evenwichtsproblemen
Voel je je weleens draaierig? Heb je soms het gevoel dat je elk moment kunt omvallen? Dat kan te maken hebben met je evenwichtsorgaan, maar er zijn ook andere mogelijke oorzaken. In dit artikel lees je wat evenwichtsproblemen veroorzaakt en wat je eraan kunt doen.
Hoe werkt je evenwichtsorgaan?
Je evenwichtsorgaan zit diep in het binnenoor en lijkt een beetje op een opgerolde roomboterkrakeling. Het bestaat uit 3 halve cirkels, ook wel het labyrint genoemd, die gevuld zijn met vloeistof. Wanneer je je hoofd draait, beweegt deze vloeistof mee. Je hersenen combineren die informatie met wat je ziet en voelt in je spieren, en bepalen zo of je in balans bent.
Bekijk hoe het werkt in een korte video en lees daarna verder >>
Als alles goed samenwerkt, merk je daar niets van. Maar raakt dat systeem verstoord, dan kun je je duizelig of instabiel voelen.
1. Ontsteking van het evenwichtsorgaan (neuritis vestibularis)
Na een flinke griep of verkoudheid kan je evenwichtsorgaan ontstoken raken. De vloeistof stroomt dan niet goed door, en de signalen naar je hersenen kloppen niet meer. Gevolg: je voelt je ineens ontzettend draaierig, alsof alles om je heen tolt.
Dat heet draaiduizeligheid (of vertigo) en kan een paar minuten tot een paar uur aanhouden. Het beste wat je dan kunt doen: rustig gaan liggen en wachten tot het overgaat. Bij veel mensen verdwijnt het vanzelf binnen een paar dagen. Houdt het langer aan? Raadpleeg dan een arts.
2. Draaierig bij opstaan: orthostatische hypotensie
Sta je te snel op uit bed of van de bank? Dan kun je een licht, zweverig gevoel in je hoofd krijgen. Dit komt door een plotselinge daling van je bloeddruk: je bloed zakt naar je benen, je hersenen krijgen even te weinig zuurstof, en je voelt je draaierig. Dit heet initiële orthostatische hypotensie.
Wat helpt?
- Sta langzaam op.
- Wiebelen met je voeten en benen vóór je opstaat helpt om de bloedsomloop op gang te brengen.
- Drink genoeg water, zeker als je ook medicijnen gebruikt die je bloeddruk beïnvloeden.
3. Medicijnen en bijwerkingen
Sommige medicijnen veroorzaken duizeligheid of een wankel gevoel, vooral:
- Antidepressiva
- Bepaalde bloeddrukverlagers
- Middelen tegen epilepsie
- Slaapmiddelen en kalmeringsmiddelen
- Zware pijnstillers
Lees altijd de bijsluiter en overleg met je arts als je merkt dat je duizelig wordt sinds je met een medicijn bent begonnen.
4. Problemen met de bloeddruk
Zowel een te hoge als een te lage bloeddruk kan zorgen voor evenwichtsproblemen:
- Hoge bloeddruk kan zorgen voor wazig zien, hoofdpijn en licht gevoel in je hoofd.
- Lage bloeddruk geeft eerder klachten als vermoeidheid, flauwvallen of duizeligheid bij opstaan.
Laat regelmatig je bloeddruk controleren, zeker als je ouder bent of je vaker duizelig voelt.
5. Evenwichtsproblemen bij ouderen
Wist je dat 1 op de 3 ouderen boven de 65 jaar last heeft van duizeligheid of een verstoord evenwicht? Bij mensen boven de 85 jaar is dat zelfs 1 op de 2.
Dit komt onder andere door veroudering van het evenwichtsorgaan, minder spierkracht en medicijngebruik.
6. Wat kun je zelf doen bij evenwichtsproblemen?
Voel je duizelig worden? Doe dan dit:
- Grijp iets vast: een tafel, leuning of muur. Als het nodig is: ga meteen zitten, of zelfs op de grond.
- Blijf kalm: paniek maakt het erger.
- Ga liggen en sluit je ogen als de kamer echt lijkt te draaien.
- Neem contact op met je huisarts als het vaak gebeurt, plotseling erger wordt, of samengaat met andere klachten.
Lees ook: 12 tips bij wagenziek.
Wanneer moet je naar de huisarts?
Evenwichtsproblemen zijn meestal onschuldig, maar neem wél contact op met een arts als je:
- Vaak duizelig bent zonder duidelijke reden
- Ziet dat je houding of loopje verandert
- Moeite hebt met focussen of praten tijdens duizeligheid
- Last hebt van oorsuizen of gehoorverlies
- Flauwvalt of echt valt door duizeligheid
Let op: Startpagina geeft geen medisch advies. Raadpleeg bij gezondheidsklachten altijd een arts of specialist.
Bronnen
Duizeligheidscentrum Apeldoorn, Kenniscentrum Duizeligheid, Gezondheidsnet, Zorgvoorbeter.nl