Steeds meer mensen kiezen voor een crematie boven een begrafenis, de meerderheid van de Nederlanders om precies te zijn. Wij geven in dit artikel antwoord op de veelgestelde vragen over cremeren.
Steeds meer Nederlanders kiezen voor cremeren
Jaarlijks overlijden circa 200.000 mensen in ons land en een groeiend aantal van hen kiest voor bij overlijden voor een crematie. Uit cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek blijkt dat meer dan 70 procent van de Nederlanders de voorkeur geeft aan een crematie boven een begrafenis.
De belangrijkste reden is dat veel mensen hun nabestaanden niet graag belasten met het onderhoud van een graf en de kosten die aan zo’n begraafplaats zijn verbonden. Het verzorgen van een graf geeft verantwoordelijkheden na overlijden.
Waar een begrafenis vaak meer dan 10.000 euro kost, betaal je voor een crematie een bedrag tussen de 6.000 en 10.000 euro. Voor veel mensen is dit prijsverschil doorslaggevend om te kiezen voor cremeren.
Cremeren steeds gangbaarder
De keuze voor crematie is nog wel groter bij de jongere generaties. Ouderen 80-plussers kiezen vanwege hun religieuze en traditionele overtuigingen wel vaker voor een laatste rustplaats onder de grond, en vaak speelt geloof hierbij een leidende rol.
Taboe op praten over cremeren blijft
Er zijn uiteenlopende redenen waarom mensen voor hun dood niet makkelijk praten over cremeren. Het is ook begrijpelijk, want je snijdt met elkaar een gevoelig onderwerp aan. Culturele en religieuze overtuigingen staat het praten over de mogelijkheid van cremeren ook vaak in de weg.
Angst voor de naderende dood kan op latere leeftijd gevoelens van verdriet oproepen, vooral als je om je heen iedereen ziet wegvallen. Het roept tegelijkertijd vragen op, waarop ook wij geen antwoord hebben, zoals ‘is er leven na de dood?’. Laat staan dat je een beeld maakt van het proces van cremeren.
Hieronder tref je de veelgestelde vragen over cremeren:
1. Hoe lang duurt een crematie?
Het daadwerkelijke crematieproces duurt gemiddeld 75 tot 90 minuten, afhankelijk van de grootte en het gewicht van het lichaam. Daarna moet de oven afkoelen, wat enkele uren kan duren voordat de as afgekoeld is.
De as gaat vervolgens in een urn. De urn kan na een aantal weken opgehaald worden en de bestemming wordt door nabestaanden gekozen. Mogelijke opties zijn: blijft de urn op de locatie, gaat de urn mee naar huis of wordt de as verstrooid.
GoeieVraag: Waarom duurt het 7 weken voordat je de urn kan ophalen?
2. Is het verplicht om je as uit te strooien?
Er zijn verschillende mogelijkheden voor het uitstrooien van de as. Nabestaanden kiezen er vaak voor om de as te bewaren in een urn of deze te verstrooien op een speciale strooiveld, op zee, of een andere gedenkwaardige plek van de overleden persoon. Sommige mensen kiezen ervoor om de as te verwerken in een herdenkingssieraad. Het is niet verplicht om as uit te strooien.
GoeieVraag: Is een crematie of begrafenis verplicht?
3. Is cremeren milieuvervuilend?
Is cremeren slechter voor het milieu dan begraven? Hoewel crematie inderdaad flink veel energie verbruikt, is de milieubelasting van begraven toch groter. Er zijn wel groenere opties beschikbaar tegenwoordig. Denk aan watercrematie (resomeren) (een proces waarbij ze het lichaam oplost in kaliumhydroxide) of composteren. Deze 2 methoden zijn in Nederland op dit moment alleen nog niet toegestaan. Het water cremeren van huisdieren vindt wel al plaats bij diverse crematoria in Nederland.
4. Wat gebeurt er met sieraden of een pacemaker tijdens een crematie?
Persoonlijke bezittingen en sieraden gaan af voor het cremeren. Pacemakers en andere medische implantaten moeten ook worden verwijderd, omdat er een kans bestaat dat ze exploderen door de hitte in de crematieoven.
Kronen en bruggen blijven wel zitten in het gebit van de overledenen. In de video onderaan het artikel zie je hoe ze metalen en andere resten na verbranden zeven of vermalen. Crematoria hebben vaak specifieke procedures voor het verwerken van metalen, waaronder gouden kronen. In de meeste gevallen worden deze apart verzameld en gerecycled. Vaak wordt de opbrengt van edele metalen gedoneerd aan een goed doel.
Na de crematie blijven er ook wel kleine stukjes bot over. Ook deze worden vermalen tot as. Dit verklaart waarom de as vaak een korrelige structuur heeft en niet zo fijn als poeder is.
