Het vrije feestdagen seizoen staat weer voor de deur. Dat begint straks met het paasweekend. Welke officiële vrije feestdagen kent kennen we eigenlijk en wanneer hoef je niet naar je baas.
Op onze nationale feestdagen vieren en herdenken waarop we culturele, historische en religieuze gebeurtenissen. Sommige van deze feestdagen betekenen een vrije dag, terwijl anderen eerder symbolische betekenissen hebben zonder dat er een vrije dag aan verbonden is.
Feestdag geeft geen recht op vrij
We willen de pret niet voor je bederven, maar een feestdag geeft je geen geen recht op een vrije dag. Er is namelijk geen wet waarin is vastgelegd dat bepaalde feestdagen vrije dagen zijn voor werknemers. Er is dus geen wettelijk recht op een vrije dag op een feestdag. Dat regel je met je baas via je arbeidsovereenkomst of staat in je cao. Daarin staat wanneer je vrij bent op feestdagen.
Wat zijn de afspraken?
We trappen het feestdagen seizoen 2024 af met:
Goede Vrijdag
Datum: 29 maart 2024 – varieert elk jaar
Vrij: nee, geen officiële vrije dag
De dag herdenkt de kruisiging van Jezus Christus en valt altijd op de vrijdag voor Pasen. Hoewel het een belangrijke religieuze feestdag is voor christenen, is het geen officiële vrije dag.
Pasen (paaszondag en paasmaandag)
Datum: zondag 31 maart en maandag 1 april 2024 – varieert elk jaar
Vrij: ja, beide dagen
Pasen, dat zowel Goede Vrijdag als Paaszondag omvat, viert de opstanding van Jezus Christus uit de dood. Het is een belangrijk christelijk feest dat gepaard gaat met allerlei tradities en gewoonten, waaronder het beschilderen van eieren en het houden van paasvuren. Paasmaandag is een vrije dag. De zondag sowieso.
Wat is Pasen? Tekst gaat onder video verder >>
Koningsdag
Datum: 27 april
Vrij: Ja
Koningsdag is een nationale feestdag. Het is een viering ter ere van de verjaardag van de koning van Nederland. Voorheen stond deze dag bekend als Koninginnedag, ter ere van de verjaardag van de voormalige koningin Juliana op 30 april. Na de troonsbestijging van koning Willem-Alexander in 2013 werd besloten om de viering op zijn verjaardag, 27 april, te houden.
Bevrijdingsdag
Datum: 5 mei
Vrij: eens in de 5 jaar
Bevrijdingsdag herdenkt de bevrijding van Nederland van de Duitse bezetting tijdens de Tweede Wereldoorlog. Het wordt gevierd met festivals, concerten en herdenkingsceremonies ter ere van degenen die hun leven hebben gegeven voor de vrijheid. Bevrijdingsdag is een nationale feestdag, maar het is niet altijd een vrije dag. Eens in de 5 jaar, op 5 mei, is het echter een officiële vrije dag door het hele land. De eerstvolgende keer is dat maandag 5 mei 2025.
Familie-uitjes en Buitenactiviteiten
Hemelvaartsdag
Datum: donderdag 9 mei 2024 – altijd op donderdag maar de datum varieert elk jaar
Vrij: ja
Hemelvaartsdag herdenkt de opname van Jezus Christus in de hemel volgens het christelijke geloof. Het valt altijd op de 40e dag na Pasen. Hemelvaartsdag is een vrije dag in Nederland en wordt benut voor familie-uitjes en buitenactiviteiten.
Pinksteren (eerste en tweede pinksterdag)
Datum: zondag 19 en maandag 20 mei 2024 – varieert elk jaar
Vrij: Ja
Pinksteren wordt gevierd op de vijftigste dag na Pasen en herdenkt de neerdaling van de Heilige Geest over de apostelen van Jezus. Het is een belangrijk feest in de christelijke traditie en wordt vaak gevierd met kerkdiensten en familiebijeenkomsten. Pinkstermaandag is een vrije dag.
