Het aantal daklozen in Nederland is volgens cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) voor het 2e opeenvolgende jaar toegenomen. Het is een schatting, aangezien de meeste daklozen niet geregistreerd staan bij opvanglocaties of andere instanties. Het zijn er mogelijk nog meer. Lees hier over waar ze verblijven en waar ze vandaan komen.
Stijging van dakloosheid naar 30.000 personen
Volgens het CBS is het aantal daklozen begin vorig jaar gestegen tot ongeveer 33.000. In 2022 waren dat er nog zo’n 27.000 en in 2021 ongeveer 30.000. Dit betekent een forse toename van mensen zonder vaste verblijfplaats.
Het aantal daklozen bereikte in 2018 een piek van bijna 40.000, waarna het enkele jaren daalde. Toch heeft het CBS geen directe verklaring voor de recente stijging.
Daklozen slapen onder andere in auto’s en kraakpanden
Het CBS rekent onder daklozen mensen die buiten of in ongebruikelijke gelegenheden slapen zoals auto’s, kraakpanden of vakantiehuizen, en mensen die van de noodopvang gebruikmaken. Deze cijfers zijn schattingen, aangezien de meeste daklozen, zo’n 70%, niet geregistreerd staan bij opvanglocaties of andere instanties.
De meeste daklozen zijn buitenlandse mannen
- Bijna de helft van de dakloze mensen in Nederland is in het buitenland geboren. In de 4 grote steden zoals Amsterdam, Rotterdam, Den Haag en Utrecht is dit percentage zelfs 70.
- Buiten de grootstedelijke gebieden is 48 procent van de daklozen buiten Europa geboren of heeft ouders die buiten Europa zijn geboren.
- Ook is het merendeel van de daklozen mannen; 83 procent zijn man en 61 procent is tussen de 27 en 50 jaar oud.
De oorzaken van het stijgende aantal daklozen
- Diverse maatschappelijke en economische factoren dragen bij aan de toename van dakloosheid in Nederland. De woningcrisis, met een tekort aan betaalbare woningen, speelt een significante rol.
- Daarnaast zijn er ook sociale factoren zoals werkloosheid en gezondheidsproblemen die bijdragen aan de kwetsbaarheid van bepaalde groepen mensen, wat kan leiden tot dakloosheid.
Gemeenten melden een toenemende druk op opvangvoorzieningen, wat de noodzaak onderstreept voor een geïntegreerde aanpak van huisvestingsproblemen en maatschappelijke ondersteuning.
Beleidsmaatregelen en initiatieven voor huisvesting
Om de trend van stijgende dakloosheid te keren, heeft de Nederlandse overheid het Nationaal Plan van Aanpak ‘Eerst een thuis’ ingesteld. Dit plan, dat eind 2022 werd overeengekomen, richt zich op het bieden van snelle huisvesting gekoppeld aan versnelde zorgtoegang voor daklozen.
Lokale overheden werken samen met welzijnsorganisaties zoals het Leger des Heils en Aedes. Er zijn ook initiatieven gericht op het verbeteren van de registratie van daklozen, wat helpt om betere beleidsbeslissingen te maken en gerichte hulp te bieden.
Bronnen:
NOS, CBS I Foto: Canva
We schreven er eerder over >>
Aantal daklozen verschilt per regio blijkt uit nieuw onderzoek van het CBS
Het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) heeft voor het eerst het aantal geregistreerde daklozen geanalyseerd in 36 verschillende regio’s in Nederland. Uit dit recente onderzoek blijkt dat het aantal dakloze mensen in opvanglocaties per regio sterk varieert.
Nieuw onderzoek door CBS
De focus lag op mensen die in 2023 verbleven in noodopvang of tijdelijke opvang. Door naar het inwonertal te kijken, blijkt dat er aanzienlijke verschillen zijn in het aantal daklozen per regio.
Uitkomsten per stad
- Almere en Rotterdam hebben in verhouding het hoogste aantal geregistreerde daklozen, namelijk zo’n 3,3 per 1000 inwoners.