5. Kan ik de as meenemen naar het buitenland?
Het is mogelijk om de as van een overledene dierbare naar het buitenland te brengen. Hiervoor zijn wel bepaalde regels en formaliteiten. Het is belangrijk om te informeren naar de wet- en regelgeving van het betreffende land.
- Lees ook: Crematie-as verstrooien in de natuur: het mag, alleen lang niet overal.
6. Kan er tijdens de crematie een dienst plaatsvinden?
Een afscheidsdienst kan net als een uitvaart voor een begrafenis plaatsvinden in het crematorium zelf. Dit gebeurt voor of na de crematie. Dit kan variëren van een intieme ceremonie tot een grotere bijeenkomst met muziek, toespraken en rituelen.
In Nederland en in veel andere landen is het doorgaans niet toegestaan voor nabestaanden om zelf de kist in de crematieoven te plaatsen. Dit doet het personeel van het crematorium, die speciaal getraind is om dit proces op een respectvolle en veilige manier uit te voeren. Er zijn wel mogelijkheden om het proces persoonlijker te maken:
- Afscheid nemen in de ovenruimte: Bij sommige crematoria is het mogelijk voor nabestaanden om aanwezig te zijn in de ruimte waar de crematieoven staat en te zien hoe ze de kist invoeren. Dit kan een moment van afsluiting bieden.
- Symbolische handelingen: Soms mogen nabestaanden hulp bij het begeleiden van de kist naar de ovenruimte of een symbolische handeling verrichten, zoals een knop indrukken waarmee ze de oven activeren.
Het is belangrijk om de specifieke wensen vooraf te bespreken met het crematorium, omdat de mogelijkheden variëren afhankelijk van de locatie en de geldende regels en kostenafspraken.
7. Wat gebeurt er met de bloemen na een crematie?
Na een begrafenis worden de rouwstukken vaak in en om de kist gelegd, maar wat gebeurt er met de bloemen na de crematie?
- De familieleden kunnen de bloemstukken meenemen naar huis.
- De bloemen kunnen bij de urn neergelegd worden, als de urn op de begraafplaats zelf blijft staan.
- Op veel begraafplaatsen staat een soort gedenkzuil waar de bloemstukken verzameld worden.
Wat kost een crematie?
De kosten van een crematie/uitvaart verschilt sterk, ook per regio, en is afhankelijk van de gekozen diensten. De basiscrematie, zonder aanvullende diensten kost in de provincie Flevoland bijvoorbeeld minder dan in de randstad.
Crematoria spelen ook vaak in op de emoties van nabestaanden, die zich vaak ongemakkelijk voelen om over prijzen te onderhandelen. Verstandig is daarom om vooraf je goed te verdiepen in de juiste uitvaartverzekering. De goedkoopste crematie kost rond 4000 euro.
GoeieVraag: Wat kost een crematie zonder alle extra’s?
Bizarre gedachten over cremeren
Er bestaan enkele bijzondere en soms bizarre gedachten over cremeren die nog steeds rondgaan. Ze zijn meestal gebaseerd op mythes of misverstanden.
Een bizarre gedachten is de angst van mensen dat men denkt dat de kans altijd aanwezig kan zijn dat iemand per ongeluk levend de oven in gaat. Moderne medische technologie maakt dit scenario vrijwel onmogelijk, aangezien de dood door artsen op verschillende manieren is bevestigd.
De lichamen van overledenen gaan bij elkaar de oven in
- Sommige mensen denken dat tijdens een crematie de as van verschillende lichamen bij elkaar de oven ingaan. Dit is niet het geval. Crematoria zijn verplicht om elk lichaam apart te cremeren en de as zorgvuldig te scheiden. De Nederlandse wetgeving schrijft strikte regels voor die crematoria nauwkeurig moeten volgen.
- Er bestaat ook een complottheorie dat crematoria de lichamen niet echt cremeren en ze stiekem begraven. Dit is natuurlijk kletspraat, want waar laten ze alle lichamen dan?
- De ziel kan niet rusten als je iemand cremeert, is een veelgehoorde kritiek op cremeren. In sommige culturen en geloofssystemen is men ervan overtuigd dat de ziel niet in vrede kan rusten als het lichaam is gecremeerd. Dit is tot nu toe nog niet wetenschappelijk aangetoond.
Hoe cremeren in het algemeen in zijn werk gaat zie je in de onderstaande informatieve video >>
Tot slot: Bij een crematie is het lichaam vaak maar kort beschikbaar voor een afscheidsceremonie, wat voor sommige nabestaanden onvoldoende kan zijn.
Cremeren is en blijft een persoonlijke keuze, waarbij het belangrijk is om na te denken over zowel de praktische als emotionele overwegingen die voor jou en je naasten het zwaarst wegen.
Foto’s: Canva