Ambulances steeds vaker te laat: aanrijnorm vaak overschreden

Bron: © VanderWolfImages Canva 

---

Ambulances doen er steeds langer over om bij spoed ter plaatse te komen, blijkt uit onderzoek van RTL Nieuws. In sommige dorpen duurt het standaard langer dan een kwartier, voordat hulp arriveert. Terwijl elke minuut levensbedreigend kan zijn. Burgemeesters en inwoners luiden nu de noodklok.

Aanrijtijden ambulances steeds vaker boven norm

Nederlanders moeten steeds langer wachten op noodhulp van de ambulance. Volgens de landelijke norm mag slechts 5 procent van de ambulances met de hoogste urgentie er langer dan 15 minuten over doen om een noodsituatie te bereiken.

Uit onderzoek van RTL Nieuws blijkt echter dat in 2023 maar liefst 9,3 procent van de spoedritten deze norm overschreed. Dit percentage ligt aanzienlijk hoger dan in 2019.

Problemen vooral in plattelandsgebieden

Vooral in landelijke gebieden en aan de grens zijn de problemen het grootst. In 63 dorpen en wijken arriveert een ambulance vaker te laat dan op tijd.

Dat betekent dat inwoners in noodsituaties veel langer moeten wachten op medische hulp, met mogelijk levensbedreigende gevolgen.

Druk vanuit gemeenten op transparantie

Na een Woo-verzoek van RTL Nieuws heeft het ministerie voor het eerst gegevens over ambulance-aanrijtijden openbaar gemaakt. RTL Nieuws analyseerde bijna 3 miljoen ambulanceritten tussen 2019 en 2024. Uit de data blijkt dat de wachttijden op sommige locaties schrikbarend hoog zijn.

Maria de Jong, bestuurslid van de dorpsraad in Ameide en Tienhoven aan de Lek, bevestigt de ernst van het probleem:

25 minuten bij een vermoeden van een hartstilstand, 30 minuten bij pijn op de borst, zeker 20 minuten bij een ongeval met letsel. Het lijkt erop dat hier bijna nooit een ambulance op tijd is.

Ook burgemeester Sjors Fröhlich ondernam actie en vroeg cijfers op over de aanrijtijden in zijn gemeente, maar kreeg die aanvankelijk niet. Pas nu, na het Woo-verzoek, zijn deze gegevens openbaar beschikbaar.

De tekst gaat onder de berichten verder >>

Openbaarmaking na Woo-verzoek

De onderzoekredactie van RTL Nieuws vroeg in augustus via de Wet Open Overheid (Woo) alle ritgegevens van spoedritten van 2019 tot en met 2023 op bij het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM).

Deze gegevens zijn, ondanks bezwaren van ambulancevoorzieningen, nu openbaar gemaakt door het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport. Volgens het ministerie is openbaarmaking ‘essentieel voor democratische controle en verantwoording’.

Uit de bijna 3 miljoen ritten die RTL Nieuws analyseerde blijkt dat ambulancediensten steeds meer moeite hebben te voldoen aan de streefnorm die ze ooit zelf afspraken.

• Die norm is dat slechts 5 procent van de ritten (met hoogste spoed) langer dan 15 minuten mag zijn.
• Van 2019 tot en met 2023 werd geen enkel jaar die norm gehaald.
• Er is zelfs sprake van een toename tussen 2019 en 2023.
• In 63 dorpen en wijken arriveert de ambulance vaker te laat dan op tijd.
• Bij spoedgevallen zoals hartstilstand en ernstig letsel kunnen wachttijden oplopen tot 30 minuten.

Grote uitschieters: Ameide en Tienhoven aan de Lek

• Uit de cijfers blijkt dat in de gemeente Vijfheerenlanden ambulances vaak laat ter plaatse zijn. In 30 procent van de gevallen arriveren ze pas na 15 minuten.
• Ameide en Tienhoven aan de Lek zijn in de gemeente, maar ook landelijk, enorme uitschieters. In die woonplaatsen blijkt dat meer dan 85 procent van de ambulances met de hoogste spoed er meer dan een kwartier over doet.

Burgemeester Sjors Fröhlich reageert fel:

Dit is schokkend en onaanvaardbaar. Het kan gewoon niet zijn dat in bepaalde gebieden in Nederland een ambulance bijna altijd te laat komt.

Regionale verschillen in aanrijtijden

Niet alleen in Vijfheerenlanden is de ambulance vaak pas laat ter plaatse. Er zijn flinke verschillen tussen gemeenten, dorpen en steden. In slechts 60 gemeenten vallen de aanrijtijden binnen de norm.

• Van de gemeenten die daarboven zitten, spant Baarle-Nassau de kroon: bij maar liefst 56,5 procent van de ritten duurt het daar langer dan een kwartier voordat de ambulance ter plaatse is.
• In de gemeente Nunspeet wijken de cijfers ook flink af van het gemiddelde. 1 op de 7 ambulances doet er langer over dan een kwartier.
• In de kernen Elspeet en Vierhouten geldt dat voor 1 op de 4 ritten.

Burgemeester Céline Blom:

Een enkele keer een overschrijding is verklaarbaar, maar structurele overschrijding van aanrijtijden vraagt om actie. Elke minuut dat een ambulance te laat is kan vreselijke gevolgen hebben.

Gemeenten en inwoners eisen actie om de situatie te verbeteren. De vraag blijft: hoe gaan overheid en ambulancediensten deze levensreddende dienst weer binnen de norm krijgen?

Wat is de aanrijtijd in jouw gemeente?

Wil je weten hoelang de gemiddelde ambulancerit in jouw gemeente duurt? Kijk dan op de website van RTL nieuws, of in de app. Vul daar je postcode in en ontdek het antwoord.

Video: Onderzoek RTL Nieuws ambulances die te laat zijn

Bronnen

RTL Nieuws