- Utrecht en Amsterdam volgen met 2,6 per 1000 inwoners.
- Daarna Den Haag met 2 per 1000 inwoners.
- De regio Assen heeft daarentegen het laagste aantal daklozen van de onderzochte gebieden.
Lees ook: aantal daklozen in Nederland stijgt.
Absolute aantallen onthuld
Kijkend naar de absolute cijfers, telt Amsterdam bijna 2700 dakloze mensen, gevolgd door Rotterdam met 2500, Utrecht met 2200, Den Haag met 1500 en Almere met 1200.
Dit onderzoek richt zich uitsluitend op mensen met een burgerservicenummer die in een opvanglocatie overnachtten tijdens het jaar. Dakloze zonder bsn zijn nog niet eens meegeteld in het onderzoek, omdat daar de status niet van bekend is.
Lees ook: daklozen en asielzoekers vechten elkaar de tent uit.
Groepen buiten onderzoek
Ook daklozen die altijd op straat leven, nooit bij de opvang aankloppen of tijdelijk bij vrienden of familie verblijven, zijn niet meegenomen in dit onderzoek.
Het onderzoek richt zich op degenen die formeel geregistreerd staan als gebruik makend van de opvangvoorzieningen.
Demografie van daklozen
Het grootste deel van de getelde daklozen is tussen de 28 en 39 jaar oud, goed voor 30 procent van de groep. Bijna een kwart van de daklozen is tussen de 18 en 23 jaar. Mannen maken de grootste groep binnen de daklozenpopulatie uit.
Veranderende demografie van daklozen
De samenstelling van de dakloze populatie in Nederland heeft in de afgelopen jaren enkele veranderingen ondergaan.
- Begin 2023 stelde het CBS vast dat 8 procent van de dakloze mensen in Nederland geboren was in een ander Europees land.
- Dit betekende een stijging ten opzichte van 2022, toen dit percentage nog op 5 procent lag.
- Bovendien is er binnen deze groep een toename van jonge mensen en vrouwen op te merken.
- In de 4 grootste steden van Nederland, bekend als de G4, blijkt 80 procent van de dakloze mensen van niet-Nederlandse herkomst te zijn, wat wijst op een significante migratiecomponent binnen deze kwetsbare groep.
Toename van dakloosheid in afgelopen jaren
Sinds het CBS in 2009 begon met het registreren van daklozen, zien we een opvallende stijging in het aantal geregistreerde dakloze mensen. Van 17,8 duizend daklozen in 2009 is het aantal gestegen naar naar een schatting van 30,6 duizend in 2023.
Deze toename wordt deels toegeschreven aan demografische veranderingen, waaronder de toename van dakloze migranten en een algemeen gebrek aan toegang tot betaalbare huisvesting. Deze trends benadrukken de noodzaak voor gerichte beleidsmaatregelen die zich richten op zowel preventie als het aanpakken van de onderliggende oorzaken van dakloosheid.
Lees ook: woningnood komt niet door senioren.
In 2030 heeft iedereen in #Nederland een thuis. Die ambitie staat in het ‘Nationaal Actieplan #Dakloosheid’ uit 2022. De gemeenten hebben zich verbonden aan deze doelstelling van de Rijksoverheid.
— Jan Dakloos (Rafaël) (@JDakloos) December 12, 2024
Nog vijf jaar te gaan. De tijd dringt. @gemeentearnhemhttps://t.co/OymFr4BZyz
Echt iédereen kan dakloos worden. Schulden, psychische problemen… of gewoon pech.
— Lisa Westerveld (@Lisawesterveld) October 27, 2021
Het aantal daklozen is dan ook de laatste 10 jaar verdubbeld(!), terwijl er wordt bezuinigd op opvang.
Daarom ons amendement. En de oproep aan de coalitie: doe mee, laat deze mensen niet vallen! pic.twitter.com/LhPYRK2fSY
Bronnen:
CBS I Hoofdfoto: Canva