Verderop in het jaar bloeden je vrije dagen dood. Tot
Kerstmis (eerste en tweede kerstdag)
Datum: woensdag 25 en donderdag 26
Vrij: ja beide dagen
Dat komt dit jaar goed uit want ze vallen beide op werkdagen: woensdag 25 en donderdag 26 december. Met Kerst herdenken we de geboorte van Christus. Het is een van de belangrijkste christelijke feestdagen die wereldwijd op 25 december wordt gevierd.
Tot slot hebben we:
Nieuwjaarsdag
Datum: 1 januari
Vrij: Ja
Naast deze nationale feestdagen kent Nederland ook regionale feestdagen, zoals Carnaval in het zuiden van Nederland en Sint Maarten in sommige delen van het land. Deze dagen maar zijn niet overal in Nederland erkend als vrije dagen.
Hoe zit het met de islamitische feestdagen?
In Nederland worden islamitische feestdagen erkend, maar het zijn geen standaard vrije dagen voor de hele bevolking. Moslims kunnen echter vaak wel vrij vragen van werk of school om deze dagen te vieren.
Belangrijke islamitische feestdagen zijn:
Ramadan
Hoewel Ramadan geen feestdag is in de traditionele zin van het woord, is het de heiligste maand in de islamitische kalender. Het markeert de periode waarin moslims vasten van zonsopgang tot zonsondergang, zich onthoudend van eten, drinken, roken en andere wereldse geneugten.
Suikerfeest – Eid al-Fitr
Hiermee wordt de vastenmaand Ramadan afgesloten. Het is een tijd waarin moslims samenkomen voor speciale gebeden, liefdadigheid tonen door zakat al-Fitr te geven (een aalmoes voor de armen) en samen feestvieren met familie en vrienden. In Nederland wordt Eid al-Fitr vaak gevierd met gebedsdiensten in moskeeën en gemeenschappelijke maaltijden. Het is geen officiële vrije dag in Nederland.
Offerfeest – Eid al-Adha
Dit feest herdenkt de bereidheid van de profeet Ibrahim (Abraham) om zijn zoon Ismaël te offeren in gehoorzaamheid aan God. Het markeert het einde van de hadj, de pelgrimstocht naar Mekka, en wordt gevierd met gebeden, het offeren van dieren en het delen van voedsel met de minderbedeelden. Net als Eid al-Fitr is Eid al-Adha geen officiële vrije dag in Nederland.
Tekst leest verder onder de video >>
Waarom geen officiële vrije dag?
De reden waarom islamitische feestdagen nog geen officiële vrije dagen zijn in veel niet-islamitische landen, waaronder Nederland, kan worden verklaard vanuit de overwegend christelijke of seculiere achtergrond van de landen. Dat betekent dat de feestdagen die algemeen worden erkend en gevierd, voornamelijk gebaseerd zijn op christelijke tradities en als officiële vrije dagen zijn vastgelegd in de wetgeving.
Keuzemenu voor officiële vrije feestdagen
Een werkgever kan in overleg met de medewerkers afwijkende afspraken maken over vrije feestdagen. Dit betekent dus dat de medewerker bepaalde vrije feestdagen mag ruilen met feestdagen die voor hem of haar belangrijk zijn zoals het Suikerfeest.
Een keuzemenu voor vrije dagen is toe te juichen in een multiculturele samenleving als de onze maar is niet voor iedere werkgever weggelegd. Stel dat het bedrijf gesloten is op de officiële vrije feestdagen, dan kan de medewerker op die dagen niet werken. Dat bemoeilijkt het voor de medewerker om op een andere feestdag vrij te kunnen krijgen.
Werkgevers zijn niet verplicht om een aparte regeling te treffen. Een goede werkgever houdt wel rekening met de (geloofs)overtuigingen en nationaliteiten van de medewerkers. Als medewerkers veel waarde hechten aan bepaalde feestdagen die anders zijn dan de officiële Nederlandse feestdagen, dan zal een verlofaanvraag op die afwijkende feestdagen ruimhartig moeten worden besproken.
Bron: Spoor3HRM. Foto: Lolaira by Canva