Koop je een nieuw koffiezetapparaat, laptop of een auto? Op alle dingen die je koopt, heb je automatisch garantie. Soms biedt de verkoper fabrieksgarantie, of kun je bijbetalen voor extra garantie. Dan is het handig om te weten waar je recht op hebt, en wat niet onder wettelijke garantie valt.
Alle wetten en regels waar je als consument mee te maken hebt, worden geregeld door de Autoriteit Consument en Markt. Zo zijn er juridische afspraken over garantie en garantievoorwaarden. Wat mag je verwachten als je aankoop snel kapot gaat? En heeft het zin om extra garantie bij te kopen, als dat wordt aangeboden? Dat ligt natuurlijk aan de voorwaarden van die extra garantie, neem die goed door voordat je een handtekening zet. Want als een nieuwe wasmachine al snel rare geluiden gaat maken, de wandelschoenen al na twee wandelingen kapot zijn en de televisie telkens op storing springt, dan heb je waarschijnlijk recht op een reparatie of een nieuw product, omdat dat onder de wettelijke garantie valt.
De verkoper moet een oplossing zoeken
Je hebt in Nederland recht op een goed product, je moet je aankoop kunnen gebruiken waar hij voor is bedoeld. Het maakt niet uit of het sportsokken zijn of een dure televisie: je mag een bepaalde kwaliteit verwachten. Gaat het product stuk terwijl dat redelijkerwijs nog niet zou mogen, dan wordt dat met een juridische term een ‘ondeugdelijk product’ genoemd. De verkoper moet het probleem dan oplossen.
Fabrieksgarantie, verkoopgarantie en wettelijke garantie
Bij grote aankopen biedt de verkoper meestal garantie: een verkoopgarantie of een fabrieksgarantie. Als er binnen die termijn iets mankeert aan wat je hebt gekocht, valt het onder die garantie en wordt het opgelost volgens de voorwaarden van die garantie. Je hebt een aankoopbewijs nodig, bewaar altijd de bon van grote aankopen.
Heb je geen fabrieksgarantie, of is de fabrieksgarantie verlopen, en ben je toch niet tevreden? Geen probleem, want je hebt recht op de wettelijke garantie. Daar is geen termijn aan verbonden. In Europees recht wordt twee jaar genoemd als termijn voor garantie, maar in Nederland is het iets anders geregeld: de lengte van de garantie hangt af van de verwachte gebruiksduur van het product. Van een dure televisie mag je verwachten dat hij langer dan twee jaar meegaat zonder problemen, van een paar schoenen – dat je vaak draagt – kun je eigenlijk niet verwachten dat je na twee jaar nog aanspraak maakt op garantie.
Slijtage of schade? Soms is het eigen schuld, dikke bult
Ook heb je als koper verplichtingen. Heb je de slijtage of de schade aan je aankoop zelf veroorzaakt, dan valt het niet onder de garantie. Bijvoorbeeld als je iets stuk hebt laten vallen, of je hebt het gebruikt op een manier die niet past bij het product. Ook heb je de plicht om je voor aankoop goed te informeren over wat je koopt. De verkoper moet je de informatie geven, je moet er ook zelf naar vragen. Wil je een stofzuiger kopen, en ben je van plan daar ook tijdens een verbouwing stof en bouwpuin mee op te zuigen? Vraag dan van tevoren aan de verkoper of die stofzuiger daar wel tegen kan, want het is niet de normale toepassing van de stofzuiger. Gaat de stofzuiger dan stuk, dan is het je eigen schuld.
Repareren of een nieuw product?
Wil je gebruik maken van je recht op garantie, dan moet je aankloppen bij de winkel waar je het product hebt gekocht. Zij moeten het probleem oplossen. In eerste instantie mogen ze zelf bepalen hoe ze dat gaan doen: geven ze een nieuw product, of gaan ze de kapotte aankoop repareren? Je mag daar zelf niet teveel last van hebben. Stel je voor dat je een broek hebt gekocht, die niet goed is gestikt, waardoor je er snel uitscheurt. De winkel kan dan aanbieden om de broek te laten repareren, waardoor je ‘m een week kwijt bent. Dat is aan alle kanten redelijk. Zou die reparatie een maand duren, dan mag je vragen om een vervangend product, bijvoorbeeld een nieuwe broek. Is de oplossing die de verkoper aanbiedt, niet acceptabel – omdat de reparatie niet netjes gedaan is, of omdat een vervangend product je probleem niet oplost? Dan kun je de koopovereenkomst beëindigen, en dat betekent dat je je geld terug kunt vragen. De verkoper kan een tegoedbon aanbieden, dat hoef je niet te accepteren.
Gekocht op internet?
Voor spullen die je op internet koopt, gelden dezelfde regels. Met een uitzondering: bedenktijd. Voor alle aankopen die zijn gedaan in een webshop, aan de telefoon, op straat of aan de deur geldt dat je twee weken bedenktijd hebt. Binnen die twee weken kun je de koop ongedaan maken, dus de aankoop kun je dan terugbrengen en geld terugkrijgen.
Let op: dat geldt niet voor spullen die je op eBay of Marktplaats koopt. Omdat je daar als consument zaken doet met andere consumenten, gelden die garantieregels niet. Er zitten nog wat haken en ogen aan het kopen van spullen via online marktplaatsen, we hebben op een rijtje gezet wat je kunt doen om online fraude te voorkomen.
Geldt niet voor bedrijven
Heb je de nieuwe laptop gekocht op naam van je bedrijf, bij een groothandel bijvoorbeeld, dan gelden deze garantieregels helaas niet. Je bent dan afhankelijk van de verkoopgarantie of van de fabrieksgarantie. Consumentenrecht is er om – de naam zegt het al – consumenten te beschermen. Heb je je nieuwe aankoop met een creditcard betaald? Soms biedt het creditcardbedrijf extra garanties, zoals een aankoopverzekering, die ook geldt als je zelf je aankoop stuk hebt gemaakt of als het wordt gestolen.
Startpagina geeft tips, maar is geen financieel adviseur. Raadpleeg een financieel deskundige voor juridisch advies.
Lees ook
- Wat zijn je rechten als een cadeau- of tegoedbon verlopen zijn. Wij hebben dit uitgezocht.
- Het opzeggen van een abonnement: hoe doe je dat en waar heb je recht op als consument?