Ben je ooit bij een helderziende of waarzegger geweest en voelde je je verbaasd over hun opmerkelijke vermogen om je toekomst te voorspellen of je gedachten te lezen? Als dat zo is, ben je misschien gevallen voor een eeuwenoude truc: cold reading.
Lees in dit artikel wat cold reading is en hoe je jezelf ertegen beschermt.
Helderzienden gebruiken trucs
Cold reading is een techniek die helderzienden gebruiken om de illusie te wekken dat ze psychische krachten of bovennatuurlijke vermogens hebben. Door gebruik te maken van een combinatie van psychologische trucs, taalkundige aanwijzingen en scherpe observatievaardigheden kunnen cold readers doen alsof ze alles van je weten. Ook al hebben ze je nog nooit ontmoet. In dit artikel leggen we uit wat cold reading is, hoe het werkt en waarom het zo effectief is. We geven ook voorbeelden van cold reading. Zo voorkom jij dat je bedrogen wordt.
Wat is cold reading?
Cold reading gaat vaak om vage of algemene uitspraken over een persoon of groep. Door goed te observeren en reacties uit te lokken zeggen ze dingen, soms van gene zijden, door te krijgen. Het is een vorm van bedrog, die afhankelijk is van de bereidheid van bezoekers om te geloven in de krachten van de helderziende. Door gebruik te maken van een combinatie van psychologische trucs, taalkundige aanwijzingen en scherpe observatievaardigheden wekken cold readers de illusie van een intieme kennis van het leven.
Hoe werkt cold reading?
Hier zijn enkele van de meest gebruikte technieken in cold reading:
- Barnum uitspraken: Dit zijn uitspraken die op bijna iedereen van toepassing zijn. Bijvoorbeeld: ‘Je hebt een angst voor falen’ of ‘Je hebt teleurstellingen gehad in je liefdesleven’. Deze uitspraken zijn zo vaag dat iedereen ze invult met zijn eigen ervaringen. Waardoor het lijkt alsof de helderziende speciale kennis heeft van jouw leven.
- Vissen: Dit houdt in dat het medium veel vragen stelt. De helderziende vraagt bijvoorbeeld: ‘Ik krijg de letter ‘M’ door, ken je iemand wiens naam begint met de letter ‘M’?’ Door dit soort vragen te stellen, kan de helderziende informatie verzamelen over het onderwerp en deze gebruiken om meer nauwkeurige uitspraken te doen.
- Koud lezen: Dit is het observeren van de lichaamstaal, gezichtsuitdrukkingen en andere sociale aanwijzingen van het onderwerp om meer te weten te komen over de persoonlijkheid en zijn of haar ervaringen. Een helderziende kan bijvoorbeeld zien dat iemand zenuwachtig wordt wanneer er wordt gesproken over geld. Dit kan er dan op wijzen dat die persoon bijvoorbeeld financiële problemen heeft.
- Gissen: Dit is het doen van een wilde gok op basis van weinig of geen informatie. De waarzegger zegt bijvoorbeeld: ‘Ik krijg het gevoel dat je binnenkort iets erft van een familielid’. Hoewel dit soort uitspraken vaak onjuist zijn, kan je toch geloven dat de helderziende speciale kennis heeft van jouw toekomst. En met een paar weken is de persoon in kwestie meestal weer vergeten wat er allemaal is gezegd. Het maakt dan voor de geloofwaardigheid van de helderziende niet veel uit.
Waarom is cold reading zo effectief?
Cold reading is effectief omdat het afhankelijk is van de menselijke behoefte aan bevestiging en de bereidheid om te geloven in bovennatuurlijke krachten. Mensen willen graag geloven dat er meer is tussen hemel en aarde en dat er iemand is die hun toekomst voorspelt. Of zelfs contact legt met een overleden dierbare. Cold reading speelt in op deze behoefte en geeft je een gevoel van bevestiging en verbondenheid.
Voorbeelden van cold reading
We geven je een paar voorbeelden om je een idee te geven hoe het werkt:
- ‘Ik krijg het gevoel dat je iemand bent die veel geeft om zijn familie. Klopt dat?’ Deze uitspraak is zo algemeen dat het op bijna iedereen van toepassing is. Als je bevestigt dat het waar is, gaat de helderziende verder met het verfijnen van de uitspraak door te vragen naar de specifieke familieleden en hun relaties.
- ‘Je hebt een grote passie voor creativiteit en kunst, nietwaar?’ is nog zo’n algemeen voorbeeld. Deze uitspraak is ook weer zo vaag dat de persoon waartegen het wordt gezegd de details zelf invult met eigen ervaringen en interesses. Als je bevestigt dat het waar is, gaat de helderziende verder met het verfijnen van de uitspraak door te vragen naar specifieke hobby’s of interesses.
- Nog een laatste voorbeeld. ‘Ik krijg het gevoel dat je een relatie hebt gehad die moeilijk voor je was.’ Deze uitspraak is ook weer zo’n inkopper. Wie heeft dat niet een keer meegemaakt? Het is op bijna iedereen van toepassing. Als de bezoeker bevestigt dat het waar is, gaat de helderziende verder door te vragen naar de details van de relatie en hoe de persoon zich daarbij voelde.
Kan iedereen cold reading leren? vroeg 1 van onze lezers op GoeieVraag. Voor het antwoord op die vraag verwijzen we je graag door naar de site van Derren Brown. Dat is dé expert op het gebied van cold reading. Maar kijk uit, niet iedereen is er natuurlijk van gediend, om door jou gemanipuleerd te worden.
Hoe kun je jezelf beschermen tegen cold reading? 4 tips:
- Wees altijd sceptisch als iemand beweert dat ze bovennatuurlijke krachten hebben en in staat zijn om je toekomst te voorspellen. Het is belangrijk te weten dat er geen wetenschappelijk bewijs is voor helderziendheid en dat de meeste helderzienden eigenlijk cold reading gebruiken om hun voorspellingen te doen.
- Wees op je hoede voor uitspraken die zo algemeen zijn dat ze op bijna iedereen van toepassing zijn. Als een helderziende zegt ‘Ik krijg het gevoel dat je een vriendelijke persoon bent’, is dit zo algemeen. De meeste mensen zijn ook vriendelijk of vinden van zichzelf dat ze vriendelijk zijn.
- Wees voorbereid. Als je van plan bent om naar een helderziende te gaan, zorg dat je geen persoonlijke informatie prijsgeeft. Hoe minder de helderziende van je weet, hoe moeilijker het voor hen is om cold reading op jou toe te passen.
- Houd een open geest en blijf kritisch. Wees bereid om te luisteren naar wat de helderziende te zeggen heeft. Maar neem hun uitspraken niet zomaar voor waarheid aan. Vaak zijn de adviezen wel prima bruikbaar. Als een helderziende zegt ‘Ga beter voor jezelf zorgen‘, is dit natuurlijk een prima advies. Neem je alle adviezen ter harte is het ook geen weggegooid geld.
Tot slot: Niet alle helderzienden die cold reading gebruiken zijn oplichters. Sommige helderzienden geloven in hun gaven. Het hele jaar door worden veel paranormale beurzen gehouden door het hele land. Hier worden vaak naast readings ook andere producten aangeboden.
Het zijn veelal evenementen om even een dagje je zinnen te verzetten. Let wel op: het psychische bedrog kan achter elk tafeltje zitten. Zie het in de meeste situaties als vermaak en hou ten alle tijden het hoofd koel.