Ga naar de inhoud

Gehaktballen op de ouderwetse manier en lekkere variaties


Waarom zijn gehaktballen nog steeds zo populair? Omdat ze makkelijk te maken zijn, bijna iedereen ze lust en omdat ze op verschillende manieren gemaakt kunnen worden! Maak jij een klassieke gehaktbal, een vegetarische gehaktbal of geef je er een culinaire twist aan? Wij hebben 5 tips voor de lekkerste gehaktballen.

Van oorsprong is de gehaktbal een gerecht om restjes vlees op te maken. Daar komt ook de uitspraak ‘woensdag gehaktdag’ vandaan: op donderdag werd geslacht, wat er woensdag nog in de vitrine lag werd grof gemalen verkocht voor een zacht prijsje. In de jaren dertig werd de gehaktbal pas echt populair, waarschijnlijk omdat je van een pond – goedkoop gehakt – voor een kilo gehaktballen kon draaien, dankzij paneermeel of in melk geweekte boterhammen. Dat kwam in de crisistijd goed uit!

Zelf de lekkerste gehaktballen maken

1. Klassieke gehaktbal

De klassieke Nederlandse gehaktbal wordt natuurlijk gemaakt van half-om-half gehakt, liefst van de slager. Het varkensvlees is wat vetter, het rundvlees geeft een lekkere smaak. Door het gehakt meng je een eitje of twee, en wat paneermeel. Je brengt de gehaktbal op smaak met specerijen naar smaak, zoals paprikapoeder, knoflookpoeder, een beetje kruidnagel en natuurlijk zout en peper. Je maakt de gehaktbal extra lekker als je ook een fijngesnipperd uitje door het gehakt mengt.

Kneed het gehakt goed door, totdat alles goed en gelijk is gemengd. Maak er dan ballen van en rol die tussen je handen, totdat de buitenkant helemaal dicht is. Kiertjes in de gehaktbal en je hebt kans dat de bal uit elkaar valt tijdens het bakken. Om ervoor te zorgen dat de ballen mooi stevig worden, leg je ze nog even in de koelkast.

Smelt dan boter in de pan, bak de ballen rondom bruin en draai het vuur laag. Voeg een scheutje water toe en leg de deksel op de pan, de gehaktballen zijn na twintig minuten gaar.

Hoe maak je een stevige ronde gehaktbal?

2. Gehaktbal met Michelin-sterren

Zelfs in chique restaurants staat de gehaktbal op het menu. Bijvoorbeeld bij De Librije in Zwolle, waar drie Michelin-sterren aan de gevel hangen. De gehaktballen worden niet geserveerd aan de gasten, maar wel aan het personeel. Het geheim van de topchef? Hij brengt de ballen op smaak met mosterd en ketjap manis, en gaart ze in fond, een dikke, geconcentreerde jus.

3. Variatie-tips

Ben je de klassieke gehaktbal een beetje zat? Dan kun je allemaal varianten maken, zoals Indonesische gehaktballen met sambal en ketjap, Zweedse balletjes met roomsaus (net zoals het beroemde woonwarenhuis!), vegan gehaktbal van tempeh en Spaanse gehaktballen die je gaart in tomatensaus. Ook kun je variëren met het gehakt: gebruik eens kippengehakt, of köfte, kruidig lamsgehakt van de Turkse slager.

4. Gehaktballen uit de oven

Je kunt gehaktballen heel makkelijk garen in de oven. Groot voordeel: de gehaktballen hoeven niet te worden omgedraaid, je hebt daardoor minder kans dat ze uit elkaar vallen. Online zijn veel recepten voor gehaktballen te vinden, probeer dit eens uit: leg de gehaktballen in een ovenschaal, waar je een beetje olijfolie onderin hebt gedruppeld, en leg er wat groente omheen. Bak ze op 175 graden in ongeveer 20 minuten gaar – hoe lang het duurt, hangt natuurlijk af van hoe groot je de gehaktballen maakt.

5. Gehaktbal over? Niet weggooien!

Heb je nog wat gehaktballen over? Geen ramp, want je kunt ze heel goed in een ovenschoteltje gebruiken voor de volgende dag. En wat denk je van dé kantine-klassieker, een gehaktballetje op brood, bij de lunch de volgende middag?

Lees ook:
– Zo ga je uit eten in je eigen huis (met sterrenmaaltijden en restaurantsfeer) 
– 7 weetjes over de oer-Hollandse stamppot

Meer over: