken op de huid.
Katten eten niet snel van tuinplanten. Ze klimmen wel in struiken en bomen. Meestal kan dat geen kwaad. Hetzelfde geldt voor honden, katten, konijnen en dieren in de veehouderij.
2. Oleander (Nerium oleander)
De oleander kan je beschouwen als 1 van ’s werelds meest giftige planten. Alle delen van de oleander bevatten oleandrine en neroside. Dit zijn stoffen die een negatief effect hebben op de hartspieren. Zelfs honing gemaakt van de nectar van de Oleander kan giftig zijn. Deze plant is echt niet geschikt voor een kindvriendelijke tuin.
3. Paternosterboontje (Abrus precatorius)
De harde, felrode zaden van het paternosterboontje zijn extreem giftig. Zelfs een paar milligram van het sap kan je laten braken of zelfs fataal zijn.
In de tropen gebruiken ze de vaak de zaden als decoratie in halssnoeren. Best riskant en het brengt grote risico’s met zich mee: het kan de huid zelfs doorboren. Laat je dus niet misleiden door dit schattig ogende plantje met de lieflijke bessen en bladeren.
- Wist je dat het paternosterboontje een verre neef is van de Hollandse doperwt? Die kun je dan weer wel opeten, mits je ze eerst goed kookt.
4. Vingerhoedskruid (Digitalis purpurea)
Hoewel bekend om zijn mooie bloemen, zijn de bladeren van vingerhoedskruid ook giftig vanwege de hoge concentratie aan stoffen die een negatief effect hebben op de hartspieren.
Lekker dan, want ze staan prachtig in de tuin. Gelukkig hoef je de planten in je tuin niet te aaien en geniet je ook van ze als je ze een beetje achterin de borders van je tuin zet. Hou ze daarom ook uit de buurt van kleine kinderen en jonge huisdieren.
Door de aanwezigheid van hartglycosiden in dit kruid, hoe tegenstrijdig ook, is deze plant ook te gebruiken als geneeskrachtige/medicinale plant. Ook hier bepaalt de dosis of het vergif is of dat het mensen juist geneest.
5. Maretak (Viscum album)
Zowel de bladeren als de takken van de maretak zijn giftig. Inname van meerdere bessen veroorzaakt braken en diarree. Het gebruik van maretak in de kankertherapie illustreert echter het complexe karakter van giftige planten, waarbij bepaalde componenten medicinale eigenschappen hebben.
6. Blauwe monnikskap (Aconitum)
Zelfs enkele druppels sap van de Monnikskap veroorzaken in sommige gevallen verlamming van de hart- en ademhalingsspieren, met eventueel fatale gevolgen.
De tekst gaat verder onder de afbeeldingen >>
7. Wonderboom (Ricinus communis)
Alle delen van de wonderboom, een snelgroeiende tropische plant die je steeds vaker in tuinen ziet, zijn giftig, met de vruchten en zaden als de meest giftige component.
Zelfs een kleine hoeveelheid kan dodelijk zijn voor mensen, hoewel dieren verschillende tolerantieniveaus hebben.
8. Gevlekte scheerling (Conium maculatum)
Gevlekte scheerling bevat coniine (wel een kleine hoeveelheid). Toch is dit giftig en zelfs dodelijk bij een dosis van 7,5 tot 15 milligram (per kilo gewicht van een mens). Vergelijk het met een theelepeltje honing.
Het kan een allergische reactie geven en verlamt de motorische zenuwen en werkt ook in op je ademhaling.
9. Laurierkers (Prunus laurocerasus)
Het blauwzuur van de bladeren van de laurierkers (blauwzuurglycisiden) zijn giftig. Ook de Portugese laurier is een giftige plant. Ook voor dieren. In tegenstelling tot de meeste andere steenvruchten zijn de vruchten van laurierplanten giftig.
De laurierbes is mooi als decoratieve plant vanwege de glanzende groenblijvende bladeren. Voor consumptie kun je wel de laurus nobilis gebruiken om smaak aan je gerechten te geven.
10. Amerikaans vogelkers (Prunus serotina)
Het blad van de Amerikaanse vogelkers is ook giftig. Toch zie je ze veel in de natuur tegen. Minder vaak in tuinen. Giftig zijn de pitten en de bladeren. Deze plant is een echte woekerplant en heeft daarom niet voor niks de bijnaam bospest.
Welke giftige plant veroorzaakt een hartaanval?
Hoewel de bovengenoemde giftige tuinplanten ernstige gezondheidsproblemen geven, is er geen specifieke plant die rechtstreeks een hartaanval veroorzaakt.
Sommige planten, zoals het vingerhoedskruid (Digitalis purpurea), bevatten wel stoffen die een negatief effect hebben op de hartspieren en veroorzaken soms hartritmestoornissen bij inname. Deze planten dragen dus indirect bij aan hartproblemen. Een directe oorzaak van een hartaanval is onwaarschijnlijk.
- Toch, als je symptomen ervaart die wijzen op een hartaanval na contact met een plant, is het belangrijk om onmiddellijk medische hulp in te roepen.
De tekst gaat verder onder de afbeeldingen >>
Wat is de giftigste plant ter wereld voor mensen?
Het is moeilijk om 1 plant aan te wijzen als de ‘giftigste’ ter wereld, omdat giftigheid varieert, afhankelijk van verschillende factoren, zoals de concentratie van giftige stoffen, de gevoeligheid van individuen en of je de giftige plant inneemt bij hoge doses.
Een van de planten die het meest giftig is, is wonderboom (hij staat daarom ook bovenaan ons top 10 lijstje). Deze plant die veel voorkomt in de vrije natuur, bevat het toxine ricine, dat zeer giftig is voor mensen en dieren. Zelfs een kleine hoeveelheid ricine kan dodelijk zijn. De zaden van de wonderboom zijn het meest giftig.
Bekijk ook deze video voor nog meer giftige/gevaarlijke planten en lees daarna verder >>
Dit is nog een korte lijst met kamerplanten die giftig zijn en je ook steeds meer buiten ziet:
- Monstera deliciosa
- Diffenbachia
- Cactys Euphorbia
- Alocasia Zebria
- Zamioculcas
- Aloë Vera
- Euphorbia pulcherrima
- Begonia maculata
En toch blijft giftigheid subjectief en afhankelijk van verschillende factoren: de mate van giftige stoffen, blootstelling en de gevoeligheid van het individu. En daarnaast:dit zijn de 10 veelvoorkomende giftige planten. Er zijn er natuurlijk meer.
Daarom is het altijd verstandig om voorzichtig te zijn bij het omgaan met onbekende planten en bij twijfel informatie op te zoeken in een plantengids, via een expert of door een plantenapp te raadplegen.
Of stel je vraag op Goeievraag
Houd kleine kinderen en jonge huisdieren uit de buurt
Het begrijpen van giftige planten is essentieel voor onze veiligheid. Vanwege de variabiliteit in toxiciteit afhankelijk van factoren zoals groeiplaats en seizoen, is waakzaamheid geboden.
Het is van cruciaal belang om kinderen en huisdieren uit de buurt van potentieel gevaarlijke planten te houden en bij aanraking met giftige planten voorzorgsmaatregelen te nemen. Door bewustwording, voorzichtigheid en educatie blijven we van groen genieten en alle pracht van de natuur. En vergeet niet: bij twijfel en zeker bij zware vergiftiging, raadpleeg altijd een arts!
Lees ook: Giftige planten voor honden, dat is best een gevaarlijk lange lijst.
Foto’s: Canva.