De opkomst van gezichtsherkenningstechnologie in politiewerkzaamheden is onmiskenbaar. Terwijl de politie deze methode steeds frequenter inzet, groeit tegelijkertijd de bezorgdheid en kritiek rondom de mate van controle en toezicht op deze praktijk.
Deze ontwikkeling roept vragen op over ethiek, privacy en de grenzen van politiebevoegdheden. Mensen maken zich grote zorgen. Lees hier waarom.
Hoe werkt gezichtsherkenning?
Gezichtsherkenning is een complex proces dat begint met het vastleggen van beelden via camera’s. Deze beelden worden vervolgens geanalyseerd door geavanceerde algoritmen die verschillende kenmerken van het gezicht identificeren. Denk aan de afstand tussen de ogen, de vorm van de neus en mond, en andere unieke eigenschappen. Deze verzamelde gegevens worden vergeleken met een database met bekende gezichten. Hierdoor is de technologie in staat om mogelijke overeenkomsten te vinden en zo individuen te identificeren. Het is een methode die zowel in de veiligheidssector als in diverse andere toepassingen wordt gebruikt.
Waarvoor wordt gezichtsherkenning gebruikt?
Gezichtsherkenning wordt in tal van situaties toegepast. Variërend van beveiligingssystemen in openbare ruimtes, luchthavens en overheidsgebouwen tot identificatie op sociale media en zelfs in consumentenelektronica zoals smartphones. Het wordt ook ingezet door de politie voor opsporingsdoeleinden, waarbij het helpt bij het identificeren van verdachten op beeldmateriaal van beveiligingscamera’s of andere bronnen. Buiten de veiligheidssector wordt deze technologie steeds vaker gebruikt voor toegangscontrole, verificatie van identiteit en zelfs in marketing en advertenties.
FaceF1nder is een nieuwe toepassing van gezichtsherkenning
Met het geavanceerde systeem FaceF1nder kan de politie gezichten identificeren in uitgebreide verzamelingen foto’s of video’s. Hoofd van het Centrum voor Biometrie van de politie benadrukt het potentieel van deze technologie in situaties zoals bijvoorbeeld een diefstal van een schilderij uit een museum. Hij illustreert hoe een verdachte vooraf moet hebben rondgekeken om het doelwit te verkennen. Denk aan de locatie van beveiligingscamera’s, de aanwezigheid van bewakers, en de bevestiging van het schilderij aan de muur. Het tijdstip van het verkennen, of het nu vorige week als bezoeker was of een maand geleden vermomd als schoonmaker. Dit soort gegevens zijn bijna onmogelijk handmatig te achterhalen door alle beelden van beveiligingscamera’s te bekijken. Met dit systeem worden er verbanden gelegd p basis van herkenning.
2 systemen met verschillende benaderingen
Voorheen maakte de politie gebruik van 1 gezichtsherkenningssysteem CATCH. Dit systeem kan de identiteit van verdachten vaststellen door 2 databases te gebruiken: 1 met verdachten en veroordeelden, en 1 andere met vreemdelingen van buiten de Europese Unie. Nu wordt er een 3e database toegevoegd, waarin beelden van verdachten worden bewaard die niet konden worden gekoppeld aan een naam. Door deze verzamelde opsporingsbeelden te vergelijken met nieuwe politiefoto’s van verdachten is de verdachte veel sneller vinden.
CATCH en FaceF1nder vertegenwoordigen 2 verschillende benaderingen van gezichtsherkenning die de politie wil toepassen. Gezichtsherkenning CATCH richt zich op het vaststellen van iemands identiteit. FaceF1nder is specifiek ontworpen om te achterhalen waar iemand op beeld te zien is. FaceF1nder biedt de mogelijkheid voor de politie om bijvoorbeeld na een misdrijf te zoeken in tientallen beveiligingscamera’s gedurende een paar weken. Ook kan het worden ingezet om alle foto’s en video’s op een in beslag genomen smartphone te doorzoeken. Met FaceF1nder kunnen niet alleen verdachten worden geïdentificeerd, maar ook andere betrokkenen in een zaak, zoals getuigen of slachtoffers.
Kritiek en zorgen over gebruik van gezichtsherkenning
Klinkt veelbelovend, maar het moet eerst nog worden goedgekeurd. Voordat de politie gezichtsherkenning op een nieuwe manier mag inzetten, wordt dit eerst beoordeeld door een interne commissie. Deze commissie analyseert of de inzet juridisch, technologisch en ethisch aanvaardbaar is. Dit interne goedkeuringsproces heeft kritiek gekregen van onder meer Amnesty vanwege de niet-openbare aard van de beslissingen en het zelfbepalende karakter van de politie in het gebruik van deze technologie.
Ook privacywaakhonden uiten hun bezorgdheid over de potentiële uitbreiding van deze technologie zonder afdoende controlemechanismen. Het gebruik van gezichtsherkenning voor opsporingsdoeleinden en openbare veiligheid kan in strijd zijn met individuele privacy-rechten. Het spanningsveld tussen het waarborgen van openbare veiligheid en het beschermen van individuele privacy is een voortdurende uitdaging. Zorgen over mogelijk misbruik van deze technologie om mensen in openbare ruimtes te identificeren, hebben geleid tot oproepen voor striktere regelgeving en controle op het gebruik ervan.
Maak jij je zorgen?