Het is verontrustend dat we elektrische apparaten, zoals laptops, vaak achteloos weggooien. Dit blijkt uit een onderzoek van Stichting OPEN, die namens producenten van elektronica recycling promoot. Dit is niet zonder gevolgen. Lees hier waarom e-waste aandacht verdient.
Te vaak belanden huishoudelijke elektrische apparaten simpelweg in de vuilnisbak, terwijl ze eigenlijk beter ingeleverd kunnen worden bij een milieustraat. We praten hier over een aanzienlijke hoeveelheid, namelijk 23 miljoen kilogram. De gevolgen hiervan zijn ernstig: waardevolle grondstoffen zoals ijzer, koper en plastic gaan verloren, en gevaarlijke stoffen belanden in het milieu.
Dit moeten we voorkomen. Ook jij kan helpen! Ontdek hier hoe je e-waste verminderd.
Wat is e-waste?
E-waste, of elektronisch afval, verwijst naar alle elektrische en elektronische apparaten die niet meer worden gebruikt of defect zijn en die worden weggegooid. Dit omvat een breed scala aan apparaten, zoals computers, mobiele telefoons, televisies, koelkasten, wasmachines, tosti-ijzers, haardrogers, en meer. E-waste bevat vaak waardevolle materialen zoals metalen, plastic en glas, maar het kan ook gevaarlijke stoffen bevatten, zoals lood, kwik en cadmium.
Waarom is het belangrijk om e-waste apart in te zamelen?
Het weggooien van elektronische apparaten bij het reguliere afval veroorzaakt op de lange termijn problemen. In printplaten en moederborden van elektronische apparaten zitten namelijk zeldzame grondstoffen zoals goud en titanium, die vaak gewonnen worden met kinderarbeid of gewelddadige methoden. Het is daarom verstandiger om deze onderdelen te recyclen (hergebruiken). De schaarste van deze grondstoffen kan resulteren in het onvermogen om nieuwe apparaten te produceren binnen 40 jaar. Veel mensen realiseren zich nog niet hoe cruciaal het is om op de juiste manier te recyclen.
Ook bevatten veel elektronische apparaten gevaarlijke chemicaliën en metalen die schadelijk zijn voor het milieu als ze in de gewone afvalstroom terechtkomen. Door e-waste apart in te zamelen en te recyclen, worden deze schadelijke stoffen op een gecontroleerde en milieuvriendelijke manier verwijderd, waardoor bodem- en watervervuiling wordt voorkomen.
Energiebesparing stimuleren
Het winnen van grondstoffen uit gerecyclede elektronica vereist tot slot vaak minder energie dan het delven van nieuwe materialen. Dit draagt bij aan energiebesparing en vermindering van de uitstoot van broeikasgassen.
Wist je dit? Elektronisch afval is wereldwijd de snelst groeiende afvalstroom, met een totaal van ongeveer 45 miljard kilogram, waarvan 166 miljoen kilogram afkomstig is uit Nederland. Hoewel een aanzienlijk deel van dit afval wordt gerecycled, belandt nog steeds veel ervan in het gewone huisvuil, wat niet de bedoeling is.
Waarom gooien we elektronica op de verkeerde manier weg?
Steven van Eijk, vertegenwoordiger van Stichting OPEN, verklaart waarom consumenten zo nonchalant omgaan met het weggooien van elektronica. “Het heeft alles te maken met bewustwording; veel mensen realiseren zich niet eens dat dit schadelijk is voor het milieu. Tegenwoordig bevat vrijwel alles een batterij, of het nu een verjaardagskaart of een luier is die aangeeft dat hij vol is. Dit staat gelijk aan de uitstoot van 21 Boeing 747-vliegtuigen. Helaas wordt dit allemaal niet op de juiste manier verwerkt, waardoor waardevolle grondstoffen verloren gaan en schadelijke stoffen in het milieu terechtkomen. We hebben die grondstoffen nodig en willen het milieu beschermen.”
We moeten consumenten bewust maken van deze feiten.
