Kaas, één van de favoriete lekkernijen onder de Nederlanders. Gemiddeld wordt er zo’n 17 kilo kaas per persoon per jaar geconsumeerd. Maar wat weten we eigenlijk van kaas? Hoe bewaar je kaas? Waarom zit er kaas in pindakaas? En waarom is kaas rond? We geven antwoord op een aantal kaasvragen.
Hoe moet je kaas bewaren?
Kaas kun je het beste bewaren op houten planken, omdat hout het vocht opneemt van ‘zwetende’ kaas. Dat is ook de reden dat de meeste kaasplankjes van hout zijn. Daarnaast moet je kaas koel tot koud bewaren. Oer-Hollanders bewaren het daarom in de kelder. Mocht je geen kelder hebben, kom je met de koelkast een heel eind. Bewaar de kaas in het minst koude deel van de koelkast. Bij extreme kou zal je verrukkelijke blok kaas uitdrogen. Wat het minst koude deel van de koelkast is? Volgens fabrikanten zou het bovenste gedeelte van de koelkast het koudst zijn, vandaar dat groentebakken onderin worden geplaatst. Vaak wordt aangeraden om hier dus je kaas in te bewaren. Tevens is het goed om de verpakking regelmatig te vervangen voor een nieuw stuk kaaspapier of huishoudfolie.
Waarom zit er kaas in pindakaas?
Er zit geen kaas in pindakaas, maar waarom dan wel in het woord? In de achttiende eeuw sneden we van een blok gestampte pinda’s plakjes voor op brood. Dat leek ontzettend op plakken kaas. In Suriname noemden ze zo’n blok pienda-dokoen, Duitsers vertaalden dat naar pinda-käse en Engelsen naar peaunut butter. Op het moment dat we het in Nederland leerden kennen, was ‘boter’ een beschermde term. Dit mocht volgens de Boterwet alleen worden gebruikt bij échte roomboter. Vandaar dat we de Surinaamse variant hebben vertaald naar pindakaas.
Waarom is kaas rond?
De ronde vorm heeft kaas te danken aan haar rijping. Kaasmakers kwamen erachter dat de ronde vorm het meest ideaal was om kaas te laten rijpen. Als kazen vierkant zouden zijn, zouden de hoeken veel eerder uitdrogen dan het midden van de kaas. Hierdoor krijgen de hoeken een andere smaak. Hoewel je van vierkante kaas misschien makkelijker stukken kunt snijden, is kaas dus niet voor niets rond.
Wat voor kaas zit er in een kaassoufflé?
In een kaassoufflé gaat smeltkaas en een kaasvervanger. Smeltkaas wordt gemaakt van kazen die zijn afgekeurd voor verkoop in de winkel, oftewel de buitenbeentjes. De slechte stukken worden verwijderd zoals gescheurde, of zelfs wat beschimmelde stukken. Wat nog wel kan worden gebruikt, wordt vervolgens verwerkt en bijvoorbeeld gebruikt als smeltkaas. Het voordeel is dat het proces heel duurzaam is, het nadeel dat de gesmolten kaas veel van z’n smaak verliest. Daarom wordt er aan kaassoufflé een kaasvervanger aan toegevoegd. Maar echte kaas vind je vrijwel niet in een kaassoufflé.
Wat betekent 20+ 30+ 45+ op kaas?
Wat betekenen al die cijfers en plusjes op stukken kaas? Dat heeft te maken met de hoeveelheid vet. Kaas bestaat grotendeels uit water. Een stuk van 100 gram bijvoorbeeld, bestaat voor 40 gram uit water. Dan blijft er 60 gram pure kaas over. Als er 30+ op het stuk staat, betekent dit dat de 60 gram kaas voor 30% uit vet bestaat. Bedenk je dat dit niet over het hele stuk gaat. Van de 100 gram is nog maar 18 gram vet.
Top 10 spreekwoorden met kaas
1. Ergens geen kaas van hebben gegeten (= ergens niets van afweten)
2. De boter en de kaas te dik gesneden hebben (= te veel verspild hebben)
3. Zich de kaas van het brood laten eten (= zich een recht laten afpakken)
4. Ergens kaas aan hebben (= ergens maling aan hebben)
5. Hij verkoopt kaas (= hij doet net of hij de waarheid spreekt)
6. Dat is kaas voor hem (= dat is precies wat hij wil)
7. Hij moet aan de kat of aan de kaas (= hij moet kiezen of delen)
8. Zij heeft de kat aan de kaas laten komen (= ze is zwanger geraakt)
9. Dat is de kat de kaas aanbeloven (= dat is de zaak prijsgeven)
10. Een harde man op een stuk weke kaas (= hij lijkt grof, maar is een goed persoon)
Benieuwd naar meer weetjes over oer-Hollandse producten? Lees hier 7 verrassende weetjes over de stamppot.