Zelfs bij milieu-straten gaat er soms iets mis. Uit onderzoek blijkt dat de verwijzing naar de juiste inleverpunten niet altijd duidelijk is. Als er een stekker of accu bij het afval zit, hoort het altijd bij het elektronische afval. Bovendien zijn veel milieu-straten vaak alleen geopend tijdens kantooruren, waardoor veel mensen moeite hebben om hun elektronica daar in te leveren. Het is hoog tijd voor gemeentes om hier actie op te ondernemen.
Lever je e-waste op de juiste manier in
Om deze problemen aan te pakken, kunnen afgedankte elektrische en elektronische apparaten het hele jaar door worden ingeleverd bij het afvalbreng-station of de milieu-straat in de gemeente. De gemeente zorgt ervoor dat deze apparaten op een milieuvriendelijke manier worden gerecycled.
Het hergebruiken van gebruikte apparaten heeft ook positieve lokale impact. In Noord-Nederland worden deze apparaten verwerkt door Virol in Scheemda, waarbij mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt, zoals langdurig werklozen, vroege schoolverlaters en inburgeraars, de kans krijgen om te worden opgeleid voor betaalde banen.
Oude en gebruikte huishoudelijke apparaten inleveren
- Bij de winkel of online winkel waar je een vergelijkbaar nieuw apparaat aanschaft.
- In diverse winkels of andere locaties met speciale inzamelpunten.
- Bij de milieu-straat van jouw gemeente, waar je de apparaten kunt afleveren.
Deze inzameling geldt voor alle apparaten die stroom of batterijen gebruiken, zoals boormachines, televisies, wasmachines, koelkasten, keukenapparaten, mobiele telefoons, lampen, en computers, om er maar een paar te noemen.
Oude producten inruilen
Als je een oud apparaat wilt inleveren bij aankoop van een nieuw apparaat, kan je dit doen bij de winkel waar je het nieuwe apparaat aanschaft. Dit staat bekend als de ‘oud-voor-nieuwregeling’. Winkels zijn verplicht om elk vergelijkbaar apparaat te accepteren, ongeacht het merk of de grootte. Het oude apparaat hoeft niet per se nog te werken, en winkels mogen geen extra kosten in rekening brengen voor deze service. Houd er wel rekening mee dat deze regeling alleen geldt voor particulieren, niet voor bedrijven.
Deze regeling is ook van toepassing wanneer je online of telefonisch een product aanschaft dat bij jou thuis wordt bezorgd of bij een ophaalpunt wordt afgeleverd. In dat geval kan je je oude apparaat aan de bezorger geven of afleveren bij het ophaalpunt. Als directe inname niet mogelijk is, bieden sommige bezorgdiensten, vervoerders en ophaalpunten 2 alternatieven:
- De online verkoper haalt binnen 2 weken alsnog het oude apparaat op.
- De online verkoper levert een verpakking, waarmee je het oude apparaat kosteloos verzendt naar het opgegeven adres.
Elektrische apparaten inleveren
Voor mensen die geen nieuw apparaat willen kopen maar wel hun oude apparaten willen inleveren, is er goed nieuws. Veel grote winkels accepteren kleine afgedankte apparaten kosteloos, zelfs als je geen nieuw apparaat aanschaft. Dit staat bekend als de ‘oud-voor-niets-regeling.’ Deze regel geldt echter alleen voor particuliere apparatuur, niet voor bedrijven. Grote winkels met een verkoopoppervlakte van meer dan 400 vierkante meter zijn verplicht om huishoudelijke apparaten te accepteren, zolang deze niet groter zijn dan 25 centimeter in lengte, breedte of dikte.
Inzamelpunten kleine apparaten, lampen en batterijen
Bovendien zijn er in veel milieu-straten, grote supermarkten, tuincentra of elektronicawinkels als de Media Markt inzamelpunten, waar particulieren kleine apparaten en lampen kunnen inleveren. De inzameling van batterijen is ook vaak mogelijk op deze locaties, hoewel de beschikbaarheid hiervan per locatie verschilt.